Toen de bommen op Oekraïne begonnen te vallen, was onze eerste reactie geschokt en vol ongeloof, net als iedereen die van een afstand toekeek. Maar we maakten ons ook zorgen om ons team van Marie Claire Ukraine. Na een stressvolle 24 uur kregen we eindelijk bericht dat ze veilig waren en in schuilkelders zaten – voorlopig. Maar ze voelden zich bang, boos en alleen. Hoofdredactrice Irina Tatarenko vroeg ons toen te vertellen wat er met hen en hun land gebeurde. “Het is een hel. Alsjeblieft, we smeken jullie om de situatie in Oekraïne bekend te maken”, zei ze. “We hebben jullie steun zo hard nodig.”
Dit bericht op Instagram bekijken
Sinds de toespraak van de Russische president Vladimir Poetin op 21 februari voelde Marie Claire Ukraine Brand Director Katerina Lagutina zich niet op haar gemak – ze had waarschuwende berichten gepubliceerd op sociale media en zelfs een persbericht geschreven over de toenemende druk op de betrokkenheid van Oekraïne bij de NAVO. Op 23 februari had Katerina een lange dag op kantoor achter de rug, dus ging ze naar het theater. Het leven voelde normaal, maar dat zou snel veranderen. Luttele uren later, om 4 uur ’s morgens, werd Katerina gewekt door het luide gerinkel van haar telefoon, en toen ze opnam, vertelde haar beste vriendin haar dat de oorlog was begonnen. Russische troepen waren Oekraïne binnengevallen.
“Vanaf dat moment kon ik de datum of de dag van de week niet meer achterhalen. Ik kon alleen zo tellen: eerste dag van de oorlog, tweede dag van de oorlog”, legt ze uit.
Chris McGrath/Getty Images
Katerina komt uit Luhansh, dat in de Donbass-regio ligt, maar ze verhuisde in 2014 naar Kiev. Toen de oorlog uitbrak, omdat ze zich daar veiliger voelde. Ze herinnert zich dat ze soldaten zag “schieten vanaf de daken van burgerhuizen” in haar geboortestad toen ze vertrok. Maar nu gebeurt het opnieuw, en ze heeft moeten schuilen in de kelder van haar nieuwe huis.
“Er is hier geen bescherming. Maar de reactie van de bevolking heeft me geschokt: iedereen is zo kalm, volgt de regels. Zelfs de kinderen huilen niet in de schuilkelders. Mensen organiseren watervoorziening, plaatsen om te zitten… Winkels en apotheken zijn gesloten in ons district, maar we hebben nog water en elektriciteit. Het internet werkt nog, maar niet goed”, zegt ze.
Dit bericht op Instagram bekijken
Liza Prykhodko, een fotografe voor Marie Claire Ukraine, had een soortgelijke ervaring.
“In het begin geloof je het niet, en je denkt dat als je naar buiten gaat, je onmiddellijk zal sterven”, zegt ze.
“Toen ik de eerste sirene hoorde, voelde ik alleen maar misselijkheid. En de volgende dag was er het geluid van de beschietingen, en het enige wat ik deed was mijn familie en vrienden geruststellen aan de telefoon. Want voor mij was het erger om hen angst te laten voelen dan om in de schuilkelder te blijven en alle alarmen en explosies te horen.”
“Het enige waar we aan kunnen denken zijn degenen van wie we houden die niet bij ons zijn, en zorgen. Het enige wat we doen is bijna elk uur sturen naar elkaar. Is jullie gebouw geraakt? Leeft iedereen van jullie gezin nog? Heb je kunnen slapen? Heb je al iets gegeten? We zijn sterk. Ik hou van je.”
Chris McGrath/Getty Images
Op de eerste dag richtten de Russische troepen zich alleen op militaire infrastructuur en vliegvelden. Liza plakte plakband op haar ramen, om te voorkomen dat kamers vol zouden vallen met gebroken glas als er een bom in de buurt zou vallen. Het idee om plakband als bombescherming te gebruiken zou lachwekkend lijken als het niet zo triest was.
Maar het heeft wel zin, en er is weinig anders dat de mensen kunnen doen. Ze voegt eraan toe: “Het enige wat we hebben als bescherming zijn onze gebeden en de mensen om ons heen. Want niemand had verwacht dat de agressor burgers zou aanvallen.”
Op de vraag of ze de oorlog hebben zien aankomen, is het antwoord van Liza een boze “nee”. Voor Katerina ligt het iets anders. “Natuurlijk waren we hier bang voor”, zegt ze. “We leven al acht jaar in oorlog. Maar dit was een totale schok voor ons, we hadden nooit verwacht dat dit zou gebeuren, niet op deze manier. Natuurlijk hopen we dat de wereld ons zal steunen, dit is totaal krankzinnig!”
“Voor ons is het belangrijk dat de hele wereld over Oekraïne praat. Als we er niet meer over praten, is het normaal geworden. Wij zijn zoveel kleiner dan onze vijand. Als Poetin stopt met vechten, zal er geen oorlog zijn. Als wij stoppen met vechten, zal er geen Oekraïne zijn.”
Dit bericht op Instagram bekijken
Tot nu toe hebben andere landen Rusland sancties opgelegd en hulpmateriaal gestuurd om de Oekraïners te steunen, maar directe betrokkenheid brengt grote risico’s met zich mee, en tot nu toe zijn de Oekraïense bevolking en hun regering op zichzelf aangewezen.
Liza en Katerina zijn trots op hun medeburgers als ze mensen van alle leeftijden in de rij zien staan om mee te vechten en hun buurten en hun land te beschermen.
Ze zijn ook trots op de moed van hun president, Volodymyr Zelenskyy, en op het feit dat hij de hoofdstad niet ontvluchtte en bij zijn volk bleef. Toen de Verenigde Staten aanboden hem in veiligheid te brengen, zei hij naar verluidt: “Ik heb munitie nodig, geen lift.”
Не вірте фейкам. pic.twitter.com/wiLqmCuz1p
— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) February 26, 2022
Dit lijkt het Oekraïense volk te hebben gesterkt, dat hun land verdedigt met alles wat het in zich heeft.
Liza legt uit: “Ik voel me bang, angstig en boos, maar ook trots op mijn land.”
Hetzelfde geldt voor Katerina: “Nu zijn mijn gevoelens vervuld van wrok over dit onrecht. Wat er gebeurt is niet eerlijk tegenover de mensen van Oekraïne. Maar het belangrijkste gevoel dat ik heb is immense trots voor onze president, de heer Vladimir Zelensky, en ons leger.” Beiden zien deze mannen als beschermers, verdedigers en redders.
Op de vraag wat de rest van ons voor hen kan doen, had Liza maar één antwoord.
“Wees niet stil!”, zei ze. “Wees luid! Ik en mijn land zijn dankbaar voor degenen die zich uitspreken! Je kan je niet voorstellen hoe belangrijk jullie steun voor ons is.”
Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Marie Claire Australia.
