Hieronder vertellen we je alles wat je moet weten over deze historische beslissing, inclusief de mogelijke gevolgen als deze ongedaan wordt gemaakt.
Wat is Roe versus Wade?
In 1973 won Jane Roe (een 22-jarige ongehuwde vrouw) een rechtszaak waardoor zij een abortus in het eerste trimester kon laten uitvoeren, wat tot dan toe illegaal was volgens de Texaanse wet. Het baanbrekende besluit bepaalde dat abortussen zouden worden toegestaan tot het punt waarop de foetus levensvatbaar is – het tijdstip waarna een foetus buiten de baarmoeder kan overleven.
Ten tijde van het Roe-besluit bedroeg de periode waarin een foetus levensvatbaar was 28 weken, maar dankzij de vooruitgang in de moderne geneeskunde is deze periode nu opgelopen tot ongeveer 23/24 weken.
Het Hof oordeelde dat vóór het punt van levensvatbaarheid de keuze van de moeder om een abortus te ondergaan zwaarder woog dan het belang van de staat bij prenataal leven. Na het punt van levensvatbaarheid weegt het belang van de staat zwaarder dan de keuze van de moeder.
Nu stelt de conservatieve meerderheid dat de historische beslissing ongedaan moet worden gemaakt, omdat zij van mening is dat deze “van meet af aan gruwelijk onjuist” was.
Lees ook: In welke landen is abortus (niet) toegelaten?
Wie wil Roe versus Wade afschaffen?
Een uitgelekt eerste ontwerp van een meerderheidsstandpunt suggereert dat het Amerikaanse Hooggerechtshof de beslissing wil omverwerpen, aldus Politico.
Geschreven door rechter Samuel Alito en gesteund door vier andere conservatieve rechters, wordt het ontwerp momenteel betwist door drie democratisch benoemde rechters. Hoewel de mening van de negende rechter onduidelijk is, zou zelfs zijn beslissing om de kant van de democraten te kiezen, de conservatieven nog steeds een meerderheid van 5-4 geven.
Alito’s ontwerpadvies betwist niet alleen de beslissing van Roe, maar ook die van de abortuszaak ‘Casey’ uit 1992, die de kernbeslissing van Roe herbevestigde, met het argument dat beide “moeten worden verworpen”.
Volgens Politico, die naar verluidt het uitgelekte document in handen kreeg, stond er het volgende: “Het is tijd om de Grondwet in acht te nemen en de kwestie van abortus terug te geven aan de gekozen vertegenwoordigers van het volk”. Het beschuldigde de zaak Roe er ook van “grondwettelijk irrelevant en ronduit onjuist” te zijn, terwijl het beweerde dat de redenering “uitzonderlijk zwak” was, en de beslissing “schadelijke gevolgen” heeft gehad.
Lees ook: Steeds meer vrouwen willen geen kinderen vanwege het klimaat: “Mijn wens is allesbehalve een gril”
Waarom gebeurt dit nu?
Hoewel abortus al decennialang een wereldwijd twistpunt is, was het onwaarschijnlijk dat de Roe versus Wade-beslissing ooit zou worden teruggedraaid aangezien de conservatieve rechters in de minderheid waren. Sinds de verkiezing van Trump zijn er echter verschillende conservatieve leiders benoemd in machtsposities, waardoor ze veel meer kans hebben om de afschaffing nu écht door te voeren.
Het Guttmacher Institute, een pro-choice organisatie, berekende dat meer dan de helft van de staten van de VS abortussen waarschijnlijk of vrijwel zeker zal verbieden, mochten zij succes hebben.
Afhankelijk van hoe het uiteindelijke vonnis wordt geformuleerd, voorspelt Guttmacher dat de toegang tot legale abortus “effectief zou kunnen eindigen voor diegenen die in een groot deel van het Amerikaanse Zuiden en Midwesten wonen, vooral degenen die arm zijn”.
De regering Biden had er bij het Hooggerechtshof op aangedrongen om Roe v Wade te handhaven en de wet van Mississippi, die de meeste abortussen na 15 weken verbiedt, ongeldig te verklaren.
In een verklaring zei Biden dat als het hof Roe niet vernietigt, “het de taak is van de verkozen ambtenaren van onze natie op alle regeringsniveaus om het recht van de vrouw om te kiezen te beschermen”.
“Het is aan de kiezers om in november pro-choice bestuurders te kiezen”, vervolgde hij. “Op federaal niveau hebben we meer pro-choice senatoren nodig en een pro-choice meerderheid in het Huis om wetgeving aan te nemen die Roe codificeert, die ik zal proberen aan te nemen en te ondertekenen in de wet.
Lees ook: Duizenden mensen komen in Polen op straat vanwege abortuswet
Wat zou de afschaffing van Roe versus Wade nog meer kunnen betekenen?
Hoewel het verbieden van abortus de belangrijkste consequentie zou zijn van de omverwerping van de Roe versus Wade beslissing, is het niet het enige mogelijke gevolg.
Velen vrezen dat het homohuwelijk en de toegang tot voorbehoedsmiddelen het volgende doelwit kunnen zijn,. Gezien het radicale karakter van de beslissing, mocht deze succesvol zijn, vormt deze een bedreiging voor een groot aantal andere vrijheden, en het is begrijpelijk dat mensen bang zijn voor de langetermijneffecten van een dergelijke stap.
Voorlopig is er nog niets definitief, maar vrouwen in heel Amerika zijn ongelooflijk boos, bang en moe van het steeds maar weer vechten voor dezelfde strijd. Eén ding is zeker, deze kwestie is niet beperkt tot vrouwen, noch is het beperkt tot abortusrechten. Het gaat hier om het recht van de mens om elk aspect van zijn leven te kiezen, en iedereen zou zich zorgen moeten maken over de uitkomst.
Dit artikel verscheen eerder op Marie Claire Australië.