Elf jaar geleden bleek dat er ongeveer acht miljoen plastic in de oceaan drijft. Enkele Spaanse onderzoekers vonden dit merkwaardig en graafden hiervoor naar een onderliggende oorzaak. Uit de resultaten blijkt dat maar liefst 80 procent van het zwerfafval uit plastic bestaat, waarvan de mens de grote boosdoener is.
Zwerfvuil en plastic afval
Plastic is een overkoepelende term voor verschillende soorten verpakkingen. Hieronder vallen plastic zakken, flessen, doppen, maaltijdverpakkingen, medicamententabletjes etc. Naast plastic, worden er ook andere materialen gedropt in die grote blauwe watervlek, waaronder metalen voorwerpen, glas, textiel, papier of bewerkt hout. Dit zijn ieder voor zich voorwerpen die amper verteerbaar zijn en zich na lange tijd in kleinere deeltjes opsplitsen waardoor het materiaal nog giftiger wordt dan het al was. Daarnaast vormt ook visserij één van de belangrijkste vervuilers. Gevolgd door rioleringen die uitmonden in de zee of pesticiden die uit de landbouw in de zee gestort worden. De vervuiling is zo groot dat er per uur elf olympische zwembaden gevuld kunnen worden met afval.
Ernstige gevolgen
Hoe pijnlijk het ook klinkt, wij zijn de boosdoeners: de mens. Een stuk plastic weggooien, lijkt een kleine daad, maar de gevolgen ervan zijn groot. Voor mens en dier is een propere planeet met helder water broodnodig. Plastic is een niet-verteerbaar materiaal, dat in tegenstelling tot verdwijnen zich opsplitst in kleine deeltjes. Dat afval kan jarenlang met de stroming van het water meedobberen. Grote hopen afval groeperen zich in eilandjes waarin dieren verstrikt raken, en kleine deeltjes afval verspreiden zich over de oceaan wat leidt tot een plastic soep. Deze kleine deeltjes verwarren dieren met voeding waardoor ze dagelijks giftige stoffen binnenkrijgen.
Wat betreft pesticiden en kunstmest leidt dit tot zuurstofarme zones in de oceaan, waardoor het aantal dode zones oploopt. Tenslotte brengt vervuiling van het zeewater ook hongersnood en armoede met zich mee. Zeewater vormt in arme landen een voedselbron en aangezien het water vervuild is, is het amper mogelijk om hier nog van te koken of te drinken.
Alternatieven en oplossingen
De aanwezigheid van zwerfvuil en miljoenen plastic in de oceaan lijkt een onomkeerbare situatie, maar dat is ze niet. De nood aan verandering is gewoonweg heel groot en het zit zowel in kleine als grote gewoonten. Er is een onverantwoorde productie van plastic wegwerpartikelen, we hebben als eindgebruiker een nonchalante houding tegenover het wegwerpen van verpakkingen en er is een tekortkoming in het terugwinningssysteem. Met andere woorden, er wordt te weinig nagedacht over recycleerbare en afbreekbare alternatieven die dit overtollige plastic in de oceaan zouden reduceren. Er zijn verschillende oplossingen mogelijk zoals een wettelijk verbod op plastic, of op zijn minst het grootste aandeel plastic afbreekbaar maken. Papier en karton bijvoorbeeld vind je nauwelijks terug in de oceaan. Bovendien is er een gedragsverandering nodig bij de gehele bevolking. Niet één iemand, maar iedereen kan deze situatie veranderen. En niet morgen, maar vandaag.
Lees meer Marie Claire op: Wereldwaterdag: onderschatten we de urgentie van water op onze aarde?; World Oceans Day: 5 makkelijke manieren om de oceanen te beschermen; 8 x huidverzorging tegen luchtvervuiling.