Tijdens de zeventwintigste editie van Paris Photo biedt het initiatief Elles x Paris Photo bezoekers een nieuwe manier om zich een weg te banen door dit overweldigende doolhof van indrukwekkende beelden. Meer dan 40 beelden gemaakt door vrouwen creëren een speciale route binnen de beurs en vieren de vrouwelijke fotografische blik.
Deze vrouwelijke fotografen wil je niet missen op Paris Photo
Ontdek onze selectie, waarbij we focussen op het lichaam en hoe dit wordt weergegeven. Sluit je bij ons aan en bekijk de wereld door de ogen van vrouwen.
Ngadi Smart
“Mijn doel was altijd om de gebruikelijke tropen van ‘armoedeporno’ tegen te gaan met levendige kleuren en collage, als een reactie op de ontmenselijkende manier waarop Afrikaanse landen in ontwikkeling historisch zijn afgebeeld door westerse media.”
Ngadi Smart Wata Na Life, 2024 Loose Joints.
© LOOSE JOINTS, NGADI SMART
Zofia Rydet
“In het werk van Zofia Rydet is het lichaam de representatie van een menselijk wezen dat deel uitmaakt van de moderne beschaving”, legt galeriehouder Łukasz Gorczyca uit. De kunstenaar biedt hier het beeld van een wereldwijde crisis, die zowel een herinnering aan het verleden als een waarschuwing voor de toekomst is.”
Uit de cyclus ‘From the World of Feelings and Imagination’. ‘Threat’, zilvergelatine afdruk, 49,5 x 39,6 cm, 1975-1979.
© RASTER THE ZOFIA RYDET FOUNDATION AND RASTER GALLERY
Tee A. Corinne
“Corinne zei vaak: ‘het gebrek aan een publiek toegankelijke geschiedenis is een verwoestende vorm van onderdrukking. Lesbiennes worden er constant mee geconfronteerd’. Door flora en fauna een erotische energie te geven, creëerde Corinne seksueel evocatieve beelden die de ‘spiritualiteit van seksualiteit’ overbrengen”, aldus galeriehoudster Charlotte Flint.
‘Untitled’, circa 1974-79.
© WEBBER
Alina Frieske
“Ik was geïnteresseerd in onze afhankelijkheid van online content. Hoewel dit beeld nogal agressief is vanwege de compulsieve overvloed aan beelden, is het ook zorgzaam en teder — de gehechtheid aan de schermen die we zo dicht bij ons lichaam houden. Ik wilde zowel het consumentengedrag als het ‘geconsumeerd worden’ becommentariëren.”
Alina Frieske, News Feed
© ALINA FRIESKE, FABIENNE LEVY GALLERY
Lucile Boiron
“Close-ups, die een integraal deel van mijn beeldtaal vormen, decontextualiseren. Wat voor mij belangrijk is, is niet zozeer wat er gefotografeerd wordt, maar het gevoel dat de beelden bij ons oproepen. Dit beeld zou kunnen worden gezien als een uitdrukking van de staat van verwarring tussen het lichaam van de moeder en dat van haar kind, aangezien ze nog niet volledig van elkaar gescheiden zijn.”
Lucile Boiron, Bouche – Kleurenfoto op zilvergelatine, dichroïsche verf 150 x 112 cm – 2023.
© HORS-CADRE, LUCILE BOIRON
Mari Katayama
“De serie study for caryatid is het eenvoudigste zelfportret dat ik ooit in mijn carrière heb gemaakt. Een stoel boven je hoofd houden is een verklaring van het feit dat het bestaan en het leven van mensen door niemand worden gegeven en voor niemand zijn.”
Mari Katayama, study for caryatid #001, c-print, 180 x120 cm – 2023 Suzanne Tarasieve.
© MARI KATAYAMA STUDIO AND GALERIE SUZANNE TARASIEVE, PARIS
Maria Chambefort
“Geïnteresseerd zijn in vrouwen niet alleen als onderwerpen, maar als auteurs op zichzelf stelt ons in staat om de diversiteit van de paden die deze vrouwelijke fotografen bewandelden, te herstellen”, aldus galeriehouder Bruno Tartarin.
Zelfportret van een van de eerste vrouwelijke fotografen, 1858, daguerreotypie, 12,5 x 15cm.
© PHOTO DISCOVERY / BRUNO TARTARIN, MARIA CHAMBEFORT
Lore Stessel
“In dit beeld komen handen samen in een moment van collectieve dans. Onze gezichten en handen zijn de twee meest intense centra van expressie. Ik laat liever de handen het woord voeren, omdat ze het abstracte en het concrete combineren.”
Lore Stessel, Poetry of the gang #07 – 2022 Les filles du Calvaire.
© LES FILLES DU CALVAIRE, LORE STESSEL
Imai Hisae
“In het verhaal van Imai ontmoeten een oudere vrouw en Ophelia elkaar en wisselen van plaats, en Ophelia, die verondersteld wordt te verdrinken, wordt weer tot leven gebracht.” Galeriehoudster Aya Tomoka besluit: “Ophelia de levende is geen tragedie meer.”
Ophelia – 1960, PGI & The third Gallery Aya.
© IMAI HISAE, COURTESY OF THE THIRD GALLERY AYA
Sabiha Çimen
“Net als alle vrouwen hebben moslimvrouwen lichamen. Met dit beeld wil ik een dialoog openen over de complexiteit van het moslimvrouw zijn, voorbij de stereotypen. Sare met haar blauwe ijsje – ik wilde haar identiteit, maatschappelijke verwachtingen en persoonlijke vrijheid benadrukken, de worstelingen van vrouwen, hun veerkracht.”
Sabiha Çimen, Sare’s Blue Ice Cream. İstanbul – 2023 Loock.
© SABIHA ÇIMEN / MAGNUM PHOTOS, COURTESY LOOCK, BERLIN
Lois Conner
“Ik voelde een urgentie om hen te fotograferen. Een vrouw fotograferen voordat ze bevalt, een geliefde voordat ze sterft, het zonlicht voordat het vervaagt en donker wordt, zijn allemaal motivaties, en een uiting van de levenskracht.”
Lois Conner, To Be, Fotoboek 12 x 28,5.
© L’ARTIÈRE, LOIS CONNER
6 vragen aan Raphaëlle Stopin
Curator van het Elles x Paris Photo parcours van de 27e editie van Paris Photo, Directeur van het Centre Photographique Rouen Normandie en voormalig artistiek directeur van het Festival de Hyères.
Wat was je doel bij het cureren van deze selectie?
“Mijn doel was om de artistieke creatie van vrouwen los te maken van stereotypen, om verder te gaan dan het zelfportret, militantisme of commentaar op de representatie van vrouwen. In deze selectie zijn natuurlijk veel artiesten onder de 40 jaar, ongeveer een derde, maar de meeste zijn kunstenaars uit de 20e eeuw.”
Voor deze portfoliokeuze hebben we ons gefocust op het lichaam en de representatie daarvan. Wat vond je van dit nauwere thema?
“Wat ik interessant vind, is dat er zoveel verschillende visuele codes en talen worden getoond. Zoveel zelfs, dat het laat zien hoe belangrijk het voor deze vrouwelijke kunstenaars was om echt een kunstwerk te maken. De vraag naar esthetiek is geen secundaire zorg, verre van dat. En het artistieke werk van vrouwen neemt net zoveel en net zo diverse vormen aan als dat van mannen.”
Is er iets inherent anders aan de vrouwelijke fotografische blik?
“Vrouwen zijn ongetwijfeld bewuster en gevoeliger voor het feit dat fotografie vaak, vooral in de media, werd gebruikt als een middel voor extreem objectiverende beelden, wat hen natuurlijk meer raakte dan mannelijke artiesten. Bijvoorbeeld, ik zie dat je Lois Conner hebt geselecteerd en haar werk dat de representatie van moederschap in vraag stelt, met deze prachtige alledaagse Madonna’s. Hier is een kunstenaar die alternatieve beelden aanbiedt, met datzelfde medium. Dit is waarom het historische perspectief zo noodzakelijk is.”
“Vandaag de dag onderzoekt men de vraag rond het lichaam nog steeds, maar niet om dezelfde redenen. We zijn verder gegaan dan de grote feministische strijd tegen het commerciële beeld van de huisvrouw of de commodificatie van vrouwenlichamen. Toch lijken actuele gebeurtenissen ons terug te brengen. Veel kunstenaars blijven het lichaam bespreken als een politieke ruimte. Bijvoorbeeld, de representatie van gender, van fluïditeit, die nu erg actueel is, werd in het verleden al onderzocht, maar misschien op minder expliciete manieren.”
Er is iets bijna agressiefs, radicaals in sommige van deze beelden…
“Natuurlijk! Kijk naar Alina Frieske, die een volledig gemanipuleerd fotografisch beeld produceert, of Lucile Boiron, wiens werk puur fotografisch is, volledig onbewerkt. In beide werken zit een soort van onderzoek naar vlees, hoewel hun technieken aan tegenovergestelde uiteinden van het spectrum liggen. Voor mij zijn beelden niet bevooroordeeld in de ene of de andere richting. Integendeel, beide hebben een rauwheid in zich.”
“Lucile Boiron, met die enorme baby, maakte een foto die in het vlees snijdt. Er is iets extreem organisch, bijna essentieel. Het is een extreme close-up, een overdreven fragmentarisch beeld dat de indruk geeft dat het leven uit het kader barst.”
Vertel ons over het gefragmenteerde lichaam in fotografie. Wat betekent het?
“Het fragment kan veel betekenissen hebben. Alina Frieske snijdt lichamen doormidden. Omdat ze deels gebruikmaakt van beelden die ze online vindt, drukt haar werk onze gefragmenteerde identiteiten in de digitale wereld uit. Deze beelden van ons circuleren; we weten niet waar ze doorheen gaan of waar ze zullen eindigen. En zo worden onze lichamen, door deze beelden, zelf gefragmenteerd, onze identiteiten aangetast.”
“Voor Lore Stessel is de creatieve impuls anders. Wat haar interesseert is dat het fragment beweging en performance uitdrukt. Natuurlijk is het een vorm van geweld van het beeld om lichaamsdelen af te snijden. Maar dit kader toont een mooi boeket van handen: het is gemakkelijk om er een beeld van zusterschap, van gemeenschap, op te projecteren.”
Denk je dat het beter gaat met gendergelijkheid in de kunstwereld?
“In dit land, en veel andere, zijn er veel meer vrouwelijke dan mannelijke kunststudenten. Maar we moeten ook naar het verleden kijken. Is de kunstgeschiedenis, zoals die nu onderwezen wordt, een eerlijke weergave van wat er historisch is gebeurd? Natuurlijk moeten jonge artiesten ondersteund en gestimuleerd worden, maar ze moeten ook zien dat kunstfotografie een geschiedenis heeft, en dat die niet alleen het domein van mannen is. Maar om vrouwen hun juiste plaats in deze ruimte te geven, mag de herwaardering van hun rol in deze geschiedenis niet gebeuren ten koste van een oversimplificatie.”
“Onderzoek naar vrouwelijke fotografen beperkt zich vaak tot militante fotografen of zelfportrettisten, daarom wilde ik me focussen op visueel onderzoek en experimentatie. Kijk naar Imai Hisae, haar werk is echt opmerkelijk. Ze maakte dit beeld in de jaren ’60 – het lijkt op het soort werk dat Smith vorig jaar nog maakte. Door dit werk te tonen, plaatst het deze creatie in een bredere visuele historische context. Terugkijkend op de afgelopen eeuw, vragen wat we niet hebben bekeken en waarom… Het maakt het landschap complexer, vermenigvuldigt het perspectief. Er is nog zoveel te doen, het is opwindend!”
Paris Photo: praktische info
Wat? Paris Photo.
Wanneer? Van 7 tot 10 november.
Waar? Grand Palais, Parijs.
Meer info vind je hier.
