“Ze noemen zichzelf Ricardo, Alexander of Daniel. Ze zijn zogenaamd Argentijn, Zuid-Amerikaan of Portugees en beweren chirurg, politieman of ingenieur te zijn…”, zo omschrijft Sonia Kronlund de mannen waar de gedupeerde vrouwen met wie ze sprak verliefd op werden. Sonia is producer van een podcast, waarin ze door het verhaal van een vriendin een onderzoek deed naar een zekere Ricardo. Hij bleek een bedreven leugenaar te zijn met een dubbelleven. De koning van het bedrog en bedriegen.
Wie zijn toch die mannen die hun hand er niet voor omdraaien om tegelijkertijd meerdere liefdesrelaties aan te gaan en hun partners te bedriegen? “Het zijn mannen die een alter ego creëren en een dubbelleven opzetten”, zegt psychotherapeute Isabelle Nazare-Aga, die een boek schreef over het fenomeen. “Ze stellen zich oppermachtig op en zijn ervan overtuigd dat niemand hen op hun leugens zal betrappen. Het zijn charlatans, praatjesmakers, hypocrieten die de hoofdrol spelen in hun eigen narcistisch verhaal, want dat is het echt: ze liegen alsof het niets is en slagen erin zichzelf nooit tegen te spreken. En toch is het een illusie te denken dat je met zo’n man een echt gesprek kan aangaan.”
Lees ook: Voor jou uitgetest: zijn deze huishoudtoestellen hun prijs waard?
Leugen van lange duur
Onscheidbaar van hun gsm’s gaan deze liefdesimposters probleemloos over van het ene gesprek in het andere. We leven in een wereld waarin de liefdesregels niet meer zijn wat ze waren: mensen verleiden elkaar online en leven hun leven grotendeels op sociale media. Zo wordt technologie ook in het leven van imposters een ware bondgenoot, waardoor ze in staat zijn hun verschillende levens op elkaar af te stemmen.
Bedrog over de grens
Kathelijne is 42 en leefde tot de lente van vorig jaar nog samen met haar vriend in Gent. “Gino kwam uit een Italiaanse familie en hij had die typische zuiderse charme. Hij was charismatisch, een vlotte prater, superattent… maar hij werkte zich te pletter. Drie jaar geleden ging hij een start-up uit de grond stampen met een vriend in Amsterdam. Hij trok er twee à drie dagen per week en twee weekends per maand naartoe. Als ik hem wilde opzoeken, zei hij dat dat moeilijk was voor zijn zakenpartner met wie hij een studio deelde, of hij had te veel werk… Liever reed hij zelf over en weer.”
Maanden gingen voorbij. Toen Gino zich wat afstandelijker ging gedragen, besloot Kathelijne hem met een bezoekje te verrassen. “Toen ik aan de deur van de studio in Amsterdam aanbelde, kwam een vrouw opendoen. Ik stelde me aan haar voor als de vriendin van Gino, waarop zij zei dat zij Gino’s partner was. Ik wist niet wat ik hoorde. Zij ook niet trouwens. Wat mij het meest van mijn stuk bracht, was dat ze samen een baby hadden, iets wat hij bij mij niet wilde. Dertien jaren van mijn leven vielen aan diggelen.” Kathelijne neemt zichzelf die dwaling nog altijd verschrikkelijk kwalijk. Hoe kan het zijn dat ze zelf niets doorhad van zijn bedrog?
“Er zijn omstandigheden waarin je iets echt niet kan weten, maar er zijn ook situaties waarin je het eigenlijk niet wilt weten. Onze hersenen zijn soms niet klaar om die kleine signalen dat er iets niet pluis is, op te pikken en de realiteit onder ogen te zien”, legt psychologe Lisa Letessier uit. “Er zijn bij het thema bedrog zoveel verschillende situaties als dat er mensen zijn en evenveel motivaties om zijn partners te bedriegen. Velen kunnen geen keuze maken tussen twee partners, en belanden haast tegen hun wil in een soort dubbelleven…”
Bedrog en spijt
Of ze spijt betuigen van hun bedrog? “Sommigen worstelen met de situatie, maar anderen leven een dubbelleven zonder zich ook maar ergens schuldig over te voelen, in hun hoofd houden ze de twee levens volledig van elkaar gescheiden.” Volgens sociologe Marie-Carmen Garcia(4) zijn dit dominante types. Ze hebben hun leven zodanig onder controle dat niets hen ontglipt. “In feite is dit een uiting van mannelijk geweld – op z’n minst psychisch – omdat ze een enorme macht uitoefenen over hun vrouwelijke partners, die zichzelf van geen kwaad bewust zijn. Als hun dubbelleven uit- eindelijk uitkomt, zijn er absoluut geen verzachtende omstandigheden om hun gedrag goed te praten.”
“In 2016 werd ik halsoverkop verliefd op Paul, een cardioloog die ik tegenkwam op Tinder”, vertelt ook Claudia haar verhaal. “Paul had alles om verliefd op te worden: hij was groot, goed geschapen, een gentleman. Al vrij snel na onze ontmoeting biechtte hij op dat hij van me hield. Nu ben ik zelf niet echt naïef, maar het kwam echt geloofwaardig over.” Na twee maanden gaf hij haar al de sleutel van zijn appartement. “Is dat niet wat vroeg?” vroeg ze hem. Maar volgens hem hadden ze geen tijd te verliezen. Hij was op dat moment 58 en Claudia bijna 60.
Lees ook: Op deze adressen drink je heerlijke natuurwijn
“Twee weken per maand leefden we zo goed als samen. Hij reisde veel, maar gek genoeg had ik vaak het gevoel dat hij niet was waar hij me vertelde te zijn.” Een vaag gevoel dat ze om de een of andere reden wegwimpelde. “Ik zei altijd tegen mijn vrienden en kinderen dat die relatie te mooi was om waar te zijn. Waarschijnlijk fluisterde mijn onderbewustzijn me dat toen al toe. Ik had hem natuurlijk al veel eerder moeten controleren, maar ik vertrouwde hem.” Paul stelde voor om samen een liefdesnestje te kopen in Griekenland. Ze logeerden in een appartement dat zogenaamd van zijn zus was. “Ik vond er een kast die op slot was. Toen ik ze open kreeg, lagen er vrouwenkleren in en papieren van een vrouw uit Brussel. Nu ben ik niet jaloers, maar omdat we samen geld gingen investeren, ging ik toch op onderzoek uit. Tijdens een middagdutje maakte ik op zijn gsm screenshots van de berichtjes die me opvielen. Zo ontdekte ik dat hij aan-hield met niet één, niet met twee vrouwen… maar wel met tien!”
Claudia besloot één van hen op te bellen. “‘Hallo, ik ben de vriendin van Paul’, zei ik. Stilte aan de andere kant van de lijn. Totale ontreddering. Want ook zij bleek de vriendin van Paul te zijn!” Weer in België zochten de twee vrouwen elkaar op en zo ontdekte Claudia een heel andere kant van haar ‘cardioloog’. In juli 2017 besloot ze een einde te maken aan haar relatie. “Ik schreef hem een brief, maar wat hij niet wist, was dat ik hem ook stuurde naar de tien andere vrouwen”, gniffelt ze nog na. In de brief somde ze met humor de hele rist vrouwen op; sommigen van hen zag hij elke week, anderen een paar keer per maand of per jaar, al naargelang waar zijn professionele reizen hem brachten.
Schade van bedrog
High treason situaties in de liefde, met charmante mannen zonder aantrekkingskracht als je bedenkt wat een schade ze aanbrengen. “Als je zo’n bedrog ontdekt, stort alle houvast in je leven van het ene moment op het andere in. Ineens wordt de ander een vreemde en stel je je volledige relatie in vraag. Je fundament wankelt en soms zelfs je hele identiteit”, weet Lisa Letessier. Psychologische begeleiding is op zo’n moment dan ook geen overbodige luxe. Deze vrouwen voelen zich vaak schuldig dat ze dit hebben laten gebeuren en beschaamd dat ze zo naïef zijn geweest en met zich hebben laten sollen. Kathelijne likt nog steeds haar wonden. En Claudia die hopeloos romantisch aangelegd was, geeft toe dat ze zich nooit meer zo snel zal laten inpakken. Wat haar geholpen heeft om er weer bovenop te komen?
“In de actie gaan, ik ging op zoek naar bewijzen om ook andere vrouwen te helpen, want sommigen hadden zich niet alleen emotioneel maar ook financieel laten belazeren.” Zelf heeft ze aan dit waanzinnige verhaal, zoals ze het zelf noemt, vier vriendinnen overgehouden. Allemaal exen van Paul. Op een avond openden ze een fles champagne en klonken ze met z’n allen op het einde van hun relatie; de foto stuurden ze op naar Paul. “We hebben er hartelijk om gelachen en dat heeft ons allemaal deugd gedaan.”
