‘Sporen van Moderniteit’ in KMSKA (Brussel)
Zette Europalia tot nu toe telkens één bepaald land in de kijker, dan spitst alle aandacht zich nu toe op treinen. Trains and Tracks omvat 70 verschillende projecten, met Sporen van Moderniteit als hoofdtentoonstelling. Deze expo biedt een artistiek en historisch parcours rond het thema van de trein, aan de hand van het werk van sleutelfiguren uit de 19ste en 20ste eeuw – onder wie Monet, Spilliaert, Léger, Mondriaan, Delvaux en Magritte. Meer dan 120 werken uit prestigieuze musea en een dertigtal bruikleengevers werden samengebracht voor deze fascinerende tentoonstelling.
Tien thema’s verkennen hoe zowel angst als fascinatie voor het nieuwe stalen ros van verschillende generaties kunstenaars inspireerde. De impressionisten verkenden uiteraard moderne onderwerpen, zoals de trein er in die tijd één was. De moderne maatschappij – gekenmerkt door snelheid, sensatie en geweld – fascineerde dan weer de futuristen, terwijl de surrealisten zich naar de reiziger keerden met de psychologische dimensie die bij hen meer op de voorgrond kwam. Hoewel het enthousiasme voor de trein vanaf de jaren 50 afnam bij deze kunstenaars, komt er vandaag een revival, in een tijd waar de moderniteit zich aan de omgeving moet aanpassen.
Sporen van Moderniteit, tot 13 februari in het Brusselse KMSKA. Info op de website.
‘Masculinities’ in Het FOMU (Antwerpen)
Masculinities: Liberation through Photography is een groepstentoonstelling over mannelijkheid die eerder in Berlijn en Arles te zien was, en nu in Antwerpen neerstrijkt. Aan de hand van film en fotografie van de jaren 1960 tot vandaag laat de tentoonstelling zien hoe mannelijkheid wordt ervaren, uitgedragen en gevormd. Er is werk te zien van meer dan vijftig grensverleggende internationale kunstenaars, fotografen en filmmakers, onder wie Richard Avedon, Rineke Dijkstra, Peter Hujar, Isaac Julien, Rotimi Fani-Kayode, Robert Mapplethorpe, Catherine Opie en Wolfgang Tillmans.
Masculinities stelt maatschappelijke verwachtingen en gendernormen ter discussie. De tentoonstelling verwerpt het concept van ‘de ideale man’ en pleit voor het idee van meerdere vormen van mannelijkheid. Juist nu termen als ‘toxische’ en ‘kwetsbare’ mannelijkheid steeds vaker in de media komen, onderzoekt deze tentoonstelling het mannelijke in al zijn complexiteit. Zo komen onderwerpen aan bod als queer identiteit, macht en patriarchaat, hypermannelijke stereotypes, het zwarte lichaam, vaderschap, de vrouwelijke blik op mannen…
Masculinities, tot 13 maart in het Fotomuseum Antwerpen, meer info op de website.
‘From dusk till dawn’ in Scharpoord (Knokke-Heist)
Valery Lippens mag dan wel de zoon zijn van de oud-burgemeester van de kunstgemeente, hij werd niet daarom gevraagd om te exposeren in Knokke-Heist, wel omwille van zijn uitzonderlijk talent. Hij werd omzeggens geboren met een camera in zijn wieg. Lippens detecteert zijn omgeving met een verkennend oog, wat vraagt om intense activiteit waarbij de resonantie van de ruimte plotseling de tijd en z’n schaduwen in het niet doet verwijnen.
Hij creëert werk dat elegant verrast en kent zijn onderwerpen en hun specifieke kwaliteiten door en door. Zijn landschappen van licht omvatten een wijdere wereld en voeren je mee in een lucht van vrede, hoop en openheid, met de zee die zich aan je voeten uitstrekt. De blauwe en oranje kleuren zijn intens, de witte goudkleurig, de zwarte stalen vergankelijkheid uit.
From dus till dawn, tot 16 januari 2021 in cultuurcentrum Scharpoord in Knokke-Heist, meer info op de website.
Sol LeWitt in het Joods Museum van België (Brussel)
De tentoonstelling Sol LeWitt: Wall drawings, works on paper, structures belicht aan de hand van een unieke selectie muurtekeningen, werken op papier, gouaches, structuren en archiefmateriaal uit de jaren 1960 tot 2000 het werk van de befaamde Amerikaanse beeldhouwer, tekenaar en muurschilder.
Hoewel hij niet religieus was en een seculier leven leidde, onderhield Sol LeWitt gedurende zijn hele leven een discrete maar hardnekkige band met zijn Joodse achtergrond. In de jaren negentig ontwierp hij een nieuwe synagoge. Aan de hand van archieven, tekeningen, foto’s en getuigenissen verkent de tentoonstelling in het Joods Museum van België de ontstaansgeschiedenis van dit belangrijke project, dat tot nu toe weinig bekend is bij het grote publiek. De tentoonstelling gaat ook in op de nauwe relaties die de kunstenaar ontwikkelde met Belgische verzamelaars, galeriehouders en in België gevestigde kunstenaars.
Sol LeWitt: Wall drawings, works on paper, structures, tot 1 mei in het Joods Museum van België, meer info op de website.
POP ART in S.M.A.K. (Gent)
Veel klinkende namen en iconische werken: het S.M.A.K. in Gent presenteert opvallende, maar ook maatschappijkritische popart uit de privécollectie van Stichting Matthys-Colle. Representatieve popartwerken uit het archief van het echtpaar van onder meer Andy Warhol, Tom Wesselmann, Roy Lichtenstein en Konrad Klapheck worden samengebracht met een selectie uit de collectie van S.M.A.K.
In oorsprong is popart een westers fenomeen dat zijn ontstaan vindt in de jaren vijftig in Londen en New York. Popart is een visueel antwoord op een materialistische cultuur die in de jaren zestig nieuwe hoogten bereikte en waarvan de beeldtaal ontleend is aan de massamediawereld van reclame, tijdschriften, televisie en film. Al snel sprak de toegankelijke stijl tot de verbeelding van vele jonge Europese artiesten en omarmden ook zij de stroming.
Popart drong diep door in het dagelijkse leven en creëerde zo’n uitgesproken en herkenbare beeldtaal, dat we de aanwezigheid ervan vandaag nog steeds voelen. Dezelfde kwesties die een rijke voedingsbodem vormden voor de popartkunstenaars zijn tot op heden nog brandend actueel: van massaconsumptie en technologische evolutie tot seksuele moraal, rassenrellen en de gelijkheid van man en vrouw. Tot op vandaag blijft niet alleen de thematiek herkenbaar maar blijft popart ook een onuitputtelijke bron voor mode, design en de brede entertainmentindustrie.
POP ART, tot 8 mei 2022 in het S.M.A.K., meer info op de website.