Begin dit jaar verstomde eerste minister Jacinda Ardern (46) de wereld door haar ontslag aan te kondigen. In een toespraak legde ze uit waarom ze deze beslissing geno – men had: “Ik weet wat deze baan vereist en ik weet dat ik niet meer voldoende energie heb om het goed te doen. Zo simpel is het. (…) Een mens geeft alles wat hij heeft, zo lang mogelijk, maar op een dag is het tijd om te stoppen. En die dag is nu.”
Door haar grenzen aan te geven en haar recht op te eisen om zelf te kiezen hoe ze haar leven wil invullen, verbaasde het voormalige hoofd van de Nieuw-Zeelandse regering vriend en vijand. En gelukkig hoef je geen land te besturen of een burn-out te hebben om je door haar te laten inspireren. Hoe vind je zelf weer de juiste energie om er tegenaan te gaan? De winter is ten einde, het is tijd om uit je cocon te kruipen en je energie weer aan te wakkeren. Maar hoe doe je dat?
Negatieve energie ombuigen
“Meer dan andere seizoenen kenmerkt de winter zich door deprimerende gevoelens en negatieve gedachten die je sneller laten focussen op wat er misloopt dan op wat er goed gaat”, zegt Rebecca Shankland, professor psychologie. “We moeten die negatieve tendens dus actief leren ombuigen. Een dankbaarheidsdagboek bijhouden, kan heel doeltreffend zijn.” Hoe zo’n dagboek werkt? Je schrijft gewoon elke avond drie tot vijf momenten, ontmoetingen of een ingesteldheid op die je tijdens de dag fijn vond. Door een zonnige straat lopen, naar een vreemde glimlachen, de deur voor iemand openhouden…
“Het gaat om die kleine dingen die je blij maken, maar die je snel weer vergeet”, legt de professor uit. Door ze weer op te roepen daalt het stressgehalte in je lichaam. Als vanzelf focus je de daaropvolgende dagen meer op die momenten van klein geluk, waardoor je uiteindelijk opgetild wordt in een opwaartse spiraal van aangename nu-momenten. Om effectief te zijn moet je deze herinneringsoefening minstens twee weken volhouden.
“Onderzoek wijst uit dat dit experiment angst, depressie en stress reduceert en bijdraagt tot een tevreden gevoel”, somt Rebecca Shankland op. “Het is de moeite waard om het te proberen, want de positieve effecten blijken tot zes maanden lang voelbaar.” Als je je er deze tijd van het jaar aan zet, belooft dat dus een dynamische lente, een energierijke zomer en een positieve start in september. Alle redenen om het uit te proberen.
Het begint bij jou
Wat je ook doet om je beter te voelen, om positieve energie op te wekken moet je altijd terug naar jezelf. Voor Nathalie komt het erop neer “niet te verglijden in de sociale media zodra de kinderen in bed liggen”, maar juist te duiken in de grote literaire klassiekers. Zoals Emma van Jane Austen(1), die ze tijdens haar middelbare schooltijd al verslond en die nu opnieuw op haar nachtkastje ligt.
“Gedichtenbundels of romans die de tand des tijds doorstaan, vertellen ons iets wezenlijks. Ze herlezen verbindt mij met een soort van tijdloosheid en universaliteit, en dat doet me deugd”, vertelt ze. Als je ‘s avonds, voor je je nachtlampje uitdraait, moet kiezen tussen Madame Bovary van Flaubert of een uurtje scrollen, dan mag je raden wat van de twee je een betere nachtrust en dus een kwieker gevoel bij het opstaan bezorgt. Juist.
Om bij zichzelf te komen, doet Cathy elke ochtend yoga. Zij heeft dat moment van zacht ontwaken nodig voor ze aan haar dag kan beginnen. “Dat uurtje is voor mij als een sas tussen de nacht en de dag; het helpt me om me met mezelf te verbinden en mijn lichaam en geest positief in te stellen. Door bij het opstaan tijd voor mezelf te nemen, laat ik me doorheen de dag veel minder afleiden.”
“Om jezelf te vinden en nieuwe energie op te doen, moet je kijken naar de manier waarop je je met de anderen verbindt.”
Karen woont en werkt in de hoofdstad. Zij gaat zich dan weer regelmatig herbronnen in de Franse Vercors, een vakantiestreek waar ze als kind vaak heen ging. Tijdens de Tweede Wereldoorlog had haar grootvader, die in het verzet zat, zich in dat prachtige berggebied teruggetrokken. “Ik keer er altijd terug naartoe”, zegt ze, “ik heb er zelfs de laatste maand van mijn zwangerschap een chalet gehuurd omdat ik zin had om daar mijn ei uit te broeden”, lacht ze. Karen heeft last van angstaanvallen, maar als ze in de bergen is, wordt ze meteen een stuk rustiger. Ze houdt ervan in stilte te gaan wandelen – “het is mijn manier van mediteren” – wandelen is bewegen, het geeft zuurstof aan haar gedachten. “Ik hou vooral van de lente, als de sneeuw smelt, de vogels weer terugkomen en de natuur openbloeit. Ook voor mij is die tijd van het jaar een soort renaissance.” Of je nu aan yoga doet, leest of wandelt… het is belangrijk om iets uit te zoeken wat wezenlijk bij je past.
Openheid naar anderen toe
Vege tijden waarin we leven. Als het niet de oorlog in Oekraïne is, dan is het de lockdown of de opwarming van de aarde, de zorg over ons pensioen en onze financiën, de inflatie, de afkalving van de publieke zorg, de tanende democratie… Het dreigt ons te verlammen. Het gaat er niet om dat we geen angst mogen voelen, maar wel dat we ons er niet door mogen laten meeslepen, vindt de Italiaanse filosofe Ilaria Gaspari.
“Het is belangrijk dat onze angsten ons niet emotioneel manipuleren of onbewust onze keuzes bepalen.” Gaspari vindt advies bij de oude Grieken, zij zochten al naar manieren om zich niet te laten definiëren door externe omstandigheden. “Een van hen, Epicurus, is in deze tijd echt aan de orde, omdat hij destijds ook een samenleving toesprak die door een crisis ging. De Griekse burgers werden opgeslorpt in het rijk van Alexandrië en wisten – net als wij – niet wat ze van de toekomst mochten verwachten.”
In die onzekere tijden zocht Epicurus dus bewust naar manieren om gelukkig te zijn. Zijn ideeën over geluk waren wel minder individualistisch dan nu: de basis is de ‘philia’, de liefdevolle openheid naar anderen toe. “Dat maakt van het verlangen naar geluk een collectief doel en een sociale ervaring. Zijn korte en eenvoudige tekst Brief over het geluk, is een goede leidraad”, geeft Ilaria Gaspari nog mee.
Het klinkt misschien tegenstrijdig, maar om jezelf te vinden en jezelf nieuwe energie te bezorgen, moet je juist kijken naar de manier waarop je je met anderen verbindt. Zo vindt Caroline het bijvoorbeeld fijner om op een terras een koffietje te gaan drinken met een vriend dan om grote diners te organiseren. De basis van haar leven bestaat uit oude en nieuwe diepgaande vriendschappen. “Ik ben nu in de veertig en met het ouder worden kan ik makkelijker onderscheiden wat essentieel is voor mijn geluk”, zegt ze. “Ik laat oppervlakkigheden of onbelangrijke dingen los en richt me bewust op die dingen die me energie geven. Het zijn mijn vrienden die mijn leven leuk en licht maken. Ik kan nog innigere banden met hen ontwikkelen door mijn angsten niet te verstoppen, maar me juist kwetsbaar op te stellen.”
With a little help from my friends
Zelfs de Schotse premier Nicola Sturgeon kondigde na acht jaar dienst haar ontslag aan, onder meer omwille van – zo liet ze zelf weten – het verlangen om weer een kopje koffie te gaan drinken met vrienden. In That’s What Friends Are For, haar liefdesverklaring aan de vriendschap, bezong zangeres Dionne Warwich het al, en Marc Schulz en Robert Waldinger, twee Amerikaanse professoren aan de universiteit van Harvard, toonden het ontegensprekelijk aan.
Tachtig jaar lang beantwoordden 724 mensen en 1300 van hun nakomelingen vragenlijsten die betrekking hadden op hun leven; doel van het universitaire onderzoek was om de sleutels tot geluk te objectiveren. Het resultaat van hun onderzoek, Het goede leven, windt er geen doekjes om: in welke tijd mensen ook leven, een goed leven wordt niet bepaald door geld of succes, maar door de kwaliteit van onze relaties; hoe we ons verhouden tot onze familie, partner, collega’s, buren en vrienden. Met andere woorden, om je energie een flinke boost te geven, is er niets zo effectief als je te omringen met mensen die je dierbaar zijn. Neem dus contact met ze op, ze trekken je zo uit de winterblues.
Vond je dit interessant? Lees dan ook: Menopauze belet vrouwen op het werk, Wat betekenen de meest voorkomende seksdromen? & Dit is de allerslechtste slaaphouding volgens experts.