Niet bij iedereen stroomt er ondernemersbloed door de aderen, maar voor sommigen is het een echte passie. Zeker wat betreft koffie. We spraken met drie vrouwen over hoe het is om een koffiebar te runnen, dit te combineren met hun gezin en hoe ze zich overeind houden in tijden als nu. Ze brengen elk een persoonlijk en uniek koffieverhaal, maar delen alledrie een liefde voor cappuccino en een ambitieuze ingesteldheid.
1. Koffiebar: Black and Yellow van Joke De Coninck
Black and Yellow ligt vlakbij het Eilandje in Antwerpen, en kent ondertussen zijn vierjarige jubileum. Joke heeft al sinds haar achttiende het horecaleven in de vingers: in het begin deed ze vooral nachtshiften, maar zodra ze achtentwintig werd, kreeg ze nood aan daguren. Een koffiebar oprichten, was voor haar een ultieme droom. Voor Black and Yellow werkte ze jaren in een andere koffiebar, aan ervaring ontbrak het dus niet.
“Ik geloof er heel hard in dat je onderaan de trap moet beginnen. Ik ben begonnen met kuisen, het vuilnis buiten zetten en af en toe eens melk stomen. Ondertussen heb ik mijn eigen onderneming en word ik gelukkig van de eerste te zijn die ’s ochtends goeiemorgen zegt tegen een klant. Je kan mensen hun dag goed doen starten door hen een koffie te maken en een korte babbel te slaan.” Haar passie rijkt verder dan het sociale gebeuren alleen, de koffieboon zelf is voor haar een uniek gegeven waar veel vakmanschap en precisie met gepaard gaat om de pérfecte koffie voor te schotelen. “Het is te vergelijken met een sommelier en wijn, maar dan met een barista en koffie in de plaats. Zowel de sfeer, de inhoud, de aanpak en de kwaliteit vormen een geheel en moeten in balans zijn. Koffie brengt mensen samen, voor mij is dat een ontmoetingsplaats.”
“Dat stamcafégevoel is iets groots in de bar”
Joke werkt als enige personeelslid in haar koffiebar. Voor haar is consistentie en kwaliteit heel belangrijk. “Als mijn koffie niet goed is, zou ik me schamen, daarom dat ik graag zelf het heft in handen neem.” Daarnaast hecht ze veel belang aan de vertrouwensband die ze door de jaren heen heeft opgebouwd met haar klanten. Voor haar is koffie pure rock-‘n-roll en houdt ze ervan om mensen deze kleine boon op een manier te laten ontdekken die je niet zou verwachten. Een combinatie van een koffieshot en alcohol, is voor haar een ware awakening. Al geeft ze toe dat een cappuccino haar favoriet blijft, toch zeker in de ochtend. In de namiddag kan ze al eens genieten van een koffielimonade, een specialiteit in haar zaak. Joke hecht veel belang aan branding en was voor de pandemie weleens terug te vinden op festivals zoals Laundry Day of WECANDANCE. Ze serveerde samen met enkele andere barista’s hippe koffies die de festivalgangers konden smaken. Zodra corona in het land was, bracht ze meer merchandise uit en startte ze met take-away. “Ik heb lang nagedacht of ik take-out een goed alternatief vond. Ik wou niet dat het een afdanksel werd van de job die ik normaal deed. Daarom heb ik een nieuw logo ontworpen: een kopje dat wandelt. Ik heb strikte regels opgesteld en die op een duidelijke manier gecommuniceerd, zodat ook dit een succes op zichzelf kon worden.”
“Ondernemen als alleenstaande moeder was geen gemakkelijke keuze”
Als vrouw ondernemen, was voor Joke geen big deal. Hoewel vier jaar ondernemen als moeder van twee kinderen niet altijd even evident was, sloeg ze zichzelf erdoor. Haar passie voor koffie maken was zo groot dat ze hier iets met moest doen. En aangezien haar kinderen vier jaar geleden al schoolgaand waren en ze haar eigen appartement afbetaalt, durfde ze het risico te nemen. Al is ze zich er van bewust dat een zaak starten als single moeder van twee kinderen niet de meest voor de hand liggende keuze was. Black and Yellow is voor Joke meer dan een passie alleen. Ze heeft haar kinderen van kleins af aan nauw betrokken bij de zaak wat ervoor zorgt dat haar gezinsleven en werkleven mooi samenvloeien. Ze stemt haar uren af op het gezin en houdt zich woensdag en zaterdag bezig met haar kinderen. Geen enkele drempel is voor haar te groot om zich te laten weerhouden. En koffiebonen zijn te lekker om er niet mee aan de slag te gaan.
2. Koffiebar: Vero Caffè van Geneviève Jacxens
Een zaak opstarten tijdens een pandemie lijkt ondoenbaar, maar Geneviève vond van niet. Net voor corona toesloeg, nam ze Vero Caffè over en breidde ze het concept uit met ontbijt en lunch. Ondanks corona draaien de zaken beter dan verwacht. Ze komt uit een gezin van zelfstandigen, ondernemen werd haar met de paplepel ingegeven. Hiervoor baatte ze tien jaar lang een kledingwinkel uit in het centrum van Brugge. Toen de inkomsten daalden door de opkomende online verkoop, besloot ze over te schakelen naar datgene waarvoor ze gestudeerd had: de horeca. In een restaurant of café zag Geneviève weinig, maar een koffiebar leek haar een ideaal alternatief. “Je kan zoveel met koffie doen: er zijn talloze variaties. En dan heb je nog de gezelligheid die erbij komt. Samen met je gezin of vrienden een kopje koffie drinken met een taartje bij. Dat is happiness. Met goede koffie kan je mensen intens gelukkig maken.”
“Nu heb ik meer tijd om een babbeltje te slaan”
Sinds corona heeft ze voor het eerst écht tijd om het haar klanten een oprechte babbel te slaan. “Het contact is nu veel dichter. Sommige klanten zijn ondertussen vrienden geworden.” Daarnaast heeft de take-awayformule haar ervan overtuigd dat de koffiemarkt een succes zal blijven. “Vroeger was iedereen tevreden met een filterkoffie of Senseo, nu zijn mensen veel bewuster met koffie bezig. Ze komen liever hier goede koffiebonen kopen, dan wat ze in de supermarkt vinden. Ook de oudere generatie is er meer mee bezig, merkt ze op.” Met Vero Caffè tracht Geneviève een “home away from home” te zijn. Haar decor is rijkelijk gevuld met droogbloemen, zeteltjes en schapenvellen. En zodra je binnenstapt, komt de geur van versgebakken taart je tegemoet.
Cappuccino met havermelk
Geneviève combineert haar fulltime job met een gezin van drie kindjes en een echtgenoot. Zij ziet hier geen graten in, aangezien ze zelf haar uren kan bepalen. “Wij sluiten om halfzes en om halfzeven ben ik thuis. Dus ik heb daarna nog een hele avond om door te brengen met mijn gezin. In het weekend moet ik natuurlijk wel werken, en soms is dat eens puzzelen. Maar ik vind dat dit goed te combineren valt, zeker als je het vergelijkt met een restaurant of café. Hun dag begint pas als ik klaar ben.” Daguren spreken Geneviève aan omdat je hierdoor nog een leven hebt naast je werk. Ze geniet ervan om haar dag te starten met een cappuccino met havermelk: “Hoewel het misschien basic klinkt, is het zacht en superlekker”, aldus Geneviève. Ze ziet zichzelf nog lange tijd in de horeca staan. Of ze Vero Caffè ooit zal uitbreiden met een tweede koffiebar of misschien een B&B zou starten, daar heeft ze nog geen idee van. Maar één ding is zeker: koffie zal er altijd deel van blijven uitmaken.
3. Koffiebar: ‘Sister Bean’ van Patty Maureira
De Chileense Patty droomde al jaren van een eigen thee- of koffiehuisje. Met lekkere taart en koffie als centraal element. Zo startte ze in 2017 met haar droom waar te maken en nam ze Sister Bean in Mechelen over. Het ondernemerschap heeft haar nooit doen twijfelen, al had ze wel schrik over hoe ze dit ging combineren met een baby van acht maanden en een kindje van twee jaar. “Ik wist niet hoeveel tijd er in Sister Bean ging kruipen. De eerste acht maanden werd ik volledig opgeslorpt door mijn werk. Het was moeilijk, maar gelukkig kreeg ik veel steun van mijn partner. Als je een zaak overneemt dan moet je mee op de trein springen aan de snelheid die hij rijdt. Dat vergt andere uitdagingen dan zelf een zaak starten. Al blijft de essentie in beide gevallen hetzelfde: een zaak draaiende houden.” Haar ondernemingszin was groter dan haar angst en dat bewijst ze ondertussen al bijna vier jaar. Tijdens de eerste maanden van de lockdown liet ze zich niet neerhalen door de povere inkomsten. Plannen die al langer door haar hoofd raasden, kwamen nu tot uiting. “We zijn gestart met het online verkopen van brunchpakketten op Facebook en Instagram. Het was meteen een succes. In april en mei waren we zelfs uitverkocht. Ondertussen is onze online verkoop via sociale media uitgegroeid tot een succesvolle draaiende webshop.”
“Bij een gezellige conversatie hoort koffie”
Patty is een echte koffieliefhebber. Ze houdt van een simpele cappuccino en als ze eens wat anders wil, kiest ze voor een espresso met een vanillesmaakje. Koffie is meer dan gezelligheid alleen, ze benoemt het als een opkikker voor je mentale status. “Als je je niet goed voelt of depressief bent, of je juist wel in een goede bui bent, dan kan een koffie met een stukje taart je dag volledig goed maken of nog dat tikkeltje extra bieden.” Sister Bean haalt haar koffiebonen bij een kleine branderij in Sint-Niklaas die hun bonen heel nauwkeurig selecteren. Het is heel kleinschalig, maar daardoor is er een consistente kwaliteit. “Onze koffiesmaak is heel herkenbaar”. Patty vindt gezelligheid en huiselijkheid de grote troef van Sister Bean: “Als ik aan het koken ben, loop ik met mijn schort tussen de klanten. Of er nu een vlek op mijn schort zit of niet, dat vind ik helemaal niet erg. Dat is pure nostalgie, net zoals de geur van vers gebak die in onze zaak aanwezig is.”
Koffie drinken zijn verwenmomentjes
Wat Patty het afgelopen jaar vooral opviel is dat klanten op zoek gaan naar verwenmomenten. “We leven in een tijd met veel restricties. Mensen beseffen dat restaurants en horecazaken een belangrijk element vormen van hun leven. De stad induiken zonder ergens een koffie te mogen drinken, is niet hetzelfde.” Desondanks zijn klanten op dit moment heel dankbaar voor de take-awayopties die er zijn. En ook Patty is dankbaar voor het grote succes waarvan Sister Bean al enkele maanden mag genieten. “De klantenbinding is enorm gegroeid. We zien bij de bestellingen verschillende namen die terugkomen en het moment dat ze hun bestelling komen afhalen is altijd een fijn moment van contact en herkenning.”
Lees meer Marie Claire op: Deze 5 alternatieven voor koffie geven evenveel energie; Dit feministische koffietafelboek over Dior van Maria Grazia Chiuri wil je hebben; Pitch the podcast: Luister, drink ’50 koffies’ en onderneem.