OHNE, dat zijn vijf Gentenaren. Drie van hen – Emmanuelle, Sophie en Gabrielle – werken in de winkels, de twee andere personen zijn stille vennoten. “We kenden elkaar al lang en hebben diverse opleidingen, maar de wil om duurzaam te leven verbindt ons.”
Hoe ben je aan dit avontuur begonnen?
“We zijn met vijf samengekomen en het heeft wel even geduurd, omdat we niet wisten waar en hoe of welke stappen we eerst moesten nemen. Maar dan hebben we heel snel een pand gevonden. Daar zijn we gewoon in beginnen werken en we hebben eigenlijk alles zelf gedaan: de bins geplaatst, een financieel plan opgesteld, etc. In het begin ging dat gepaard met de nodige stress. Zo was bv. onze muur niet sterk genoeg voor alle bins, maar dat hebben we dan toch kunnen oplossen.”
“We zijn ook de andere winkels gaan bezoeken in Antwerpen en Leuven, om te kijken hoe zij alles aanpakten, en dan zijn we van nul begonnen. Het is erg gegroeid in twee jaar. We zijn begonnen met een klein assortiment, maar nu kan je praktisch al je boodschappen bij ons doen. Voor chips moet je wel nog naar de supermarkt. Dat is iets wat we nog niet hebben en uiteraard ook geen vuilniszakken.”
Verliep alles onmiddellijk op wieltjes?
“Nee, in het begin verliep het moeizaam. Mensen waren nieuwsgierig en kwamen gewoon een keer piepen, zonder potjes, en we wisten niet of ze gingen terugkomen om effectief iets te kopen. Het heeft een aantal maanden geduurd vooraleer mensen de gewoonte hadden om met een potje te komen. Nu zijn er wel mensen die echt hun boodschappen doen bij ons.”
Lore Jans
Wat is het concept van de winkel?
“De bedoeling is simpelweg om afval te vermijden, of toch zeker te verminderen, door mensen hun eigen potjes of katoenen zakjes mee te laten nemen naar de winkel. Wij wegen die potjes aan de ingang, ze krijgen een barcode en na het vullen kunnen wij aan de kassa het verschil berekenen. Zo gaat de klant naar huis zonder afval.”
Hoe zijn jullie op het idee gekomen om deze winkel te starten?
“Mijn zus heeft het idee opgepikt in Amerika. Daar is het bulkconcept al een tijd hip, maar nog niet volledig zero waste. Ergens rond de periode van haar terugkeer, opende in Antwerpen Robuust en daar hebben we dan een beetje op ingespeeld. Ondertussen zijn er ook al negen winkels in België, allemaal met een eigen naam en eigen oprichters.”
Wanneer zijn jullie gestart?
“Dat is nu twee jaar geleden. Op 13 mei 2015 hebben we onze eerste winkel hier in Gent aan de Steendam geopend en exact twee jaar later, op 13 mei, heeft de nieuwe winkel de deuren geopend (aan de Koningin Elisabethlaan 22 in Gent, nvdr).”
Lore Jans
Jullie zijn met vijf. Hoe gaat dat in zijn werk? Wie is de baas?
“Tot nu toe deed dat eigenlijk niet ter zake, aangezien we maar met twee waren. Mijn zus en ik stonden gewoon samen in de winkel. Nu we met drie zijn, heeft iedereen wel zijn eigen takenpakket, maar we nemen samen de grote beslissingen. De stille vennoten bieden enkel financiële steun. Ze hebben geholpen met de opstart, maar zijn er nu eigenlijk volledig uit.”
Wat deed je hiervoor?
“Iets volledig anders. Ik was medisch laborante.”
Mis je die job soms?
“Nee, eigenlijk helemaal niet. Mijn werk bij OHNE is heel leuk. Je hebt contact met mensen en er is heel veel variatie.”
Was de overstap niet heel risicovol?
“Ja, sowieso. Zelfstandige worden is altijd een groot risico, zeker bij dit soort concept. Je weet op voorhand niet of het gaat slagen, omdat het erg speciaal is. Mensen moeten hun eigen potjes meenemen en dat is toch een drempel. In Gent slaat het echt aan, maar het is altijd een risico om met iets nieuws te beginnen.”
Lore Jans
Waarom vond je dat je deze winkel moest openen? Was je altijd al milieubewust?
“We wilden al een tijdje iets beters voor de planeet of voor de mensen doen, maar het is niet zo dat we zelf al zonder afval leefden of daaraan gedacht hadden. We hadden geen auto en deden onze verplaatsingen met de fiets, maar veel verder als dat ging het niet. Sinds de start van de winkel is dat toch wel anders.”
Nemen jullie die aanpak nu mee naar huis?
“Ja, absoluut. Dat gaat heel snel. Eens je probeert met minder afval te leven, wil je altijd beter doen en nog minder produceren. Dat horen we ook bij onze klanten. Eens ze zien dat ze al een vuilniszak minder moeten buiten zetten, doet dat iets met hen en willen ze voor nog een zak minder gaan. Wanneer ik tegenwoordig in de supermarkt kom, zie ik ook overal het afval. Daar was ik vroeger niet mee bezig.”
Welke reacties krijgen jullie zoal uit de omgeving?
“De klanten die al lang bij ons winkelen, willen echt hun afval verminderen. Dat is natuurlijk een beperkte groep. Andere mensen zijn eerder nieuwsgierig en beginnen stilletjes aan. Ze kopen dan meestal een product, bijvoorbeeld afwasmiddel of zeep. We merken wel dat het nu met de tweede winkel veel sneller gaat. Er waren veel mensen die ons al kenden, maar de winkel aan de Steendam te ver vonden en hier (in de tweede winkel, nvdr) wel komen om hun volledige boodschappen te doen”
Lore Jans
Hoe zien jullie de toekomst?
“Het was onze bedoeling om in Gent te starten en hier twee winkels te hebben op de uithoeken. Dat is ons gelukt, dus nu willen we het vooral even laten bezinken en kijken wat de toekomst brengt. We moeten de nieuwe winkel ook nog wat uitbreiden en dat zal toch weer snel een tweetal jaar duren. We hebben wel al een aanbod gekregen om in Oostende een winkel te beginnen, maar dat hebben we voorlopig even afgewezen.”
