“Melk is goed voor elk”, kregen we als kind altijd te horen. Maar de populariteit van zuivel lijkt toch te dalen, vooral bij jongeren. Volgens een enquête die Yougov in opdracht van TooGoodToGo in maart 2022 heeft uitgevoerd, eet de helft van de Fransen meerdere keren per dag een zuivelproduct, in tegenstelling tot slechts 31% van de 18- tot 24-jarigen.
Intolerantie, allergie, veganistisch dieet… Er zijn verschillende redenen waarom mensen ze schrappen uit hun dieet bijvoorbeeld uit bezorgdheid om hun gezondheid of uit een ecologische keuze. Maar wat gebeurt er eigenlijk met het lichaam als je besluit geen zuivel meer te eten?
Lees ook: Wat betekenen de meest voorkomende seksdromen?
Een rustigere spijsvertering bij intolerante mensen
“Er is geen absolute waarheid”, benadrukt Vanessa Bedjaï-Haddad, diëtiste-voedingsdeskundige en oprichtster van het Instagram-account @vanessa_nutritionniste. Maar één ding is zeker: “het is niet nodig om zuivel volledig te verbannen voor je gezondheid. Het kan wel als je het om ecologische redenen doet. Als je problemen hebt met het verteren van zuivelproducten, kan het misschien wel beter zijn om ze zoveel mogelijk te vermijden.”
“Lactose, de suiker in melk, is een molecuul dat bij sommige mensen slecht verteerbaar is. Voor de vertering scheiden we specifieke enzymen af en voor lactose is dat lactase. Sommige mensen hebben niet genoeg van dit enzym en verteren daardoor de producten slechter”, legt de specialist uit.
Je hoeft niet met alles te stoppen om de voordelen voor je lichaam te merken. “Harde kaas is een product dat weinig lactose bevat. Het idee is vooral om te luisteren naar je lichaam en hoe het reageert op het voedsel dat je het geeft”, benadrukt Vanessa Bedjaï-Haddad. Een ander voorbeeld is room, gemaakt van melkvet. “In room zit bijna geen lactose, maar omdat het vet is, is het niet moeilijk verteerbaar”, zegt ze.
De diëtist-voedingsdeskundige voegt eraan toe dat bij kinderen een allergie voor koemelk kan worden vastgesteld als het kind de symptomen heeft. “In dat geval moet de melk vervangen worden door plantaardige of melk van andere dieren. Dit moet wel altijd met advies en aanbeveling van een dokter, want kinderen hebben melk nodig om te kunnen groeien.
Lees ook: Zin en onzin van Intermittent Fasting: 3 bekende foodies aan het woord
Minder gewrichtspijn en een babyhuid: minder geverifieerde effecten
Naast een beter spijsverteringscomfort zeggen sommige mensen dat ze minder last hadden van gewrichtspijn nadat ze zijn gestopt met het eten van zuivelproducten. “Er zijn nog geen wetenschappelijke studies zijn die het effect van deze producten op de pijn bevestigen. Anderzijds zijn er wel studies over het verband tussen acne, huidproblemen en melkconsumptie, maar niet over andere zuivelproducten”, zegt ze.
Gebrek aan calcium en vitamine D
Als je besluit zuivelproducten uit je dieet te schrappen, is het tijd om aan vervanging te denken. Want hoewel ze enkele nadelen hebben, zitten ze toch vol met voedingsstoffen. “Gelukkig heeft de industrie de plantaardige alternatieven verrijkt met belangrijke stoffen zoals calcium en vitamine D. Mensen leggen vaak de link tussen calcium en melk, maar als er geen vitamine D in zit, kan ook het calcium zijn werk niet doen. Het is dus belangrijk om je goed te informeren voordat je stopt met het eten van deze producten”, raadt Vanessa Bedjaï-Haddad aan.
Volgens haar is calcium ook te vinden in groenten zoals bloemkool, boerenkool, broccoli… Maar dan heb je wel een extra grote portie nodig. De eiwitten die zuivelproducten kunnen leveren, vervangen we door vlees, eieren of vis. Als onderdeel van een veganistisch dieet bestaan er ook peulvruchten, tofu, seitan en vele andere alternatieven.
Lees ook: Meer slaap, beweging en andere voordelen van hybride werken
Koe, schaap, geit: zijn alle zuivelproducten hetzelfde?
Als we “zuivelproducten” horen, denken we meestal aan koemelk. Maar hoe zit het dan met melk van andere dieren? “Er is weinig verschil in voedingswaarde tussen koemelk en schapenmelk. Het echte verschil is dat enkele jaren geleden veel koemelkproducten overgeïndustrialiseerd waren en dat schapenmelkproducten ambachtelijker waren, en dus kwalitatief beter qua voedingswaarde. Maar tegenwoordig zijn sommige schapen- of geitenyoghurts net zo bewerkt”, legt ze uit.
Hetzelfde geldt voor de spijsvertering. “Ook qua lactose is er weinig verschil. Als je intolerant bent, kan je beter een lactosevrij of plantaardig alternatief gebruiken”, adviseert ze. Tot slot benadrukt Vanessa Bedjaï-Haddad dat het niet verstandig is om jezelf bepaalde voedingsmiddelen te ontzeggen als niets je daartoe dwingt. “Het heeft geen zin om een voedselgroep uit je dieet te schrappen. De sleutel is om naar jezelf te luisteren en te leren compenseren, indien nodig”, besluit ze.
