Westwood is ‘vredig’ overleden in haar huis in Clapham. “De wereld heeft mensen zoals Vivienne nodig om alles ten goede te veranderen”, schrijven ze op Twitter.
Begin jaren zeventig maakte de wereld kennis met Dame Vivienne Westwood. Samen met haar toenmalige partner Malcolm McLaren runde ze Sex, een winkel in King’s Road waar ze uit elkaar gehaalde en provocerende kleren verkochten. De gescheurde shirts en broeken, bij elkaar gehouden door veiligheidsspelden, en T-shirts met softporno en slogans erop, vielen in de smaak bij een hele anarchistische generatie. Westwoods look werd het embleem van de prille punkers, die de winkel als bedevaartsoord zagen. Ook de leden van Sex Pistols shopten er, de bassist stond er zelfs achter de kassa. Toen McLaren de naam van de band verzon en optrad als hun manager, ging de populariteit van het duo helemaal door het dak. De twee worden gezien als de grondleggers van de punkbeweging zoals we die vandaag de dag nog steeds kennen.
Plattelandsmeisje wordt schooljuf
Veel had het echter niet gescheeld of het plattelandsmeisje uit Derbyshire had een helemaal ander leven gehad. “Ik wou nooit modeontwerpster worden”, zei Westwood vaak in interviews. “Ik werd het omdat ik het kon.” Al op jonge leeftijd leerde ze naaien en breien. Ze wou haar kledinggeld aan schoenen uitgeven, dus maakte ze haar kleren zelf. In die zin was ze al jong met mode bezig, maar een carrière in de sector ambieerde ze nooit. Begin jaren zestig trouwde ze met Derek Westwood, ze kreeg een zoon Benjamin en werd schooljuf. In 1965 leerde ze Malcolm McLaren kennen en toen veranderde haar leven.
Lees ook: Vivienne Westwood zelf te zien in een campagne van haar modemerk.
McLaren was in alles haar tegenpool. Maar ze deelden allebei een verlangen om tegen de schenen te schoppen. Dankzij hem kon ze haar conventionele veilige leven opgeven om te zijn wie ze naar eigen zeggen altijd al was: “een vrije vogel die de status quo omver wil schoppen.” Ze scheidde van haar partner Derek, en verhuisde met haar jonge zoon Ben naar Londen. Niet veel later kreeg ze met McLaren een tweede zoon: Joseph Corré. Die zou later lingeriemerk Agent Provocateur opstarten. Uit hun wederzijdse tegendraadsheid en creatieve verbondenheid ontstond uiteindelijk hun eigen boetiek. De shop bestaat trouwens nog steeds onder de naam World’s End. Dat ze geen modeopleiding achter de rug had, hinderde Westwoord nooit. Ze maakte wat ze zelf mooi vond. “Mode”, zegt ze, “was een baby die ik oppakte en nooit meer heb neergelegd.”
1/5Vivienne Westwood is zelf te zien in de campagne van haar SS21-collectie.
2/5
3/5
4/5
5/5Vivienne Westwood als gevestigde waarde
Begin jaren tachtig liet ze de punkbeweging grotendeels achter zich en lanceerde ze samen met McLaren een eigen collectie tijdens London Fashion Week. De Pirates-lijn, die onder andere bestond uit driekwartbroeken, hemden met krullen en grote hoeden, was meteen een schot in de roos. Haar naam als modeontwerpster was gevestigd. Toen het koppel twee jaar later uit elkaar ging, zette ze het merk zelf verder. Met succes. Ze liet als eerste beha’s als bovenkleding zien, maakte historische mannenjasjes in tweed voor vrouwen, boekte grote successen met haar mary-janes schoenen met gigantische plateauzolen, ontwierp mini-rokjes geïnspireerd op historische hoepelrokken, lanceerde het Drunken Tailor Jacket, een scheef jasje dat in elkaar gezet lijkt door een dronkenlap, en zo kunnen we nog wel even verder gaan.
Lees ook: Dit zijn de modekleuren voor de lente en zomer van 2021.
In 1990 werd ze de eerste keer de British Designer of the Year (en nog een keer in 1991 en 2006). In 2004 kreeg ze een eigen retrospectief in het prestigieuze Victoria & Albert Museum in Londen. Koningin Elizabeth sloeg haar in 2006 tot Dame Vivienne Westwood. Rebels als ze is, droeg ze voor die uitreiking bewust geen onderbroek onder haar grijze mantelpak. Ruim veertig jaar later runt ze een miljoenenbedrijf. Ze heeft 82 winkels in steden als Amsterdam, Parijs, New York en Seoul en nog veel meer verkooppunten.
Dit bericht bekijken op Instagram
Positief activisme
Ondanks al die erkenning en kapitaal was ze er niet minder anti-establishment om geworden. Sinds dag 1 gebruikte ze haar collecties en catwalkshows ook als een platform om campagne te voeren voor positief activisme. Zij was de eerste naam in de mode die de thema’s klimaatverandering en overconsumptie durfde aan te kaarten. In 2012 sprak ze de befaamde woorden: “De revolutie is reeds begonnen. De meeste mensen hebben het feit dat de mens verantwoordelijk is voor de klimaatverandering ondertussen aanvaard. We zien mensen overal hun gewoontes en waarden aanpassen. De strijd speelt zich niet langer tussen rijk of arm af, maar wel tussen de idioten en de eco-bewusten.”
Lees ook: De Belgische modefotograaf Mous Lamrabat verovert de wereld: “Ik ben geen kontenlikker”.
In 2014 scheerde ze haar hoofd kaal in een roep om aandacht voor de aarde. Recenter liet ze in 2019 de modellen op haar catwalk nog stevig uithalen naar de Brexit. Een seizoen later verkleedde ze zich als een kanarie en sloot zichzelf op in een gigantische vogelkooi voor een gerechtsgebouw in Londen. Als protest tegen de opsluiting van WikiLeaks-oprichter Julian Assange.
Wie meer wil weten leest er Dame Vivs manifesto Active Resistance to Propaganda maar op na. Ze houdt hier ook een maandelijks dagboek bij over haar zorgen, passies en campagnes.
Eens een punk, altijd een punk
Andreas Kronthaler en Vivienne Westwood – Imaxtree
De dagelijkse leiding over haar modemerk werd overgedragen aan haar echtgenoot, de 25 jaar jongere Oostenrijker Andreas Kronthaler. De twee leerden elkaar kennen aan het eind van de jaren tachtig. In 1991 ging hij aan de slag bij haar bedrijf. Jarenlang ontwierp hij mee achter de schermen, tot de naam van het label in 2016 veranderde naar ‘Andreas Kronthaler voor Vivienne Westwood’. Aan de oorspronkelijke stijl en boodschap is gelukkig niet veel veranderd. Ook hij houdt van traditionele stoffen zoals Schotse ruiten, krijtstrepen en tweed en van de nodige portie activisme.
Eens een punk altijd een punk. Of zoals Marie Claire’s fashion director het mooi verwoordde in ons septembernummer: “Wees meer zoals Westwood, de wereld heeft er baat bij.”
