Geïnspireerd op het waargebeurde verhaal van Deborah Feldman
Zoals we weten, zijn series en films die geïnspireerd zijn op waargebeurde verhalen vaak populair. ‘Unorthodox‘ is geen uitzondering. De serie is gebaseerd op het autobiografische boek van Deborah Feldman. ‘Unorthodox: The Scandalous Rejection of My Hasidic Roots‘, uitgebracht in 2012.
Geboren in 1986 in Williamsburg, Brooklyn, in een ultraconservatieve Joodse gemeenschap, was Deborah het onderwerp van een gearrangeerd huwelijk op haar 17de. Op 19-jarige leeftijd werd ze moeder. Ze had sinds jongs af aan moeite met het volgen van de vele regels die haar religie haar en andere vrouwen oplegde, met andere woorden hoe er met de vrouw omgegaan wordt. Daarom besloot ze in 2009 met haar 3-jarige baby de chassidische gemeenschap te ontvluchten.
<<Lees ook – Netflix: 5 series voor binge-watchers in maart>>
Feldman verteld in het Britse dagblad The Guardian: ‘Ik verliet mijn huwelijk en mijn religie voorgoed de dag voor mijn 23e verjaardag, met niets anders dan mijn zoon en een paar vuilniszakken vol kleren. Ik veranderde mijn telefoonnummer en adres en vertelde niemand waar ik was. In de ogen van mijn familie ben ik waarschijnlijk voor altijd verloren.‘ Pas een paar jaar later verhuisde ze naar Berlijn, waar ze nog steeds woont.
Unorthodox is voornamelijk gebaseerd op dit verhaal, maar neemt al snel veel vrijheden. No worries, Deborah Feldman is vanaf het begin een integraal onderdeel geweest van het project voor schermaanpassing en legt uit dat ze alle veranderingen in haar verhaal heeft goedgekeurd voor de miniserie.
Deborah Feldman (links) samen met Shira Haas van Unorthodox.
Een duik in de ultraconservatieve gemeenschap van Williamsburg
Unorthodox is een ware onderdompeling in het leven van de chassidische joodse gemeenschap van Williamburg, waar zeer weinig over geweten is. Met flashbacks over het leven van Esty, leren we meer over de talloze gewoonten en regels die het dagelijkse leven van deze gemeenschap onder de loep nemen, bijna hermetisch afgesloten voor de moderne wereld.
Onderwijs vindt plaats buiten het officiële systeem, huwelijken zijn erg (erg) jong geregeld, Jiddisch is de officiële taal, vrouwen mogen niet in het openbaar zingen, internettoegang is verboden, vrouwen moeten hun haren scheren na het huwelijk en dragen een pruik of sjaal, je lichaam moet zoveel mogelijk bedekt worden,…
<<Lees ook – De 11 beste documentaires van 2020 tot nu toe>>
De serie slaagt er desalniettemin in om met het hoogstandje niet in het manichaeïsme te vallen, wat ons van het doel zou wegnemen: de druk van de verantwoordelijkheden en plichten van Esty en haar geliefden wordt natuurlijk sterk benadrukt, maar zonder nuance. We zien een Esty die graag trouwt, openlijk glimlacht tijdens het dansen of de wederzijdse hulp die in de gemeenschap aanwezig is. De feiten worden vermeld of afgebeeld, zonder een waardeoordeel te maken of in karikatuur te vallen. We begrijpen dat Esty zelf geen haat heeft tegen haar gemeenschap, waarvan ze bepaalde waarden blijft delen. het grootste probleem was een onherstelbaar meningsverschil (of in haar woorden: ‘God verwachtte teveel van mij‘).
Bovendien zijn de personages van Yanky, Esty’s echtgenoot en zijn neef Moische ook één van een grote complexiteit. Laat ons duidelijk zijn: het is onmogelijk om het goede te onderscheiden van het slechte en het witte van het zwarte.
Moische en Yanky.
De status van vrouwen onder ultraorthodoxe joden
In een visie op religie gebaseerd op het verlies van 6 miljoen Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog – en de angst dat iets soortgelijk opnieuw zou komen – heeft de vrouw geen ander verlangen dan leven te geven, dus voortplanten. Het is dus de glimp van dit leven door de ogen van een vrouw, Esty, die de serie zo aangrijpend maakt. In een gemeenschap waar elke minuut van de dag door God wordt gecodificeerd, geritualiseerd en geregeerd, is er geen ruimte voor mensen, én nog minder voor vrouwen.
<<Lees ook – Internationale Vrouwendag: waarom is de strijd voor vrouwenrechten nog steeds nodig?>>
En toezicht op de naleving van deze regels is overal. Familieleden, buren, de rabbijn, iedereen observeert en beoordeelt zichzelf en anderen. De gemeenschap gaat zelfs zover dat ze zich mengt in het meest intieme aspect van een paar: hun seksleven. Als je kunt proberen te begrijpen waar hun drijfveren vandaan komen, kun je je alleen ontwapend en opstandig voelen als je zo minachtend bent voor vrouwen… De baarmoeder beperkt tot het gebruik en het nut hiervan.