Mentale en fysieke mishandeling bij gymnasten, digitaal seksueel geweld en verhalen over stalking in de cultuursector… de voorbije maanden kwamen verschillende gevallen van grensoverschrijdend gedrag in de sport- en cultuursector aan het licht. Omdat taboes, schuld, schaamte en angst een grote rol spelen, ervaren slachtoffers en omstaanders vaak barrières om de stap te zetten naar hulpverlening.
Daarom lanceert hulplijn 1712 de campagne #kijknietweg over grensoverschrijdend gedrag in de sport- en cultuursector. Centrale boodschap: kijk niet weg en contacteer hulplijn 1712 als je vragen hebt over grensoverschrijdend gedrag. Tijdens de campagne richt 1712 zich in de eerste plaats op omstaanders van psychisch, lichamelijk en seksueel grensoverschrijdend gedrag.
rv
Een ommezwaai door #kijknietweg
“Omstaanders van geweld spelen een belangrijke rol bij de aanpak van grensoverschrijdend gedrag.”, aldus Wim Van de Voorde, coördinator van hulplijn 1712. “Ze kunnen het slachtoffer ondersteunen of contact opnemen met 1712. Ze kunnen ook bijdragen tot een klimaat in de sportclub of cultuurorganisatie waar niet wordt weggekeken van het probleem.”
Voor deze campagne zetten verschillende bekende sporters en professionals uit de cultuursector hun schouders onder de boodschap van 1712 of getuigen ze zélf over grensoverschrijdend gedrag. Turnster Aagje Vanwalleghem en atlete Louise Carton hebben het over de schadelijke impact van psychisch en lichamelijk grensoverschrijdend gedrag en de schaamte en taboes die daarmee gepaard gaan. Actrice /danseres Geneviève Lagravière en actrices Marijke Pinoy en Anemone Valcke getuigen over hun eigen ervaringen met (seksueel) grensoverschrijdend gedrag.
“Met #kijknietweg willen we binnen die sectoren een ommezwaai of cultuuromslag realiseren.” aldus Wim Van de Voorde “Met cultuuromslag bedoel ik dat we geweld (h)erkennen, benoemen, bespreken en aanpakken, kortom dat we niet wegkijken van het probleem.”
Cijfers en risicofactoren
Uit onderzoek blijkt dat 17% van de Vlaamse sporters als minderjarige in aanraking komt met seksueel grensoverschrijdend gedrag en dat maar liefst 82% van de Vlaamse jongeren het slachtoffer was van psychisch grensoverschrijdend gedrag tijdens het sporten.
In de sportsector zijn er enkele risicofactoren zoals de macht van de coach, de druk van competitie, de cultuur van lichamelijkheid, bepaalde gelegenheden (douche, kleedkamer, aanrakingen…), de hogere tolerantie van fysiek geweld in bepaalde sporttakken, de ambitie van jonge (top)sporters en het gebrek aan controle of opleiding van sommige vrijwilligers en begeleiders.
Eén op vier vrouwen die werkt in de cultuursector heeft het voorbije jaar ongewenste fysieke of seksuele toenaderingen ervaren terwijl één of vijf mannen een bepaalde vorm van grensoverschrijdend gedrag heeft meegemaakt.
Risicofactoren voor grensoverschrijdend gedrag in de (professionele) cultuursector zijn onder andere werkonzekerheid, de grote competitie en concurrentie en het onzekere toekomstperspectief. Daarnaast bevinden jonge mensen aan de start van hun carrière zich vaak in een kwetsbare positie.
Wat kan jij doen?
Je kunt je mee achter de campagne scharen door je profielfoto op sociale media aan te passen of door zelf een filmpje te posten met de boodschap #kijknietweg. Op kijknietweg.be staat een handige handleiding hoe je dit kunt doen.
