Thierry Mugler werd geboren op 23 december 1948 in het strenge naoorlogse Straatsburg. Als zoon van een arts met een eenzame persoonlijkheid zocht hij al op jonge leeftijd zijn toevlucht in de kunsten. Hij ontwikkelde een passie voor tekenen en klassieke dans, zozeer zelfs dat hij op 14-jarige leeftijd toetrad tot het ballet van de Nationale Opera van de Rijn. “Mijn ouders vergaven het me nooit, maar het heeft me bevrijd en de magie van het podium heeft me nooit verlaten”, vertelde hij in een zeldzaam interview met L’Express Styles in 2013.
Dit weerhield hem er niet van de schijnwerpers een tijdje te verlaten om te gaan studeren aan de Arts Décoratifs in Straatsburg, waar hij een studie binnenhuisarchitectuur aanvatte. Het was een vroege roeping waar hij een scherp gevoel voor structuur aan over hield toen hij in de jaren zestig zijn eerste vrouwelijke silhouetten begon te schetsen.
Mugler, de geboorte van een stijl
Als twintiger verliet hij, verliefd op de vrijheid, zijn geboortestreek om het Parijse bohemienleven te leiden, jonglerend tussen bijbaantjes als stylist voor de fabrikanten van het Sentier en het maken van zijn eigen creaties die hij zelf met trots droeg. De Fransman trok op met Claude Montana, Azzedine Alaïa en Guy Paulin, flaneerde met gusto door de bars van Saint-Germain-des-Prés en legde een excentrieke stijl aan de dag, die schommelde tussen futuristische verwijzingen die typisch waren voor de jaren zestig en middeleeuwse invloeden, zoals consultant Jean-Jacques Picart getuigde in een artikel in het tijdschrift Vanity Fair.
Thierry Mugler op zijn defilé voor SS80 in 1979. Getty Images
Door zelf zijn ontwerpen te dragen in de juiste kringen, kwamen zijn eerste creaties al snel in de rekken van Gudule te hangen, een winkel voor jonge ontwerpers, in zekere zin de ‘Colette’ van die tijd. Maar het was in 1973 dat het talent van Thierry Mugler aan het licht kwam met de presentatie van de eerste collectie van zijn gelijknamige merk, met de toepasselijke naam ‘Café de Paris’.
De gestructureerde snitten, extreme volumes en uitvergrote anatomie met pakken, jassen en trenchcoats gingen lijnrecht in tegen de stroom van vloeiende en ontspannen silhouetten die toen veelal op de catwalk te zien waren. De Mugler-vrouw was ogenschijnlijk sexy, modern en actief, maar eigende zich tegelijkertijd bepaalde stijlcodes van de Hollywood-diva’s van de jaren 1950 toe. De modejournalisten van die tijd waren niet allemaal overtuigd, maar het weerhield de jonge Thierry Mugler er niet van om in 1978 zijn eerste boetiek te openen op de Place des Victoires en zich met hart en ziel aan zijn label te wijden.
Thierry Mugler en Claude Challe in de jaren tachtig. WireImage
Modeshows en decadentie
De man die de bijnaam ‘shock designer’ had, ontwierp en maakte niet alleen kleding, maar stond ook in voor zijn reclamecampagnes en modeshows. En die waren altijd op zijn minst spectaculair te noemen. In 1995 ging hij zelfs zover dat hij soulicoon James Brown uitnodigde voor een defilé in het Cirque d’Hiver. Carmen Dell’Orefice, Jerry Hall, Tippi Hedren, Kate Moss en Claudia Schiffer waren van de partij. In de jaren ’80 en ’90 ging het de ontwerper voor de wind en droegen beroemdheden als David Bowie, wiens extravagante gevoel voor mode hij deelde, zijn ontwerpen in muziekvideo’s en televisieoptredens.
Claudia Schiffer op de catwalk van de Fall/Winter 1995-1996 collectie via Getty Images
In zijn collecties stond telkens het vrouwenlichaam met zijn strakke en verfijnde vormen of rondingen centraal, en dat leverde hem naast bijval ook kritiek op. Sommige journalisten schreven dat hij hypergeseksualiseerde vrouwen objectiveerde in zijn shows. “Ze zeiden dat ik seksistisch was, megalomaan, een macho… maar ik hield voet bij stuk en dat leverde op”, aldus Mugler in een interview met Paris Match in 2009. Zijn collecties gingen als zoete broodjes over de toonbank en de Chambre Syndicale de la Couture in Parijs nodigde hem uit om in 1992 zijn eerste haute-couturecollectie te presenteren.
“Zijn werk werd gaandeweg toch veel subtieler, het was niet meer alleen sexy. Het lichaam werd niet langer gevormd, uitgekleed of gedrapeerd, maar gestreeld met een nieuwe sensualiteit”, verklaart Jean-Jacques Picart. Datzelfde jaar lanceerde Mugler de geur Angel met het interplanetaire succes waar het bekend om staat.
Campagnebeeld voor het parfum Angel in 1991.
“The show must go on!”
In 2002 veranderde de situatie echter: Thierry Mugler kondigde aan dat hij niet langer collecties zou ontwerpen en hij besloot zich te wijden aan zijn primaire passie, de show. Hij ontwierp de kostuums voor Zumanity, een show van Cirque du Soleil in Las Vegas, ontwierp de outfits van Beyoncé voor haar ‘I am… World Tour’ en regisseerde bepaalde projecten voor het Huis Mugler, zoals de lancering van een make-uplijn.
Alan Strutt
De man die zich de afgelopen 30 jaar voedde met roem en aandacht verdween geleidelijk van de radar, om in 2010 onherkenbaar op te duiken op een foto met een getatoeëerd lichaam en een flink onder handen genomen gezicht. Hij vertelde dat hij niet langer herkend wilde worden, en veranderde zijn naam zelfs in Manfred T. Mugler. Rond die periode lanceerde hij ook de Follies-cabaretshow in Parijs, en trok hij met de variétévoorstelling The Wyld naar Berlijn.
Eind 2019 richtte hij zich terug op dans en choreografie met de McGregor + Mugler-show in het Londense Coliseum voordat hij een retrospectief opende in de Kunsthal in Rotterdam, gewijd aan zijn mooiste modecreaties. “Thierry Mugler ontwikkelde een vocabulaire die in de hedendaagse mode niet meer bestaat”, zei de curator van de tentoonstelling. “Hoe hij steeds de nadruk legde op het vrouwenlichaam en daarbij focuste op brede schouders, smalle taille en glanzende accessoires creëerde een zelfbewustzijn van vrouwen dat andere ontwerpers nu veelvuldig kopiëren.”
Hij stierf op 23 januari 2022 aan een natuurlijke dood. Hij was 73 jaar oud.
Dit artikel verscheen oorspronkelijk op de website van Marie Claire Frankrijk.
Lees ook: Invloedrijke modejournalist Andre Leon Talley overleden & Wordt 2022 het jaar van de XL-handtas?
