Hij heeft een mooie persoonlijkheid, onze Leonardo. Zijn voornaam dankt hij aan zijn Italiaanse roots. “Ik ben geboren in Kortrijk, maar ik haal als derde generatie voordeel uit de offers die mijn (voor)ouders hebben moeten maken, toen ze Napels verlieten en naar hier verhuisden. Ik denk dat ik, net als Baloji, ‘moet vechten’.”
“Ik ervaar mijn verlangen om verhalen te vertellen als van levensbelang. Het is misschien niet politiek, maar er zit een menselijke dringendheid in.” We zitten op een terrasje, recht tegenover de Beurs in Brussel, en genieten ons hele gesprek lang van een heerlijke zon.
Leonardo Van Dijl over hoe het voor hem allemaal begon, wat zijn eerste langspeelfilm ‘Julie zwijgt’ teweegbracht, en zijn blik op mode
Was ‘Julie zwijgt’ voorstellen op het Festival van Cannes de kans van je leven?
“Het was een droom. Alles liep als een rollercoaster. De ene dag moesten we nog vechten om de film te kunnen maken, de volgende dag zaten we in Cannes.”
Voor je regie ging studeren, werkte je als journalist. Waarover ging je allereerste artikel?
“Ik interviewde muzikanten. Mijn eerste interview was met de groep ‘Women’. Ik was vrijwilliger bij De Kreun en ik had contact opgenomen met het magazine Vice. Mijn droom was zoals het verhaal in de film ‘Almost Famous’ van Cameron Crowe. Ik had ook een voorliefde voor mode. Ik vond het zalig om deel te zijn van die redactie en wilde er niet weg. Dus heb ik mijn kandidatuur gesteld voor de functie van modejournalist. Dat heb ik tussen mijn achttiende en eenentwintigste gedaan. Daarna ben ik overgestapt op documentaires. Maar diep vanbinnen droomde ik van fictie. Ik vond dat ik dat moest proberen.”
Je hebt aan het RITCS en aan de LUCA School of Arts gestudeerd in Brussel. Je hebt zelfs clips gemaakt voor Oscar & The Wolf.
“Max Colombie, aka Oscar & The Wolf, is een vriend van mij. Hij is een echte ster en heeft absoluut iets magisch.”
Tot nu toe heb je als kader voor je kortfilms en voor je eerste langspeelfilm gekozen voor de sportwereld. Toch ben je zelf niet bepaald sportief.
“Voor mij is de sportwereld een metafoor voor de samenleving. Je kan je makkelijk identificeren met dat milieu. Ik vind het leuk om te tonen wat er achter de schermen gebeurt, en om een sportman te laten zien als een artiest, als een muzikant, een ster. Tennis, die als context dient in Julie zwijgt, is als een dans. De gedachten van een atleet fascineren me. Het heeft bijna iets religieus; om de beste te worden, moeten atleten iets overstijgen. En eigenlijk is dat voor mij, voor mijn film, niet anders. Het is tegelijk mijn kracht en mijn zwakte.”
Heb je je gebaseerd op waargebeurde feiten uit de sportwereld?
“Ja en nee. Ik wilde niet dat dit verhaal – dat gaat over seksueel en moreel misbruik en over al dan niet durven spreken – gebruikt en uiteindelijk misbruikt zou worden. Ik wilde dat Julie zich veilig zou voelen en niet blootgesteld. Er zijn weinig films die slachtoffers op die manier afbeelden.”
Je bent juist heel respectvol naar slachtoffers toe. De film laat zien dat #MeToo geen eenvoudig verhaal is. Durven spreken over wat je hebt ervaren, vraagt veel tijd.
“Ik wilde ook de hoop laten zien van een hergeboorte. Als een ongezond persoon je leven verlaat, wordt je leven beter. Ik wilde tennis afbeelden als zeg maar een meditatie, en niet als een metafoor voor pijn. Julie voelt zich licht en gelukkig vanaf het moment dat ze op het tennisveld stapt. In films worden meisjes die ambitie hebben op het eind van het verhaal vaak afgestraft. Kijk bijvoorbeeld naar Black Swan. Ik weiger om een thema vanuit die hoek te belichten. Het is een erg toxische manier om vrouwen in beeld te brengen. In mijn ogen gaat Julie juist weer léven.”
Jouw manier van filmen is erg geïnspireerd door Sofia Coppola en Chantal Akerman, twee vrouwelijke regisseurs.
“Ik laat me graag inspireren door vrouwen. Ook in de muziek. Bijvoorbeeld door Caroline Shaw, die de muziek voor mijn film geschreven heeft. Als tiener luisterde ik vaak naar Cat Power en Feist.”
Een andere interesse van jou is de mode. Je hebt samengewerkt met de Antwerpse Academie, Dries Van Noten en Prada…
“Ik hou meer van kleding dan van mode. Ik vind het zalig om te observeren hoe mensen zich kleden. Het leven is te kort om naar dingen te kijken die je niet mooi vindt. Kleren kunnen een zweem van poëzie brengen in het dagelijkse leven. Ik noteer in mijn telefoon voortdurend allerlei dingen die me inspireren.”
Zou je ook een film kunnen maken over mode?
“De meeste films die zich in de modewereld afspelen zijn niet goed. Omdat de regisseurs het gevoel geven met die wereld te willen spotten. Wat mij boeit, is het menselijke karakter in alles. Grote sterren interesseren mij niet – voorlopig toch niet. Ik vind het leuk om in mijn film verborgen hints te brengen. Zo is een van de personages gekleed als Miuccia Prada, maar ik zal je niet verklappen wie.”
Welk kledingstuk typeert jou?
“In het leven van elke dag draag ik vaak hoodies. Maar als ik ‘Julie’ zwijgt moet gaan promoten, zal ik een das omknopen. Omdat ik wat dat betreft ben als een advocaat, die wil dat zijn stilzwijgen gehoord wordt.”
‘Julie zwijgt’ van Leonardo Van Dijl met Tessa Van den Broeck, Koen De Bouw, Claire Bodson en Juliette De Hous, nu in de bioscoop.
