Frida Kahlo is niet alleen een erkende figuur in de kunstgeschiedenis geworden dankzij haar krachtige en geëngageerde werken, ze is ook als persoon een icoon dat generaties overstijgt. En Frida Kahlo zou Frida Kahlo niet zijn zonder haar beroemde wenkbrauw. Een keuze die onder andere bijdroeg aan haar wereldwijde populariteit.
Frida Kahlo’s unibrow: een viering van haar individualiteit
Hoewel het niet gebruikelijk was voor de tijd om een unibrow te hebben, sprak ze er nooit over. Frida Kahlo politiseerde haar keuze nooit, wat het net zo bijzonder maakte.
De enige keer dat Kahlo het onderwerp aanhaalde, was in haar gesprekken met de psychologe Olga Compos tussen 1949 en 1950. Ze zou gezegd hebben dat ze, behalve haar wenkbrauwen en ogen, “niets anders” op haar gezicht mooi vond. Dit verklaart waarschijnlijk waarom zij zichzelf in al haar zelfportretten afbeeldde met een zeer uitgesproken unibrow.
Frida Kahlo, trots dat ze anders was dan andere vrouwen (ze zei dat ze “haar eigen muze” was), doorbrak met haar wenkbrauwen eigenhandig het schoonheidsideaal en ze wou zich steevast bevrijden van de dictaten van dat vrouwelijk schoonheidsbeeld.
“Haar androgyne kant was echt een onderdeel van haar identiteit”, zegt Alice Freudiger die voor het Galliera-paleis werkt waar nu een expo over Kahlo loopt. Naast haar volle zwarte wenkbrauw en de haren boven haar lippen, omarmde Frida Kahlo haar vrouwelijkheid net door veelvuldig met bloemen en rode lippenstift te spelen.
Frida Kahlo Museum
Lees ook: Duik mee in het leven van kunstenares Frida Kahlo met de expositie ‘Her Photos’
Wat zeker is,” voegt Alice Freudiger toe, “is dat Frida Kahlo haar imago vakkundig controleerde. Ik denk dat ze zich ervan bewust was dat ze aan de rand van de samenleving stond, maar ik denk niet dat dat een doel was: ze had waarschijnlijk behoefte om niet alleen die lijdende vrouw te zijn. Want hoewel ze in haar zelfportretten overkomt als een sterke vrouw, leefde Frida Kahlo in werkelijkheid in een gehavend lichaam, beschadigd door ziekte en een afschuwelijk busongeluk op 18-jarige leeftijd.
Een symbool om te beschermen?
Wat hebben Marilyn Monroe, Frida Kahlo en koningin Elizabeth II gemeen? Ze zijn een beeld geworden dat verkoopt. Mokken, T-shirts, dekbedovertrekken… Het aantal producten met de beeltenis van de Mexicaanse kunstenaar op is ontelbaar. Maar pas op voor merken die proberen munt te slaan uit haar populariteit: het aanpassen (of retoucheren) van haar karakteristieke kenmerken is uit den boze.
Speelgoedfabrikant Mattel leerde dit op de harde manier in maart 2018. Ter gelegenheid van de Internationale Dag van de Rechten van de Vrouw bracht het Amerikaanse bedrijf een Barbie-pop op de markt met de beeltenis van de kunstenares. Een gebaar dat veel reacties opriep op sociale netwerken en met reden, de pop leek helemaal niet op haar. Haar huidskleur was te licht, haar haar en wenkbrauwen waren verminderd, en het stigma van haar handicap (Frida Kahlo liet haar been amputeren) volledig uitgewist.
Mattel
Lees ook: Woman to watch: Joke Michiel
Een juridische strijd volgde tussen de erfgenamen van de kunstenares en Mattel. In Mexico werd de verkoop van de pop verboden. Een (magere) overwinning, want de Frida Kahlo Barbie is nog steeds te koop in de officiële winkel van de speelgoedfabrikant.
In 2019 was het de beurt aan het cosmeticamerk Ulta Beauty om zich de toorn van Frida Kahlo-fans op de hals te halen. Opnieuw kreeg het merk te maken met veel kritiek op sociale media vanwege het gekozen beeld op de verpakking. De teint was te licht, zonder haar unibrow… De foto van Frida Kahlo lijkt zwaar geretoucheerd.
Dit bericht op Instagram bekijken
In een verklaring op Facebook zegt Ulta Beauty: “Frida Kahlo blijft een inspiratiebron als icoon van kracht, creativiteit, durf en empowerment. Uit respect voor haar nalatenschap hebben we voor deze collectie meer dan een jaar nauw samengewerkt met de Frida Kahlo Corporation. Samen selecteerden we uit hun officiële bibliotheek beelden die Frida’s schoonheid en geest belichamen. De beelden van Frida zijn originelen zonder aanpassingen, inclusief haar kenmerkende wenkbrauw.”
Dit artikel verscheen eerder op Marie Claire Frankrijk.
