Kan dat : lief ‘fuck you’ zeggen?
“Tuurlijk. Vrouwen kunnen dat. Zij zijn subtiel. Er wordt ook gezegd dat mannen subtiliteit niet echt snel doorhebben, maar met die fuck you erin, moet het toch lukken. Ik heb in het begin over die titel getwijfeld. Het is eigenlijk wel gevloek, hoe reageren mensen daarop als dat in de winkel ligt? Maar eigenlijk past het heel goed bij het verhaal. Het werd ook vroeger tegen mij gezegd: ‘ge zoudt beter eens wat liever zijn’ en dat is dan mijn reactie daarop: een hele lieve fuck you. (gniffelt). Ik krijg de kriebels van die opmerking, zeker in een professionele setting – want als vrouw moet je lief zijn. En ik vraag me af of dat OOIT al tegen een vent gezegd werd op een professionele setting, ik denk het niet.”
Vrouwen zouden wat vaker subtiel fuck you moeten durven zeggen?
“Ja! En zeker op de werkvloer. Onlangs had ik een gesprek met een documentairemaakster die zich verdiept in gendergelijkheid. Ze zei dat de ticketjes nog steeds vooral door mannen worden vastgehouden, dus vrouwen die zo’n ticketje willen, gaan zich vanzelfsprekend anders gedragen. Die mannen beslissen nu eenmaal over jouw carrière, jouw kansen, jouw toekomst. Heb je pech en je hebt met een manipulatieve narcist te maken, dan kan dat goed fout lopen. Elke vrouw heeft een ander karakter en zal verschillend op zo iemand reageren. Maar wat ze allemaal gemeen hebben, is dat het een enorme impact heeft op hun leven, ze hebben er allemaal heel veel last van.”
Woody Allen op het voorblad, Maaike Cafmeijer op de achterflap. Dit gaat over #meToo.
“Dat was mijn bedoeling, ja. Ik heb heel veel vrouwen gehoord over dat soort situaties, van seksistische opmerkingen tot grensoverschrijdend gedrag. Ik las ook zeer veel over de zaak Weinstein, Bart De Pauw, Woody Allen, Marilyn Manson en kreeg het daarbij enorm op mijn heupen van de reacties die erop kwamen: ‘ja maar die vrouw heeft er een affaire mee gehad’ en ditte en datte of ‘hij heeft toch zoveel talent en wat gaat dit doen met zijn carrière?’. Dat soort online reacties bepalen meer dan je beseft de gehele sfeer, de perceptie. Mensen praten die reacties ook na. Is er iemand die zich afvraagt wat dat gedaan heeft met de carrières van die vrouwen? Hoe voelen zij zich? Die vragen moeten in de eerste plaats gesteld worden, vind ik. Ik wilde het standpunt van die vrouwen beschrijven, die zelf niet heilig zijn voor alle duidelijkheid. Maar ik schrijf het vooral voor de twijfelaars of diegenen die het minimaliseren, zowel mannen als vrouwen.”
Lees ook: Hoe de coronacrisis vrouwen harder trof.
Om het zo geloofwaardig mogelijk te vertellen, heb je je verdiept in de psychologie van je karakters.
“Ja, eigenlijk is bij mij alles psychologie. Ik vind dat heel interessant. Ik doe altijd aan amateurpsychologie en mijn man zegt dan ‘dat is gevaarlijk, amateurpsychologie!’ En dat is ook zo natuurlijk maar ik doe het wel. Bij iedereen. Ik begin te schrijven om de personages te leren kennen en te horen hoe ze in elkaar steken. De karakters moeten kloppen omdat je dan weet hoe iedereen gaat reageren in een bepaalde situatie.
Ik baseer me ook op mensen die ik ken, op verschillende getuigenissen, dingen die ik zelf als twintigjarige meemaakte op de werkvloer… Eigenlijk is alles wat erin staat wel ooit ergens echt gebeurd. Ook al klinken sommige dingen vergezocht, zoals de zogenaamde ‘shitdossiers’ (waarbij je ver- leden onderzocht wordt en alles wat schadelijk zou kunnen zijn in de openbaarheid wordt gegooid, nvdr), of de valse profielen op sociale media die de perceptie willen beïnvloeden. Er wordt smerig gespeeld om dat soort shit te winnen, om vrouwen in een slecht daglicht te stellen en hun de mond te snoeren.”
Het zijn dan ook geen doetjes, de Harvey Weinsteins van deze wereld…
“Psychiaters en psychologen herkennen zo’n gedrag alleszins zeer snel als een ziekte. Door er met andere mensen over te praten heb ik ondertussen ook veel bijgeleerd, bvb. over het stepping stone mechanisme. Telkens je over een grens gaat en er niet voor wordt afgestraft of op de vingers getikt, dan denk je ‘ok, ik kan nog een beetje verdergaan’. Zo zal dat foute gedrag van de machtige Harvey Weinstein steeds in stijgende lijn zijn gegaan. Het duurde twintig, dertig jaar vooraleer hij werd tegengehouden. Weet je, ik vermeld nergens het woord #MeToo, ook al vat het de gebeurtenissen in mijn boek goed samen. Het gaat me misschien nog meer over dat narcisme en hoe je dat herkent bij iemand. Een narcismecoach las alles na en zei dat het volledig klopt. Je hebt ook narcisme in doodgewone relaties. Mensen die geluk saboteren, die hun partner plots neerhalen. Heel veel slechte relaties komen voort uit dat soort gedrag. Mannelijke narcisten zijn vaak supercharmant, vrouwelijke narcisten zijn dan net heel hulpvaardig. Dat zei de narcismecoach, ik verzin dat hier niet hè. Ik ben hier nu niet aan amateurpsychologie aan het doen.” (lacht)
Best een belangrijk probleem dat je moeiteloos verbindt met zoiets luchtigs als de beautyjournalistiek (alhoewel de tips die je daar geeft OOK heel interessant zijn).
“Het is een heel serieus onderwerp maar je moet altijd met jezelf kunnen blijven lachen. Die luchtigheid is voor mij heel belangrijk omdat ik wil dat mensen het boek graag lezen. De beautywereld is misschien oppervlakkig, maar het is ook een toffe hobby. En ik heb al superhandige tips gekregen, dus ik vind het ook oprecht interessant. Er wordt zeker lacherig over gedaan, vooral door mannen of door mensen die daar nul interesse voor hebben en dan vergelijk ik dat heel graag met hun relatie tot sport: zo serieus als zij dat nemen, zo serieus nemen wij onze make-up, mag het? Als zij liggen te huilen omdat er een ploeg niet wint, dan vinden wij dat ook belachelijk, maar wij laten hen toch in hun eer. Bovendien hebben zij een hele katern in de krant! Wij willen gewoon graag hetzelfde! In het boek is de magazinewereld ook de metafoor voor de vrouwenwereld en het verschil met de mannenwereld.
De kranten worden au sérieux genomen, krijgen meer middelen, de bladen steeds minder – en al zeker niet om hun veertigste editie te vieren. Zoals een vrouw ook niet meer te veel aandacht behoeft vanaf haar veertigste.Het lijkt erop dat de sociale media het winnen op de printbladen, terwijl ik al van jongs af aan zot ben van magazines. Ik vind het heel gezellig om in een bepaalde wereld te kruipen. Dat is toch ook zo bij Marie Claire: je creëert een eigen wereld, waarin je je als lezer zalig thuis voelt. Dat gevoel krijg je niet van sociale media met wat hapjes hier en hapjes daar. Het boek is ook een ode aan de magazines.”
I feel you. We kunnen nog uren doorgaan, maar geef je graag nog iets mee?
“Mensen kunnen mij berichten sturen over wat ze vinden van het boek via instagram @sylviavandriessche. Ik antwoord daarop. Ik vind dat heel tof om te doen.”
Een hele lieve fuck you is haar eerste volwassenenroman. Uitgeverij Horizon.
