Zes uitzonderlijke vrouwen van bij ons vertellen hun emancipatieverhaal
© Getty Images/EV

Zes uitzonderlijke vrouwen van bij ons vertellen hun emancipatieverhaal

Door Aurélia Dejond & Caroline Bafort
Leestijd: 7 min

Visionair, vastbesloten, dapper: sommige vrouwen zijn zo inspirerend dat ze een voorbeeld worden, of zelfs een rolmodel. Ieder van hen werkt op haar manier aan de emancipatie van haar seksegenotes. Waarvoor ze zich ook inzetten, allemaal zorgen ze voor verandering, in de schaduw of in de spotlights. De Internationale Vrouwendag op 8 maart is een mooie gelegenheid om zes uitzonderlijke Belgische vrouwen in het zonnetje te zetten. 

1. Pascale Renaux

Creatief directrice en bedenkster van YES!, de post-mastectomiecollectie van Etam.

Strijden voor gelijkheid, is dat vanzelfsprekend?

“Ik gebruik liever woorden als evenwicht en voordelen, en ik noem mezelf geen feministe: ik ben eerder een ‘oplos-positiviste’, ben altijd op zoek naar alternatieven om vrouwen te begunstigen en hun fysiek en mentaal welzijn te beïnvloeden. Tegenwoordig zijn termen als ‘body positivity’ en ‘inclusie’ alledaags, maar toen ik in de modesector begon te werken, was dat helemaal niet het geval. Ik werd altijd al gedreven door het verlangen om fysieke clichés te doorbreken en individuen op de voorgrond te plaatsen. Ik ben women friendly.”

Uiterlijk, een onontkoombaar vrouwelijk dictaat?

“Er is een algemene bewustwording gaande tegenover de voorstelling van het vrouwelijke lichaam. Seksisme omdat het sexy is, wordt niet meer gewaardeerd, dat is een grote stap voorwaarts. Wat lingerie betreft, durven vrouwen comfort en doelmatigheid op te eisen, ze willen niet koste wat het kost sexy zijn. We willen onszelf mooi vinden, goed in ons lichaam zitten, we kopen lingerie voor onszelf en niet alleen voor een man, we bestaan ook elders dan in zijn ogen. We durven verschillende stijlregisters te combineren.”

Heeft #MeToo het beeld van de vrouw als object minder cliché gemaakt?

“Het viel niet zo op, maar dankzij #MeToo zijn er taboes doorbroken: we tonen menstruatieslipjes, bloed, zwangerschapsstriemen, vetrollen… Nooit eerder zijn dictaten op die manier omvergegooid. Tegenwoordig durven we onszelf zijn, ook als we dan niet in de smaak vallen. Die moed is een echte stap naar gelijkheid.”

/

2. Florence Blaimont

CEO van het onderneemstersnetwerk Wowo Community.

 

Dit bericht bekijken op Instagram

 

Een bericht gedeeld door Florence Blaimont (@florenceblaimont)

Strijden voor gelijkheid, is dat vanzelfsprekend?

Wowo (Wonderful Women) sluit helemaal aan bij de wens om vrouwelijke onderneemsters te helpen. Ik ben realistisch, de hindernissen waar je tegenaan loopt bij een professionele verwezenlijking hangen heel sterk samen met je geslacht. Loonkloof, glazen plafond, seksisme, etc. Slechts één op de tien CEO’s in België is een vrouw! En de pandemie heeft de ongelijkheid vergroot, vooral omdat sommige moeders de druk op hun gezin, materiële voorzieningen, gesloten scholen… niet met hun baan konden combineren. Sommige vrouwen konden zelfs niet rustig een videoconference volgen door tijd- en ruimtegebrek… of omdat ze geen steun van hun partner kregen.”

In de ondernemerswereld, een vrouw = een man?

“Vrouwen worden sterk geculpabiliseerd: ‘Denk aan je kinderen’, ‘Je bent te ambitieus’, ‘Je schrikt mannen af’, en ga zo maar door. Hoe vaak ben ik zelf niet het slachtoffer geweest van dit soort karikaturale oordelen! Die mentale beelden blijven in ons verankerd, je daarvan ontdoen is allesbehalve gemakkelijk.”

Heb je als vrouw een eerlijke plaats in de maatschappij?

“Als ouder niet. Tachtig procent van de kinderen die op opgroeien in eenoudergezinnen, leven bij de moeder. Dat was ook zo in mijn geval. Moeders aan het hoofd van een eenoudergezin krijgen véél te weinig hulp. Als onderneemster heb ik mijn plaats gevonden en ik wil anderen helpen om de dingen groot te zien. Dat is gemakkelijker te realiseren als je zelfstandige bent, want daar is het zusterschap een feit. De concurrentie onder loontrekkende vrouwen is harder en vertekent de realiteit.”

/

3. Christine Deschrijver

Trans, ingenieur bij Infrabel, diversiteitsambassadrice, co-voorzitster van de cel LGBTQI++.

Strijden voor gelijkheid, is dat vanzelfsprekend?

“Meer dan ooit, in naam van gelijkheid en diversiteit. En zeker voor mij, aangezien ik officieel een vrouw ben geworden, zowel administratief als lichamelijk. Wat de vooruitgang betreft, ben ik voorzichtig: bij Infrabel bijvoorbeeld zijn maar 1000 van de 11.000 werknemers vrouwen. Dat de huidige directie voor meer diversiteit wil strijden, doet me plezier. Je moet uiteraard geen vrouwen gaan aanwerven puur voor hun geslacht, maar wel voor hun competenties. We merken trouwens dat steeds meer vrouwen hoge functies bekleden in ons bedrijf, dat is bemoedigend. Deskundigheid zou het enige criterium moeten zijn, over welke sector het ook gaat.”

Wat denk je van zusterschap, als man die een vrouw is geworden?

“Het is niet vanzelfsprekend. Zelf heb ik dubbel zoveel redenen om me zorgen te maken: ik word aangevallen als vrouw én als transpersoon. Als vrouw word je beperkt in alles: hoe je je kleedt, hoe je in het straatbeeld verschijnt, hoe je het woord neemt… Dat zijn fundamentele rechten en vrijheden! Over de lengte van je rok zou je niet eens moeten hoeven nadenken!”

En op beroepsvlak?

“De spoorwegen hebben de naam een machobedrijf te zijn, mijn geslachtsverandering was dan ook niet makkelijk. Gewoon seksisme maak ik ook mee. Maar ik heb mijn statuur als mens weer opgeëist, dat is het belangrijkste.”

/

4. Sofie Dumont

CEO, digitale onderneemster en chef-kok.

 

Dit bericht bekijken op Instagram

 

Een bericht gedeeld door Sofie Dumont (@sofiedumontchef)

Strijden voor gelijkheid, is dat vanzelfsprekend?

“Mijn vader was daar altijd duidelijk over: laat je nooit tegenhouden om iets te doen omdat je een meisje bent, en zorg vooral dat je van niemand afhankelijk bent, van een vrouw noch van een man. Zijn motto heeft me kracht gegeven, in het bijzonder toen ik durfde te solliciteren voor een stage bij Wittamer, een stage die mijn leven heeft veranderd! Ik kijk altijd naar de toekomst.”

In de wereld van de gastronomie, een vrouw =een man?

“Dat wereldje is evengoed onderhevig aan seksisme en machogedrag, hoewel ook daar de openheid groter wordt. Ik heb mijn portie opmerkingen te slikken gekregen, ook omdat ik een zeer vrouwelijk type was. Dat heeft me niet afgeremd, het heeft me zelfs gehard. Ik heb me nog meer moeten bewijzen dan een man, want ik werd voor een barbiepop gehouden… maar Barbie was de eerste van de klas! (lacht) Het is niet omdat je lange gelakte nagels hebt, dat je geen kip kan plukken. Iemands geslacht zou zijn of haar keuzes niet mogen beïnvloeden. Zelf heb ik mijn dochter laat gekregen, zodat ik me volledig aan mijn carrière kon wijden. Tegenwoordig heb ik een goed evenwicht gevonden.”

Blijft de dagelijkse keuken het domein van de vrouw?

“Enorm veel vrouwen koken elke dag, maar mijn groep op de sociale media – een barometer van de maatschappij – troost me, want blijkbaar is er een verandering bezig! Veel alleenstaande vaders zijn op zoek naar recepten om te koken met en/of voor de kinderen. Millennials zijn daar sterk mee begaan, je kan je nieuwe vormen van mannelijkheid onderscheiden vanuit het begrip maaltijd. Dat doet me enorm veel plezier.”

/

5. Cindy Franssen

Sinds 2019 Europees Parlementslid voor CD&V. De hervorming van het inkomensplafond dat de Dienst voor Alimentatievordering (DAVO) hanteert en de opname van grooming in het strafwetboek, beide in 2014, gebeurden op basis van haar wetgevend initiatief. Ze werkt nu als schaduwrapporteur voor de EVP onder meer de Strategie voor Genderongelijkheid 2020-2025 uit.

 

Dit bericht bekijken op Instagram

 

Een bericht gedeeld door Cindy Franssen (@cindy.franssen.90)

Hoe belangrijk is de strijd voor M/V-gelijkheid voor jou?

“Heel belangrijk. Mijn twee zussen en ik kregen die gelijkheid met de pap ingelepeld. Tijdens mijn politieke loopbaan ben ik ‘gekweekt’ door Vrouw & Maatschappij (V&M), de politieke vrouwenbeweging van CD&V. Het is belangrijk dat we nooit vergeten dat vorige generaties hard hebben gestreden voor wat vandaag evident is voor vrouwen. Daarom blijven we alert dat de klok niet wordt teruggedraaid. We willen de rechten vrijwaren van alle vrouwen, ook van hen die ervoor zorgen dat wij carrière kunnen maken, zoals onze poetshulpen. Alle vrouwen hebben recht op welstand.”

In welke mate zie je die gelijkheid al gerealiseerd in de politiek?

“De cijfers zijn positief: in het Vlaams Parlement zitten nu 46,8% vrouwen, in de Kamer 41,3%. In 1995 was dat nog 17,8% respectievelijk 12%. Dat is een grote vooruitgang. Maar we zijn er nog niet. We hebben nood aan meer vrouwen in de uitvoerende mandaten zoals ministers, burgemeesters en schepenen. Dat is niet alleen principieel belangrijk: vrouwen zetten ook andere thema’s op de politieke agenda. Zo zetten de eerste vrouwelijke schepenen gezinsondersteunende maatregelen als kinderopvang op de gemeentelijke agenda.”

En in de maatschappij?

“Dit jaar schreven we geschiedenis met Kama Harris, vicepresident van de VS. Maar onderzoek van het Europees Instituut voor genderongelijkheid (EIGE) toont aan dat de vooruitgang nu vertraagt. De coronacrisis zorgt voor ongerustheid en hoop. Ongerustheid, omdat in landen als Polen en Hongarije een conservatieve reflex verworven vrouwenrechten dreigt in te perken. Maar ook hoop, omdat zoveel vrouwen als helden van de zorg uit deze crisis komen. Eindelijk is er een sociaal akkoord voor de opwaardering van hun werk. Never waste a good crisis, zegt het spreekwoord.”

/

6. Sophie Helsmoortel

Oprichtster van Cachemire Coton Soie en voorzitster van BEL, de etalage van de Brusselse knowhow.

Strijden voor gelijkheid, is dat vanzelfsprekend?

“Ja, maar op voorwaarde dat mannen en vrouwen samen strijden voor een vriendelijkere maatschappij, waarin iedereen zijn plaats krijgt. Hoewel het begrip gelijkheid in de praktijk nog geen verworvenheid is, constateer ik een echte evolutie, vooral bij veertigers: de mannen zijn betrokken bij de dagelijkse routine, een de vrouwen die hun carrière niet opgeven, zijn talrijk.. dat zijn veelbelovende signalen.”

In de luxesector, een vrouw = een man?

“Voor mij is alles een kwestie van competentie, ik maak totaal geen onderscheid tussen een vrouw en een man. Alles is een kwestie van profiel, elke mens heeft zijn troeven, wie zij of hij ook is. Uitsluitend in een hoge functie beginnen omdat je nood aan erkenning hebt of een punt wilt maken, zou zinloos zijn. Daarentegen kan het afwisselen van geslacht nuttig zijn: ik heb bijvoorbeeld een man opgevolgd. Een persoon met een ander geslacht aanwerven voor dezelfde functie kan een toegevoegde waarde hebben.”

Kan de mode werken aan gelijkheid?

“Sommige ontwerpers brengen uniseks kleren, de mode volgt de maatschappij: ze kan bevrijden mar ook opsluiten. #MeToo heeft er misschien voor gezorgd dat sommige vrouwen afstand nemen van uiterlijke geboden. Hoewel de zeer invloedrijke Kim Kardashian een heel ander vrouwbeeld uitstraalt… Maar tussen die extreme vrouwbeelden zit er veel grijs. Geloof in jezelf, heb vertrouwen, durf jezelf te zijn: dat is de hoofdzaak!”

Lees meer Marie Claire op: Maak kennis met de powervrouwen achter 5 Belgische beautymerken; Dit zijn de powervrouwen van Ocean’s 8; 10 inspirerende Belgische vrouwen die hun stempel drukten op het jaar 2020

 

 

Marie Claire Stagiaire De artikels van >

Tags: Belgische vrouwen, Christine Deschrijver, Cindy Franssen, Florence Blaimont, Pascale Renaux, Powervrouwen, Sofie Dumont, Sophie Helsmoortel.