8 op de 10 vrouwen van vruchtbare leeftijd in België gebruiken, volgens een Belgische enquête over seksuele gezondheid uit 2018, anticonceptie. Ondanks dat de pil nog steeds de meest voorkomende vorm van anticonceptie is, wordt hij steeds minder geslikt en is de spiraal in de opmars. De voornaamste reden waarom vrouwen anticonceptie nemen is natuurlijk om zwangerschap te voorkomen. Maar er komen ook negatieve bijwerkingen aan te pas. Marie Claire sprak met Hendrik Cammu, hoogleraar (VUB) en gynaecoloog (UZ Brussel), over deze veelbesproken anticonceptie.
Nu blijkt dat de vaccins van AstraZeneca en Johnson & Johnson bloedklonters (trombose’s) kunnen veroorzaken, heerst er veel onrust. Begrijpelijk, maar anderzijds verhoogt de pil het risico op trombose’s óók. Dat weten we al langer dan vandaag en toch blijven vrouwen het anticonceptiemiddel gewoon slikken.
Het risico op trombose is bij de pil veel groter dan bij het vaccin, maar dat is volgens Hendrik Cammu geen eerlijke vergelijking. “Of je de pil wel of niet neemt, daar hangen geen consequenties aan vast. Maar de keuze om gevaccineerd te worden heeft een maatschappelijk relevantie.”
Lees meer: Is de pil voor mannen eindelijk op komst?
“Zowel de pil als het AstraZeneca vaccin bevatten risico’s. Maar risico’s kan je niet uitsluiten”, vertelt Cammu. “Je moet ook de risico’s van – je niet laten vaccineren of de pil niet nemen – in acht nemen. Als je niet gevaccineerd wordt en COVID-19 krijgt, kan je op intensieve belanden, waar de kans op sterven veel hoger ligt. Als je de pil niet neemt en zwanger wordt, is de kans op een trombose nog veel groter dan wanneer je de pil neemt.”
Bijwerkingen van de pil
Naast bloedklonters zijn er nog andere bijwerkingen van de pil. Hendrik Cammu laat ons weten van welke van onderstaande bijwerkingen we wakker moeten liggen en welke gewoon fabels zijn.
De pil veroorzaakt geen borstkanker. Toch zal het contraceptief borstkanker gemakkelijker tot uiting brengen bij mensen met aanleg hiervoor. Ongeveer per 20.000 mensen die de pil nemen, is er 1 extra geval van borstkanker. Wie onder deze noemer valt moet dus voor zichzelf afwegen of dit een risico is dat je wilt nemen.
Lees meer: “De pil verhoogt het risico op trombose ook, en daar hoor je niemand over”
Waar 10% van de vrouwen die de pil slikken een lager libido heeft, heeft 10% net een hoger libido. Dit hangt af van hoe gevoelig je bent voor het anticonceptiemiddel. Het verbaast Cammu dat een verlaagd libido niet vaker voorkomt. “Biologisch gezien is de grootste kans op voortplanting wanneer er een eisprong is. Dat is dus ook het moment waarop we het meeste zin hebben in seks. Wanneer de pil de eisprong voorkomt, zou je denken dat de zin in seks ook minder is. Puur vanuit een biologisch standpunt verbaast het mij dat dit geen groter probleem is.”
Dat je minder vruchtbaar zou zijn, eens je stopt met de pil, dat is onzin. Wat wel kan, is dat het tot 6 maanden duurt voor je je regels terug regelmatig krijgt. Als je het contraceptief ooit bent beginnen nemen omdat je maandstonden onregelmatig waren, dan gaan ze natuurlijk ook niet regelmatig zijn eens je stopt met de pil.
Een stopweek invoeren omdat er afvalstoffen moeten afgescheiden, is ook onzin. Je kan gerust veilig de pil doornemen. Veel vrouwen kiezen er toch voor hun menstruatie maandelijks door te laten komen als bevestiging dat ze niet zwanger zijn.
Ook op gemoedstoestand heeft de pil invloed. Het contraceptief kan depressie veroorzaken. Dit is het geval bij ongeveer het geval voor 10% van de vrouwen die de pil nemen. Maar voor wie dit het geval is raad Cammu aan, voor een andere vorm van contraceptie te gaan.
Of de pil een invloed heeft op onze partnerkeuze, valt volgens Cammu niet te onderzoeken. “Je moet een alternatief hebben om mee te vergelijken. Maar zo’n vergelijking is altijd bevooroordeeld. Er zijn zoveel verschillende factoren die onze partnerkeuze beïnvloeden: er zijn biologische factoren, sociologische, psychologische, enzovoort. Het is iets zodanig complex dat je zoiets kleins als de pil daar niet voor verantwoordelijk mag stellen.”
Lees meer: Is ‘seed cycling’ het geheime wapen tegen menstruatieklachten?
Het belangrijkste is volgens Cammu dat artsen hun patiënten kennen voor ze een pil voorschrijven. “De meest zorgwekkende bijwerking, is de bijwerking die je had kunnen voorkomen door de mensen goed te ondervragen.”
Het beste alternatief voor de pil, hang af van je leeftijd en of je al kinderen hebt gehad. We zien wel dat het hormoonspiraal in de opgang is. Er zijn tegenwoordig ook kleinere spiralen die kunnen dienen voor vrouwen die nog geen kinderen hebben gehad. De pil is nog steeds de meest gebruikte vorm van anticonceptie, maar de spiraal is in de opmars.
