Deze zes Belgische vrouwen zetten zich dagelijks in voor de klimaatproblematiek

Anuna De Wever

Klimaatactiviste, medeauteur van ‘Quel Monde Pour Demain?’*

Ben je al lang bezig met het milieu?

“Toen ik veertien was, nam mijn moeder me mee naar een vluchtelingenkamp in Calais. Ik zag hoe mensen er in vreselijke omstandigheden leefden en hoe dat was veroorzaakt door een beleid dat geen prioriteit geeft aan mensenrechten. Ik be­sefte hoe ongelooflijk bevoorrecht ik was en dat ik de mogelijkheid én de verantwoordelijkheid had om dingen te veranderen. Sindsdien ben ik mensenrechtenactiviste. Ik zag in dat de klimaat­crisis de grootste bedreiging is voor de mensen­ rechten wereldwijd.”

Hoe vanzelfsprekend was het om zelf actief de verandering in gang te zetten?

“Mensen wachten altijd tot er ‘iemand’ de dingen verandert. Waarom zou ik die ‘iemand’ niet zijn? Ik weigerde simpelweg om akkoord te gaan met wat er in de wereld gaande is. Ik besloot om mijn kracht als individu te gebruiken en het van de daken te schreeuwen om de mensen wakker te schudden.”

De toekomst ziet er niet rooskleurig uit. Is de oplossing groen?

“Als we de grenzen van onze planeet niet respec­teren en de mensenrechten almaar blijven uit­ buiten, worden we ingehaald door de toekomst. Ons uitgangspunt van continue groei is geba­seerd op uitbuiting. Als we niet leren respectvol om te gaan met de ecosystemen die ons in leven houden, zullen we als mensheid niet overleven. Het systeem moet anders!”

*Welke wereld wacht ons morgen? Dialoog tussen generaties. Luc Pire éditions.

Myleen Verstraete

Duurzaam belegger en filantroop

Wat gaf jou een groene klik?

“An Inconvenient Truth, de film van Al Gore uit 2006, kwam aan als een klap in het gezicht. Ik voelde een klik diep in mij en de drang om zo snel mogelijk in actie te komen en meer stil te staan bij mijn gedrag, zowel individueel, in mijn gezin als collectief. We moeten leren leven en werken in harmonie met onze planeet. Het is een kwestie van overleven.”

Voelde het ook professioneel als een logische stap om actief de verandering in te zetten?

“Een lezing over impact investing was de echte trigger: met onze beleggingen kunnen we het verschil maken. Maatschappelijk verantwoord beleggen is een overtuiging geworden, een noble purpose in life. Het creëren van maatschappelijke waarden is net zo belangrijk als het creëren van financiële waarden. Filantropie blijft nodig. Ik zet me als ambassadeur in bij organisaties die zinvol bezig zijn: GoodPlanet Belgium, dat werkt rond educatie, Ashoka, dat sociale ondernemers ondersteunt, en Waste2Wear, dat oplossingen bedenkt voor het grote probleem van de plasticvervuiling. Binnen de PYM-stichting is het mijn hoofdactiviteit als filantroop om een community van impact-beleggers te sensibiliseren, te inspireren en te cultiveren om zo kapitaal te verplaatsen voor het welzijn van onze planeet.”

Is de oplossing van de toekomst groen?

“Ja, als we accepteren dat het een menselijke en universele strijd is. Laten we stoppen met op de anderen te rekenen. Nu ik zelf impactbelegger ben, probeer ik vermogensbezitters te overtuigen. Iedereen moet het horen, ik wil deel uitmaken van de verandering.”

Jessica Vansever

Lady chef bij restaurant Yelo in Wenduine

Sinds wanneer ben je bezig met ‘locavoor’ eten?

“Al van jongs af stimuleerden mijn ouders mij. Zij hadden een eigen moestuin vol groenten en tuinkruiden, een vaste boer en slager; mijn groot- vader was jager en visser. Ik ben dus altijd gewend geweest aan verse en lokale producten op mijn bord. Ik vind het essentieel om te weten waar je eten vandaan komt. Traceerbaarheid en transparantie zijn fundamenteel, en dat pas ik ook toe in mijn restaurant.”

Wat was je eerste actie voor het milieu?

“Mijn eerste eigen stukje grond in de kruidentuin van mijn ouders. Eén doel: leren hoe en wanneer je plant en vervolgens de eerste groei bewonderen. Ik verzamelde informatie en hield alles bij in mijn logboek om te kijken wat ik ermee kon. Die prikkels geven me tot op vandaag nog altijd een kick. Dat heb ik nodig. Alleen op die manier kan ik de waarde van mijn kookkunst elke dag opnieuw overdragen.”

Is lokaal voedsel een van de oplossingen om de planeet te redden?

“Dat is een van de oplossingen, maar er zou en zal nog veel meer moeten evolueren. Als elke chef-kok zich zou bekommeren om de transparantie over de herkomst van de producten die hij met zijn handen bewerkt, zouden we al een grote stap zetten richting een eerlijkere keuken.”

Is jouw keuken een instrument voor meer bewustwording bij het grote publiek?

“Heel zeker! Via de dagverse en milieuvriendelijke producten waar ik mee werk. Dat is waar Yelo voor staat: een pure en eerlijke keuken.”

Meer info en reserveringen op de website van restaurant Yelo. 

Laurence de Vestel

Medeoprichtster van Vestaculture, eetbare tuinen

Ben je al lang bezig met het milieu?

“Als kind al stelde ik me vragen bij een dood dier op mijn bord. Ook een boek van Jean Giono, De man die bomen plantte, heeft veel indruk op me gemaakt in mijn jeugd.”

Wat was je eerste actie voor het milieu?

“Rond mijn veertigste ben ik dan vegetariër geworden, nadat ik een hele weg had afgelegd en tot een heilzame bewustwording was gekomen door veel boeken te lezen, waaronder Le végétarisme – Une vue bouddhiste van Matthieu Ricard. Dat boek heeft me echt de ogen geopend.”

Zelf actief de verandering inzetten door eetbare tuinen aan te leggen, hoe vanzelfsprekend is dat?

“Leren om zelfvoorzienend te zijn is een daad van burgerzin waardoor je minder afhankelijk bent van de reuzen uit de landbouwindustrie, zoals het Monsanto-monster. De film Demain laat zien van hoever het eten in ons bord vaak komt. Een eigen moestuin is een sterk gebaar en een eerste stap naar meer responsabilisering, zowel individueel als collectief. Ik ontwerp eetbare tuinen voor particulieren, bedrijven en restaurants, en onlangs zelfs nog voor het dak van de Delhaize in Boondaal. Mijn partner Antoine Arnould zorgt voor de uitvoering.”

Een manier om de toekomst te zaaien?

“Absoluut. Mensen stimuleren om gezond en lokaal te eten en hun eigen afval te recycleren door te composteren, solidaire acties opzetten in de wijk, kinderen via de moestuin leren wat ‘locavorisme’ is… Permacultuur is een deel van de oplossing voor een groenere planeet!”

Sylvie Droulans

Zero-wastepionier in België

Ben je al lang bezig met het milieu?

“De ontmoeting met mijn man, een landbouw-ingenieur, bleek bepalend! Dankzij hem kreeg ik een andere kijk op de natuur. De echte klik kwam er bij de geboorte van onze eerste dochter, die inmiddels veertien is. We zaten met zoveel vragen, waaronder de cruciale vraag rond gezonde voeding, biologische producten en korte keten.”

Wat was je eerste actie voor het milieu?

“Lid worden van de allereerste aankoopgroep van Brussel. Later hebben we onze eigen groep opgericht. Dat was een belangrijke stap naar een echt engagement en solidariteit vanuit respect voor de producenten, de seizoenen en de aanvoer. Eten is een politieke daad stellen.”

In 2015 ben je gestart met je blog ‘Zéro Carabistouille’. Wilde je het goede voorbeeld geven?

“Na een lezing van zero-wastepionier Bea Johnson wist ik het zeker: ik wilde me concreet inzetten en een inspiratiebron zijn voor iedereen die ook actie wil ondernemen. Door via een blog concreet te laten zien hoe je als gezin elke dag daadwerkelijk minder afval kan produceren, draag ik mijn steentje bij om van iedereen een ecoheld te maken. De respons was enorm. Veel mensen zijn op zoek naar zingeving en stellen hun consumptiegedrag in vraag.”

Je bent spreker, auteur van twee boeken, oprichtster van de Académie Zéro Déchet en je staat vanaf twee oktober solo op het podium met je voorstelling La revanche du Lombric. Mogen we je de Belgische ‘leading lady’ van de zero waste noemen?

(Lacht) “Mijn voorstelling is bedoeld om ook een minder milieubewust publiek te bereiken. Mijn lezingen trekken mensen die vaak al met het onderwerp bezig zijn, en in mijn Académie coach ik mensen op hun weg naar een zero-wasteleven. Via het podium wil ik mensen over de streep trekken die niet overtuigd zijn of nog aarzelen. Het is immers niet makkelijk om het nog helder te zien: iedereen lijkt wel de groene kaart te trekken, maar hoe laat je je niet beïnvloeden door de greenwashing van sommige merken die groen zand in de ogen strooien dat uiteindelijk toch niet zo groen is als het lijkt? Educatie is essentieel. Mijn invalshoek is humoristisch, ik wil naar niemand met een beschuldigend vingertje wijzen.”

Jouw groene motto?

“Handelen in overeenstemming met mijn waarden: solidariteit en overdracht op een vriendelijke, objectieve manier om mensen optimaal bewust te maken.”

Info over boeken, lezingen en de Académie Zéro Déchet op deze website. Info over de voorstelling op deze website.

Virginie Pierre

Eerste prijs (Ex Aequo) Terre De Femmes Awards Yves Rocher 2021 met ‘Cueilleuses de Miel’

Ben je al lang bezig met het milieu?

“Ik voelde al heel vroeg dat ik deel uitmaakte van een geheel, een ecosysteem, net als een wortel of een vlieg. Als klein meisje luisterde ik met mijn opa in het bos naar de vogels. Mijn diepere eco­logische bewustzijn kwam er toen ik verre reizen begon te maken naar landen waar ik de klimaat­verandering aan den lijve kon ervaren, zoals in India. Sinds ik in Guinee woon, merk ik dat de temperatuur elk jaar stijgt en zie ik rivieren volle­dig verdwijnen. De urgentie is tastbaar.”

Wat was je eerste actie voor het milieu?

“Ik weigerde al snel om junkfood te eten en steun­ de de lokale en biologische productie. Als kind wilde ik geen vlees eten. Ik had toen al moeite met overconsumptie. Kortom, ik was de ‘ideale’ vrien­din die geen fastfood wilde en dol was op verge­ten groenten… Een vreselijke tiener dus)” (lacht)

Waren bijen altijd al je passie?

“Dankzij een roos ben ik verliefd op ze geworden! Bijen zijn dol op de geur van rozen, en ik ook. Ik bouwde mijn eerste bijenstallen in Luik en met­tertijd brachten die diertjes me de hele wereld over, van Turkije tot nu in Guinee. Als geënga­geerd ondernemer en feministe (Virginie is de oprichter van Diane, een netwerk voor vrouwelijke ondernemers, nvdr) heb ik veel gereisd. Het voelde als vanzelfsprekend om me in Guinee­ Conakry te vestigen. Ik heb er een guesthouse geopend en bijenkorven in de tuin gezet. In 2018 heb ik het programma Cueilleuses de Miel gelanceerd, waarmee ik de intuïtieve en natuurlijke bijenteelt wil promoten in het hart van de Fouta Djalon­hoogvlakte. Ik had een duidelijk doel voor ogen: via dit project wilde ik een steentje bijdra­gen aan de financiële autonomie van vrouwen, de educatie van kinderen en het behoud van een kwetsbaar ecosysteem. We gaven vijftig Keni­aanse bijenkorven aan vrouwelijke tuinbouwers in de bergen. De producten van de bijenkorf wor­den lokaal verwerkt en vormen de basis van een klein gamma verzorgingsproducten, balsems, elixers, propolis en honing…”

Ecofeminisme om de wereld te veranderen?

“Ik heb altijd al workshops voor vrouwen georga­niseerd in diverse landen om multiculturele, artistieke en menselijke contacten te stimuleren. Daarbij schenk ik in het bijzonder aandacht aan ecologie, milieu, gelijkheid en vrouwenrechten. De nadruk ligt op milieubehoud en de bescherming van de bijen door vrouwen vertrouwd te maken met de intuïtieve bijenteelt. De toekomst van de planeet ligt mee in de handen van de eco­-feministen, daar ben ik van overtuigd!”

Is deze Terre de Femmes Award van Yves Rocher een bekroning?

“Toen ik hoorde dat ik gewonnen had, voelde ik me de… bijenkoningin (lacht)! Nu kan ik materiaal aankopen en het project verder uitbreiden. Vanaf oktober gaan we 1500 moringabomen aanplan­ten, daar zijn bijen gek op. Verder lanceren we een crowdfunding en ook de opbrengst uit de verkoop van onze Luikse honing gebruiken we om het project verder te ontwikkelen. Ecologie én vrouwenemancipatie: wat een beloning!”

Vond je dit interessant? Lees dan ook: Dit zijn de gevolgen van de klimaatcrisis voor jonge vrouwen & Verander je levensstijl om een klimaatcrisis te voorkomen.

Tags: Klimaatactie, Klimaatcrisis, Milieu.