De meest geanticipeerde show van de haute-coutureweek in Parijs van eind januari stond op naam van Glenn Martens. De Bruggeling en alumnus van de Antwerpse Modeacademie onthulde er zijn gastcollectie voor Jean Paul Gaultier. Eind september raakte bekend dat Martens, die aan het hoofd staat van Y/Project en Diesel, éénmalig de fakkel zou overnemen van Chitose Abe van SACAI als gastontwerper van de hautecouturelijn.
Gaultier nodigt elk seizoen namelijk een andere designer uit om zijn creatieve brein los te laten op zijn iconische modehuis. En het is zeker geen toeval dat er een Belgische link is. Want de Belgen, van nationaliteit of opleiding, zijn een hot ticket in de modewereld. Iedereen kent ondertussen het verhaal van de Antwerpse Zes die midden jaren 80 met hun afstudeercollecties naar Londen trokken om hun plek in de industrie (met succes) op te eisen. Want wie toen braaf in de Scheldestad bleef, zit nu waarschijnlijk nog te wachten op een internationale buyer. De Belgische touch begint dus bij initiatief en durf. De Zes hebben de weg vrijgemaakt voor de generaties die hen opvolgden, zodat het internationale modecircus België sindsdien wél weet liggen. We hebben zelfs geen eigen Fashion Week nodig. Les Belges zijn graag gezien en veelgevraagd in het buitenland.
Zelfexploratie en storytelling
Hoe kunnen we het succes van generaties landgenoten in de mode blijven verklaren? Mode- en cultuurjournaliste , auteur en podcasthost Dominique Nzeyimana weet raad: “Wat die Belgische modestempel nu eigenlijk is, blijft subjectief, maar er lijkt een nieuwe consensus te zijn. Eentje die meer van deze tijd is, vind ik zelf. Ik heb hierover voor mijn podcast The Most, maar ook voor de MoMureeks ‘Identiteit & invloed’ lange gesprekken gehad met o.a. Glenn Martens, Walter Van Beirendonck en Kaat Debo.
Wat er naar boven kwam qua kenmerken, is enerzijds de nadruk die moet gelegd worden op grondige zelfexploratie en story-telling. Als je hier studeert en/of een label uit de grond stampt, dan wordt er een geloofwaardige en originele signatuur verwacht. Een inzicht en een uitvergroting van de eigen wereld van de designer die enkel bekomen kan worden door wat hen gevormd heeft grondig binnenstebuiten te keren.”
Lees ook: Crocs, een onverwachte hit
Glenn Martens voor Diesel – Imaxtree
Meer dan de Belgische nationaliteit
We haalden het hierboven al aan, ‘Belgen in de mode’ zijn met meer dan enkel de designers met Belgische nationaliteit. Ze vormen een breed universum van mensen met een verschillende afkomst, cultuur en taal. Wat hen allen bindt, is de connectie met onze wereldbefaamde modeopleidingen zoals de Academie in Antwerpen en La Cambre in Brussel. Studenten vinden elkaar hier in hun gemeenschappelijke liefde voor mode. En daar hoort meer dan eens ook een gedeelde adoratie voor de Antwerpse Zes bij.
Dominique: “Hoofdcurator Kaat Debo liet bij de heropening van het MoMu weten dat wat geldt als Belgische of Antwerpse mode binnen het museum nu heel wat breder wordt gezien. Je mag waar dan ook geboren of opgegroeid zijn, met welke achtergrond dan ook, als je in België mode gestudeerd hebt, of belangrijke stappen binnen je creatieproces gezet hebt in dit land en hiervoor erkend wordt, dan verdien je je plek binnen de Belgische mode. Dus dat wil zeggen dat Georgiër Demna Gvasalia evengoed deel uitmaakt van onze nalatenschap, net zoals de Nederlands/Caraïbische Rushemy Botter, de Zuid-Koreaanse Minju Kim dat doen.
Een Belgisch modediploma of stage-ervaring bij één van onze groten zoals Walter Van Beirendonck, Dries Van Noten of Raf Simons blijkt nog steeds de meest functionele deuropener te zijn binnen de industrie. Glenn Martens zei hierover nog dat hij vaak het gevoel heeft dat een portfolio afkomstig uit België grondiger bekeken wordt dan andere. Dat we als modeland al meer dan 30 jaar lang relevant zijn is een fantastische prestatie, toch?”
Lees ook: 20 x de leukste zonnebrillen voor een zonnige lente.
Dries Van Noten
Avant-gardeminimalisme
Het is wel niet zo dat we elke designer met een Belgische link kunnen kwalificeren onder het avant-gardeminimalisme waar we bekend voor stonden in de jaren 80 en 90. De ontwerpstijl van onze designers is even verschillend als hun achtergrond. Of bestaat er wel zoiets als een herkenningspunt voor de Belgische look?
Dominique: “Er is voor mij niet zoiets als de ‘Belgische look’ of de ‘Antwerpse stijl’, ook al functioneren onze scholen en grootsteden duidelijk als een soort van experimentele incubators die disproportioneel – ik bedoel, hoe klein is dit land – tot belangrijke functies leiden. Qua signatuur verschillen onze designers vaak grondig van elkaar en dat is iets wat de Antwerpse Zes en Martin Margiela in gang gestoken hebben. Zij maakten meteen duidelijk dat het mogelijk is om met totaal van elkaar verschillende esthetieken succesvol en relevant te zijn.
Dat gezegd zijnde word ik er wel een beetje onnozel van wanneer mensen zeggen: ‘Beter dan de Antwerpse Zes en Martin Margiela wordt het nooit meer.’ Ten eerste: die zeven zijn er nog steeds en hun archiefwerk en vintage stukken vind je overal online en in vintage stores, dus koop dan tweedehands en laat mij voor de rest met rust. (lacht) Plus, het is compleet onjuiste kritiek, want het internationale modelandschap heeft er nooit zo Belgisch uitgezien.
We hebben het creatief voor het zeggen bij onder anderen Balenciaga, Y/Project, Diesel, een gedeelde rol voor Raf Simons bij Prada, Pieter Mulier bij Alaïa, Matthieu Blazy voor Bottega Veneta en dan hebben we het nog niet over het indrukwekkende Belgianbred solowerk van Meryll Rogge, D’HEYGERE, en rising star Nacy Francis. Of kijk naar de junior designposities die worden ingenomen door jonge alumni, zoals Gennaro Velotti bij Courrèges of de voortrekkersrol binnen digital fashion en de metaverse die we nu lijken te nemen met Mutani van Shayli Harrison en Ann Claes.”
Lees ook: Maak kennis met Chanel 22, de nieuwe handtas van het seizoen.
Glenn Martens voor Jean Paul Gaultier – Imaxtree
Walter Van Beirendonck
Wie één van de belangrijkste stemmen is en blijft in het Belgische modeverhaal is Walter Van Beirendonck. Hij maakt niet alleen deel uit van de Antwerpse Zes, maar staat ook sinds 2006 aan het hoofd van het Antwerp Fashion Department. Waar de focus naar eigen zeggen ligt op creativiteit, authenticiteit, craft en story-telling. Je eigen ding doen dus, zolang het aan de maatstaven van kwaliteit en echtheid voldoet.
Twee begrippen die je in andere creatieve sectoren in België ook vaak terugvindt, kijk maar naar wijlen Panamarenko, of wat Rinus Van de Velde voor de schilderkunst betekent. We zijn het kleine landje dat zijn weg altijd weet te vinden in de grote wereld. Er komt een zekere rebelsheid bij kijken, maar zonder dat het showy wordt. Altijd authentiek en steeds vanuit een bescheiden idee. We mogen meer dan trots zijn op wat we de laatste 30 jaar zowel nationaal als internationaal gepresteerd hebben. Dus zeg nooit meer het is ‘maar’ Belgisch.
En als er iemand weet wat die Belgian touch nu juist is, dan is het Walter wel: “Ik zou de vraag anders formuleren en het niet bekijken als Belgische nationaliteit, maar als Belgische opleiding. De specifieke manier hoe dat we in België omgaan met mode-educatie, zowel in La Cambre als in de Antwerpse Academie, is heel anders dan in vele andere modescholen in de wereld. Er is een sterke focus op creativiteit , authenticiteit, craft en story-telling. Kwaliteiten die de dag van vandaag erg gewaardeerd worden in de modehuizen. Er zijn een heleboel oudstudenten aan het werk als hoofd van sterke teams, en ook in de teams zijn er tientallen oud-studenten (anoniem) actief. Het zijn zeker niet allemaal ‘echte’ Belgen, maar ze zijn wel fier op hun Belgische opleiding en roots.”
