Buiten is het somber, maar de glimlach van Lukas Dhont verjaagt alle donkere wolken. Hij is precies op tijd voor onze afspraak. Wie Girl goed vond, zal ook weg zijn van ‘Close’, zijn nieuwe film.
Je presenteert ‘Close’ als een film over vriendschap. Maar het is ook een film over pesten op school.
“Die scènes zijn er wel, maar niet zo veel. Ik zie de film meer als een analyse van een maatschappij die verwachtingen heeft van jonge mensen, gekoppeld aan normen over mannelijkheid. Het is dus veeleer een film over mannelijkheid. Vandaag is er een enorme feministische beweging aan de gang. En die is ook nodig, maar in de pers wordt mannelijkheid geassocieerd met iets toxisch en met het begrip patriarchaat, dat vandaag een negatieve connotatie heeft. Maar als jonge man wil ik een andere soort mannelijkheid laten zien, een dialoog openen over het thema en me afvragen hoe het voelt om een jongen te zijn die opgroeit. In deze wereld betekent mannelijkheid blijkbaar afstandelijk en onafhankelijk zijn, je ego beschermen. Maar als dat is wat een man is, dan heb ik me nooit een man gevoeld. Dat wil niet zeggen dat ik mezelf als non-binair beschouw, maar ik heb dat concept van mannelijkheid nooit geïncorporeerd. In feite heb ik me altijd beter thuis gevoeld in de vrouwelijke wereld. Een wereld van zachtheid en tederheid. Ik wilde een tedere relatie tussen twee jonge mensen laten zien en het idee uitwerken hoe je je moet gedragen als een man een breuk veroorzaakt.”
Leo en Remy, de hoofdpersonages van de film, zijn onschuldig in de primaire betekenis van het woord: ze zijn nog onwetend. Die onschuld lijkt je te raken.
“Ja. Het beeld van twee jonge jongens in bed wordt door de kijker geseksualiseerd. Daar ben ik me van bewust. We zijn niet gewend aan hun sensualiteit. We zijn meer gewend om beelden te zien van vechtende mannen. Ik wilde het ook hebben over intimiteit en liefde in de breedste zin van het woord. Liefde kan meervoudig zijn. En op dit punt in hun leven heeft dat nog geen naam.”
De acteur die Leo speelt is een danser, net als Viktor Polster, de acteur in Girl. Had je graag danser willen worden?
“Ja, als je lichaam danst, kan dat zoveel geluk voortbrengen. Voor ik regisseur werd, wilde ik eigenlijk danser worden, het liefst hedendaagse dans. Toen ik film studeerde, was ik ook altijd close met choreografen. Ik was erbij toen Jan Martens zijn balletvoorstellingen creëerde en zodra ik kon, werkte ik samen met Sidi Larbi Cherkaoui. Aan hun zijde staan heeft me veel geleerd. Ik denk dat ik mijn scripts schrijf als een choreograaf.”
Omdat je de bewegingen van je acteurs visualiseert?
“Ja, de bewegingen en de contrasterende bewegingen. Ik voel beweging beter aan dan dialogen, die bij mij minder vanzelf komen.”
Eden Dambrine, die de jonge Leo speelt, volgde dans aan de Koninklijke Academie van Antwerpen, net als Viktor Polster. Toeval?
“Net zoals ik me aangetrokken voel tot dansers en de wereld van de dans, denk ik dat die wereld en de dansers gemakkelijk tot mij komen. Er is een soort aantrekkingskracht. Maar ik geloof niet in toeval. Ik geloof in het lot.”
Om Eden Dambrine en Gustav De Waele, de jonge hoofdpersonages van ‘Close’ bij te staan, heb je Emilie Dequenne en Lea Drucker gecast, twee prachtige en heel ervaren actrices.
“Bij acteurs of actrices van een bepaald niveau kan je je afvragen waarom je ze nog een casting laat doen. Maar ik organiseer die castings niet om te kijken of ze kunnen acteren of niet. Ik wil gewoon zien of er een samenwerking mogelijk is, of ze een bepaalde gevoeligheid en menselijkheid hebben. Ik vind het belangrijk om intimiteit te creëren. Bij mij gaan repetities vooral over samen tijd doorbrengen. Ik organiseer etentjes bij mij thuis, ik neem mijn acteurs en actrices mee naar zee. En ik vraag hen om hun tijd te investeren. Ik repeteer niets. Ik wil gewoon dat we elkaar leren kennen. Het concept van delen is essentieel. Want daarna staan ze voor de camera en moeten ze veel geven. Emilie Dequenne en Lea Drucker zijn twee geweldige actrices.”
Lees ook: Muze van Dior en spion: wie was Joséphine Baker?
“Emilie is voor mij de Belgische Kate Winslet. Haar talent is uniek. Ze staat voor nuance, kwetsbaarheid en het vermogen om in een innerlijke wereld te duiken. En ze is heel bescheiden. Wat Lea Drucker betreft: ik ontdekte haar in Jusqu’à la garde (de film waarvoor ze in 2019 de César voor beste actrice won, nvdr). Met die rol heeft ze me werkelijk overdonderd. Toen ik haar leerde kennen, was ik onder de indruk van haar zachtaardigheid. Eigenlijk zoek ik altijd naar zachtheid. Wanneer we de prestaties van actrices en acteurs beschrijven, hebben we het meestal over sterke rollen. Je zegt nooit: ‘Wat een zachte rol!’. Ik word verliefd op mijn acteurs en
actrices – in niet-seksuele zin – omdat ik van ze moet houden om ze te kunnen filmen.”
Dat gebeurt wel vaker met regisseurs.
“Bij mij lijkt verliefdheid sterk op de bewondering die ik voor mijn acteurs voel.”
Voor de presentatie van je film in Cannes en het defilé op de trappen, droeg je het rode fluwelen Gucci-pak dat beroemd werd door Gwyneth Paltrow. Is Gwyneth jouw stijlicoon?
(Lacht). “Nee, maar Tom Ford, die dat pak heeft ontworpen, wel. De modeontwerper is heel innovatief op het vlak van collecties en communicatie. En hij is ook een geweldige filmregisseur. A Single Man, de film die hij maakte met Julianne Moore, is een meesterwerk. Net als Nocturnal Animals, een film die ik pas bij de tweede visie geweldig vond. Toen ik dat pak bij Gucci zag, viel meteen het rood op, een kleur waar ik veel mee gewerkt heb in deze film. Het is de kleur van Remy’s kamer, maar het thema verandert naarmate de plot vordert. Het is een kleur die verbonden is met liefde, maar ook met de dood. Door dat pak te dragen in Cannes, liet ik de film nog wat verder lopen. Maar goed: wie staat het beter, Gwyneth of mij?” (Lacht)
Op je eenendertigste heb je twee films gemaakt, die allebei prijzen wonnen op het filmfestival van Cannes. Geeft dat vleugels of zet het je juist onder druk?
“Allebei een beetje. Ik weet waarom ik films maak: om te praten over dingen waar ik lange tijd niet over kon praten. Als kind en tiener zei ik niets. Ik kopieerde wat anderen zegden, hun woorden, hun gebaren… Nu, in mijn films, zijn het mijn woorden. Ik weet dus
waarom ik films maak. Gewoon om mezelf uit te drukken. Maar als de film eenmaal in de bioscoop draait, wordt het de film van het publiek. Iedereen bekijkt het verhaal vanuit zijn eigen perspectief. Mensen kunnen van dezelfde film houden of hem haten. Wanneer ik een prijs krijg, zoals de Grand Prix voor ‘Close’, is dat een heel mooi moment. Het is een bevestiging die me diep raakt. Maar dat is niet waarom ik films maak. Als ik terugga naar de lege pagina, naar mijn kantoor, sta ik gauw weer met mijn voeten op de grond. Elke keer word ik geconfronteerd met mijn artistieke grenzen.”
Welke plaatsen zou je aanraden in je stad Gent?
“Drie van mijn favoriete restaurants die je echt moet bezoeken zijn Revue, Oak en Café Congé. Ik drink graag cocktails bij Jiggers. Films bekijk ik in Studio Skoop. En voor mijn kleren ga ik naar Rewind en NU.”
Lees ook: Waarom miljoenen meisjes anno 2023 niet naar school gaan