In 2020 kreeg de hulplijn 8059 oproepen over geweld, misbruik en kindermishandeling. Dat is een stijging met 49 procent ten opzichte van 2 jaar geleden en het is ook het hoogste aantal ooit. De hulplijn legt hiervoor stress en gevoelens van onmacht aan de basis. Geweld of mishandeling ontstaat vanuit frustratie of het onvermogen om met moeilijke situaties om te gaan. Hiermee gaan stress en conflicten vaak gepaard. Plegers van emotioneel, financieel of seksueel misbruik zijn in de meeste gevallen partners. Wanneer het gaat over verwaarlozing dan wijst men veelal met de vinger naar de kinderen of schoonkinderen.
Dit bericht bekijken op Instagram
1139 situaties van ouderenmishandeling
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie, het Centrum voor Algemeen Welzijnswerk en het Vlaamse Ondersteuningscentrum Ouderenmis(be)handeling kreeg vorig jaar 1 op de 6 60-plussers te maken met een vorm van mishandeling. Meer bepaald gaat het om 1139 situaties waarin er sprake is van ouderenmis(be)handeling, partnergeweld tussen ouderen en oudermishandeling waarbij het kind de pleger is. Kortweg kan je dit schetsen als 22 situaties per week. Van zodra we specifiek focussen op ouderenmishandeling- of behandeling, zoals verwaarlozing van ouderen, is er sprake van 8 situaties per week. Dat geeft een duidelijke toename van 38 gevallen in vergelijking met 2019.
Niet altijd intentioneel
Hoewel geen enkele reden geweld goedkeurt, blijkt er niet in elke situatie kwaad opzet aanwezig te zijn. Onkunde, onwetendheid of stress zijn vaak de oorzaak. Zo kan een familielid die de zorgtaken van de ouder op zich neemt, struggelen met de combinatie zorg voor de ouder en zijn of haar voltijdse job. Hierdoor ontstaat in sommige gevallen verwaarlozing of geweld tegenover de zorgbehoevende ouder. Het afgelopen jaar steeg het aantal oproepen, mede door de coronacrisis die meer spanningen en conflicten veroorzaakte in familiale context.
Op de Internationale dag tegen Ouderenmis(be)handeling gaat de 1e campagne van start die zich richt naar plegers van familiaal geweld. Dankzij de steun van de #VlaReg zal de hulplijn #1712 deze doelgroep meer aansporen om hulp te zoeken.
— Wouter Beke (@wbeke) June 15, 2021
Psychische mis(be)handeling
“Bij ouderenmishandeling is er steeds sprake van een afhankelijkheid van de oudere ten aanzien van de persoon die geweld pleegt. Omgekeerd kan er ook bij de pleger sprake zijn van een afhankelijkheid ten aanzien van de oudere, zoals huisvesting of inkomen. Deze afhankelijkheidsrelatie kan leiden tot heel wat frustraties tussen beide partijen.” Dat zegt Lily De Clercq, stafmedewerker bij het Vlaams Ondersteuningscentrum Ouderenmis(be)handeling. Volgens Lily is psychische mishandeling de meest voorkomende vorm: dit gaat van roepen en kleineren naar negeren en betuttelen.
1712-campagne tegen ouderenmishandeling
De 1712-campagne is een belangrijke stap om gewelddadig familiaal gedrag bespreekbaar te maken. Het past binnen een breder beleid rond de aanpak van familiaal geweld. Deze campagne kwam tot stand door een samenwerking van de Vlaamse overheid en Wouter Beke, Vlaams minister van Welzijn. Aan de hand van radiospots en filmpjes op sociale media probeert men zowel de doelgroep als de plegers aan te sporen om een hulplijn te contacteren. Volgens Wim Van de Voorde, Vlaams coördinator van hulplijn 1712, contacteren nog te weinig plegers van geweld de hulplijn. Wat het probleem voedt. “Het bieden van hulp aan die mensen is nochtans cruciaal om familiaal geweld te stoppen.”
Dit bericht bekijken op Instagram
Ook Lize Spit en Ait Hamou, bekende schrijfster en danser, zetten zich in voor deze campagne. Beiden schreven ze een aangrijpende tekst over familiaal geweld waarin ze situaties schetsen die herkenbaar zijn. Bovendien kunnen deze teksten net dat duwtje geven om hulp te vragen.
Lees meer Marie Claire op: Kinderarbeid in stijgende lijn: “Dit is een wake-upcall”; #Bloomforchange: 10 concrete actiepunten om seksueel geweld tegen te gaan; Geweld op vrouwen: 1 op de 7 Belgische vrouwen werd in 2020 slachtoffer van partnergeweld.
