Onvruchtbaarheid komt vaker voor dan je denkt. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie heeft meer dan 17% van de wereldbevolking – ongeveer één op de zes mensen – te maken met onvruchtbaarheid. Een van die vrouwen is Lucy Doherty-Cole. Toen Lucy en haar man, die in Londen woont, voor het eerst begonnen te proberen een kind te krijgen, waren ze verbaasd dat het niet zo gemakkelijk was als ze hadden verwacht. “Ik heb het een tijdje geprobeerd en toen ben ik de weg ingeslagen van ovulatie-inductie, zodat ik niet het hele IVF-programma hoefde te doorlopen. Gewoon een beetje hulp”, legde Lucy uit aan Marie Claire Australië.
Na twee rondes van ovulatie-inductie, waarbij medicijnen werden gebruikt om de ovulatie te stimuleren, werd Lucy zwanger en beviel later van een gezonde dochter. Maar bij baby nummer twee ging het niet zo eenvoudig. “Het duurde iets langer. We probeerden hetzelfde proces met de ovulatie-inductie. Drie keer hebben we dat geprobeerd en we hadden geen geluk.” Lucy zou alles geprobeerd hebben. En dus probeerde ze vorig jaar pilates.
Lichaamsbeweging en vruchtbaarheid
Pilates is de laatste jaren explosief gestegen in populariteit. Maar pilates en vruchtbaarheid? Dat is nieuw terrein. De afgelopen negen maanden heeft Lucy een nieuw programma getest bij The Mama Project, het eerste holistische IVF-bewegings- en educatieprogramma in Australië. Het programma, dat is ontwikkeld door Ali Handley van Bodylove Pilates en een team van medische deskundigen, is bedoeld om vrouwen die op weg zijn naar geassisteerde vruchtbaarheid te begeleiden en te ondersteunen met een reeks bewegings-, voedings- en mindfulnessoefeningen.
Lees ook: Dit zijn de grote haartrends voor de lente en zomer van 2023
Het biedt vrouwen twee 28-daagse bewegingsplannen. Het eerste is een preconceptieplan met oefeningen rond elke fase van je menstruatiecyclus, terwijl het tweede is gebaseerd op elke fase van het IVF- of eicelbevriezingsproces. Dit betekent dat vrouwen die IVF ondergaan, in plaats van gewoon een algemene pilatesessie te doen, bewegingen kunnen doen die specifiek zijn ontworpen voor hoe hun lichaam zich voelt in elke fase van hun geassisteerde vruchtbaarheidstraject, of dat nu de stimulatiefase van de eierstokken is of na de eicelpickup.
“Vrouwen die een vruchtbaarheidsbehandeling ondergaan, waaronder IVF, moeten begrijpen hoe fysieke activiteit in hun behandelplan past en welke activiteit moet worden aangemoedigd of vermeden”, verklaarde Dr. Justin Tucker – een gespecialiseerde verloskundige, gynaecoloog en vruchtbaarheidsarts die het programma hielp ontwikkelen – aan Marie Claire.
Hoe belangrijk is lichaamsbeweging voor de vruchtbaarheid?
Zoals blijkt, zeer belangrijk.
Studies hebben aangetoond dat slechts 30 minuten lichaamsbeweging per dag het risico op onvruchtbaarheid door de ovulatiefactor vermindert – een aandoening die verantwoordelijk is voor 25% van de bekende oorzaken van onvruchtbaarheid bij vrouwen. “We worden ons er steeds meer van bewust dat leefstijlfactoren zeer belangrijk kunnen zijn voor de algemene vruchtbaarheid”, zei Dr. Tucker. “Lichamelijke activiteit in het bijzonder is het onderwerp geweest van veel onderzoek, waarvan de samenvatting aangeeft dat vrouwen die lichamelijk actief zijn voordat zij een vruchtbaarheidsbehandeling ondergaan, een aanzienlijk grotere kans op succes hebben dan vrouwen die niet sporten.”
Lees ook: Schoenenmerk Jonak opent tweede Belgische winkel in Antwerpen
Maar als het gaat om lichaamsbeweging en IVF-succes, hangt het wel af van het soort activiteit en hoeveel je er daadwerkelijk van doet, want studies hebben aangetoond dat te veel lichaamsbeweging het risico op vruchtbaarheid met een ovulatiefactor juist kan verhogen. Misschien nog belangrijker is dat het programma vrouwen toestemming geeft om te sporten.
“Te vaak zie ik vrouwen die zich tijdens hun vruchtbaarheidstraject angstig, verward, leeggezogen en vol misplaatste zelfverwijten voelen”, zegt Dr. Tucker. “Een programma als dit kan de stress en druk verlichten die veel vrouwen voelen wanneer ze proberen een evenwicht te vinden tussen beweging, voeding en stressvermindering in het kader van hun algemeen welzijn en vruchtbaarheidsdoelen.” Voor Lucy was dit van onschatbare waarde.
“Lichaamsbeweging is een heel groot deel van wie ik ben”, legt Lucy uit, “en als je je al niet jezelf voelt – hormonen zijn gekke dingen – wil je zoveel mogelijk in je dagelijkse leven hebben dat je een beetje gezond blijft. Waardoor je je een beetje meer jezelf blijft voelen. Voor mij is lichaamsbeweging dat.” Voor veel vrouwen is het IVF-traject er een vol angst – vooral als het gaat om wat je wel en niet moet doen.
“Ik heb veel vriendinnen die IVF deden en te bang waren om te sporten”, zegt Lucy. “Ik denk dat het geweldig is om te weten dat je die beweging nog steeds kunt doen, maar op een veilige manier en met vertrouwen in jezelf om te weten dat het goed is.” Omdat Lucy het programma in de beginfase kon uitproberen, werd haar eigen IVF-ervaring gebruikt om het programma te vormen tot wat het nu is.
Is een holistische benadering de weg vooruit?
Hoewel we de kracht van de moderne geneeskunde niet mogen onderschatten, is het ook moeilijk om de waarde van een meer holistische benadering te negeren als het gaat om de gezondheid van vrouwen. Voor Lucy was het begrijpen van haar menstruatiecyclus een bijzonder belangrijk onderdeel van haar vruchtbaarheidsreis.
“Vroeger was het ‘Oh hé, je bent ongesteld. Kom er gewoon doorheen en eet chocolade”, vertelt Lucy, “maar nu is het van, oh wow, laten we vieren dat we ons op ons lichaam afstemmen. Laten we bepaalde dingen eten op bepaalde tijden van de maand.” Als bedenker van het programma gelooft Ali dat deze kennis vrouwen in staat kan stellen hun lichaam voor te bereiden op een succesvolle IVF-reis. “Voor vrouwen is vruchtbaarheid, net als lichaamstemperatuur, bloeddruk, ademhaling en polsslag, iets dat moet worden gecontroleerd, verzorgd en geoptimaliseerd”, legt Ali uit.
Lees ook: De methodes die écht werken om meer energie te krijgen
Een meer holistische benadering legt ook een grotere nadruk op de verbinding tussen lichaam en geest, waardoor vrouwen de kans krijgen om naast hun fysieke gezondheid ook aan hun geestelijke gezondheid te werken. “Er zijn dagen waarop je geest je in de steek laat en je denkt: werkt het wel?” zegt Lucy. “Door naar meditaties te kunnen gaan om je gedachten te herkaderen. Zelfs als je die dag niet wilt sporten, ga je gewoon zitten en mediteren en doe je iets voor jezelf en heb je dat moment van zelfzorg.” Lucy werd zwanger na slechts één ronde IVF en beviel op 8 april 2023 van een gezond meisje, Effie.
Een pilates- en mindfulnessprogramma ter ondersteuning van IVF is natuurlijk een extra uitgave om te overwegen bovenop de medische behandelingen. Maar hoewel niet elke vrouw verzekerd is van een succesvolle IVF-behandeling, kan een programma als dit een sterker gevoel van empowerment, steun en hoop garanderen terwijl ze de reis trotseren – en dat kan niet worden onderschat.