We kennen Kirsten als een actrice die haar rollen altijd zorgvuldig heeft uitgekozen; de lijst cultfilms waarin ze een belangrijke rol heeft gespeeld (de eerste uitgezonderd) is best indrukwekkend.
Forty and fabulous
Maar La Dunst heeft inmiddels de fatalistische drempel van veertig overschreden en in Hollywood luidt die vaak het einde in van boeiende filmprojecten. Nadat ze in 2022 een depressieve moeder had gespeeld in The Power of the Dog van Jane Campion, een rol waar ze een Oscarnominatie voor in de wacht sleepte, kreeg ze alleen nog maar gelijkaardige rollen aangeboden. Je zou van minder depressief worden. Op privévlak gaat het de actrice nochtans voor de wind. Getrouwd met acteur Jesse Plemons met wie ze twee zonen heeft – Ennis van zes en James van drie – kiest ze er bewust voor om nooit te lang of te ver van huis te filmen. Waardoor je zou kunnen vermoeden dat ze bepaalde filmprojecten om organisatorische redenen liever niet meer aanneemt.
Bovendien probeert de actrice zich qua filmkeuzes niet te vaak te herhalen. Als we haar filmografie erbij halen, zien we dat ze op haar twaalfde een kindvampier speelde die zich liet inpakken door Brad Pitt, op haar twintigste het liefje was van Spider Man, op haar 24ste taart at in Versailles in de incarnatie van Marie-Antoinette en op haar 29ste in Cannes de prijs ontving voor ‘beste vrouwelijke vertolking’ voor haar rol in Melancholia van Lars Von Trier…
Civil War
Al die rollen in acht genomen is het niet zo vreemd dat ze nu inging op de uitnodiging om een vrouwelijke oorlogsfotografe te spelen in Civil War, de nieuwste film van Alex Garland. Kirsten Dunst beseft als geen ander dat dit soort personages de vrouwelijke rolmodellen zijn van vandaag. Bovendien is ze zich ervan bewust dat we tegenwoordig overspoeld worden door weinig geruststellende nieuwsberichten. Om de rol van oorlogscorrespondente te kunnen spelen – met als enige wapen een camera, een kogelvrij vest en een helm met de letters PRESS erop – is ze zich intensief gaan toeleggen op het nieuws. En terwijl ze het beroep van journalist absoluut wil eren – gezien het trieste feit dat in 2023 maar liefst 94 journalisten in conflictsituaties zijn gesneuveld –, loopt ze toch niet hoog op met de manier waarop er overal ter wereld aan informatieverstrekking wordt gedaan.
Als we de film The Beguiled van Sofia Coppola erbij rekenen, is dit de tweede keer dat we je zien spelen in een film over een burgeroorlog – ook al hebben beide films weinig met elkaar te maken. Denk je dat de Amerikanen nog steeds getraumatiseerd zijn door hun eigen Burgeroorlog?
“Moeilijke vraag. Want de Amerikaanse burgeroorlog was een duidelijke oorlog. In die zin dat er mensen waren die aan de goede kant van de geschiedenis stonden en mensen die aan de verkeerde kant stonden. Zij die de slavernij wilden behouden, stonden aan de foute kant. De oorlog die zich in Civil War afspeelt, is lang niet zo duidelijk en de reden waarom mensen met elkaar in de clinch gaan ook niet.”
Dystopisch kan je deze film niet echt noemen, want hij schetst een situatie waar we niet zo heel ver vanaf staan. Hoe heb je je voorbereid op die rol en welke emotionele les heb je eruit getrokken?
“Ik wilde werken met Alex Garland en hij heeft me uitgekozen voor die rol. Vanaf het moment dat ik getekend had, voelde ik dat ik net zo’n fototoestel moest hebben als dat van mijn personage. Mijn grootste angst was dat ik niet zou overkomen als een professionele fotografe. Mijn fototoestel moest een verlengde worden van mijn handen en mijn manier om ermee om te gaan moest absoluut naturel overkomen. Als ik het toestel niet in de hand had, zat hij wel ergens in mijn tas.”
“Daarnaast heb ik een hele reeks documentaires en films bekeken over oorlogsreporters. De film die me het meeste geraakt heeft, is de film over Marie Colvin, een grote Amerikaanse oorlogscorrespondente (gestorven in Syrië in 2012, nvdr). Als Lee, mijn personage, op een echte persoon moest lijken, dan was het wel Marie Colvin – ook al is Lee geen journaliste maar een fotografe. Wat mijn gevoel over de film betreft, vind ik dat Alex Garland fotografen in conflictzones op een heel aparte manier in beeld brengt – vooral door de muziek die hij gebruikt, meestal countrymuziek.”
Suggereert Civil War iets over de toestand in je eigen land?
“Je valt als kijker de oorlog binnen, zonder dat er iets verteld wordt over de huidige politieke situatie. Wij hebben op dit moment niet zo’n problematische president en we leven nog in een democratie. De polarisatie van de politieke debatten is tegenwoordig inderdaad zorgwekkend, maar die wordt zowel door politici als door de media aangewakkerd. Al dragen ook veel burgers eraan bij, met name op sociale media. Toen ik naar de gemonteerde film keek, dacht ik: ‘Goh, dit is een angstaanjagende situatie die je inderdaad terugvindt op heel wat plekken in de wereld.’ Maar al bij al is de film een anti-oorlogsfilm.”
Waarom noem je het een anti-oorlogsfilm?
“Omdat ik denk dat hij de oorlog niet mooier maakt dan hij is. Civil War is een erg intense film en hij slaagt erin ons dichter te brengen bij die groep van journalisten en soldaten die ze ontmoeten. Hij lijkt me heel realistisch gefilmd. De kracht van de ontploffingen kon je tijdens het draaien echt voelen.”
Welke rol hebben journalisten in een oorlogscontext?
“Journalistiek is absoluut belangrijk; die is nodig om ons bewust te maken van wat er werkelijk gebeurt. Maar het is de verantwoordelijkheid van de media om die werkelijkheid niet te verdraaien voor één of ander doel. Volgens mij leven we in een tijdperk waarin we nooit echt goed kunnen weten wat de ware werkelijkheid is. In veel gevallen is het nieuws onderhevig aan de wetten van de sensatie. Ik denk dan aan clickbaits, titels die zo geformuleerd worden om clicks te genereren. Die titels zijn vaak erger dan de werkelijkheid zelf, waardoor mensen van het ergste dreigen uit te gaan.”
Kan de film een waarschuwing zijn voor de Amerikanen die over enkele maanden naar de stembus moeten?
“Zelf zou ik willen dat we op andere presidentskandidaten konden stemmen dan diegenen die we nu hebben. Dat spreekt voor zich. En ja, ik vind dit tijdperk waar we in leven verschrikkelijk. Maar ik denk ook dat er nog veel moet gebeuren voor we in een situatie belanden zoals die wordt weergegeven in de film.”
Als je naar de film kijkt, zou je bijna denken dat de mensheid getuige wil zijn van zijn eigen ondergang…
“Het is interessant dat je het begrip menselijkheid aanhaalt, want daar komt het inderdaad op neer. Wij slagen er als mensheid in alles te verbrodden.”
Hoe beschermt jouw personage zich emotioneel?
“Ik vrees dat ze zich niet beschermt want haar innerlijke wereld begint in te storten. Overigens een interessant gegeven, want we hebben een scène gedraaid – die later niet in de montage is opgenomen – waarin Lee uit een vliegtuig komt, een hotel binnenstapt en daar in de badkamer emotioneel instort. Als we die scène in het begin van de film hadden gelaten, zou dat instorten te vroeg zijn gebeurd. Ze vecht met beelden die ze genomen heeft in andere oorlogs- en conflictsituaties en die in haar hoofd blijven spoken. Haar ontmoeting met de jonge leerling-fotografe, gespeeld door Cailee Spaeney, draagt verder bij tot haar emotionele instorting.”
Je bent je carrière als kind begonnen. Je speelde je eerste belangrijke rol als twaalfjarige in Interview with a Vampire van Francis Coppola en sindsdien heb je je rollen heel zorgvuldig uitgekozen. Vind je dat er voor actrices in Hollywood iets veranderd is?
“Wat ik tegenwoordig opmerk, is dat er steeds meer gesproken wordt over films die door vrouwelijke regisseurs worden gemaakt – ook omdat er steeds meer vrouwelijke regisseurs zijn. Ik praat er al veel langer over, bijvoorbeeld naar aanleiding van Little Women van Gillian Armstrong in 1994. Ik denk dat ik werkelijk iets geopend heb door al heel jong met vrouwelijke regisseuses te werken – omdat ik van mannelijke regisseurs niet de aandacht kreeg die ik verwachtte. Al heel vroeg in mijn loopbaan kreeg ik te maken met regisseuses als Sofia Coppola en andere krachtige vrouwen.”