‘Pornoverslaving’: het woord is in de mode. Het aantal hits in zoekmachines geeft de omvang van het fenomeen aan. Artikels, advies van specialisten, raad om eruit te geraken… er valt van alles en nog wat over te lezen. Behalve getuigenissen, die zijn er bijna niet. Ze zijn nochtans echt aangrijpend. “Het is erg moeilijk om toe te geven dat je verslaafd bent aan porno. Men vindt het belachelijk of probeert het te ontwijken. Sommigen denken meteen dat je naar pedopornografie kijkt, of andere vreselijke video’s. Maar eigenlijk is het gewoon een verslaving als een andere”, geeft Maarten toe.
Een verslaving zonder product
Hij is 45, vier jaar geleden werd vastgesteld dat hij pornoverslaafd was. Hij volgde een lange therapie en kon uiteindelijk afkicken. Sindsdien probeert hij niet te hervallen, want hij stond op het punt alles te verliezen: zijn werk en zijn gezin. “Pornoverslaving is iets heel speciaals, want het is een verslaving zonder product. Alcohol, drugs, die zaken zijn heel concreet. Je injecteert een product in je lichaam. Porno is visueel en emotioneel, maar wel even verwoestend”, legt Valérie L’Heureux uit. Ze is klinisch seksuologe in de Brusselse regio.
Zonder mijn dagelijkse portie porno, werd ik gek.
Pornoverslaving is wel degelijk een verslaving als een andere. Klinisch onderzoek heeft trouwens aangetoond dat de stoffen die bij pornoverslaafden in de hersenen worden vrijgegeven – zoals endorfine, dopamine en cortisol – precies dezelfde zijn, en in dezelfde hoeveelheden, als bij alcoholverslaafden. Het is een verslaving die ook uitmondt in dwangmatig gedrag, stress, schuldgevoelens en soms donkere gedachten. “Zonder mijn dagelijkse portie porno, werd ik gek. Ik was prikkelbaar en soms zelfs gewelddadig”, vertelt Maarten met enige schaamte.
Een fenomeen in opmars
Er bestaan geen officiële cij fers wat betreft pornoverslaving. Niet iedereen vraagt raad in een gespecialiseerd centrum. In Frankrijk circuleert een officieus cijfer: 6% van de Franse surfers zou porno verslaafd zijn. Voor België zijn geen cijfers bekend. Maar de bevindingen zijn wel alarmerend: “Het fenomeen is aan een ware opmars bezig. Elk jaar krijg ik meer mensen over de vloer met een pornoverslaving. Soms komen ze als koppel, veel vaker alleen: de verslaving komt het meest voor bij mannen jonger dan 35 jaar”, stelt Valérie L’Heureux vast.
Ik weet dat het niet oké is, maar ik heb het onder controle.
Zo ook Nicolas, een 34 jarige informaticus uit Henegouwen. “Het probleem is dat wij van jongs af aan werden ondergedompeld in een pornografische omgeving. Wij hadden al internet op ons twaalfde en konden foto’s of video’s vinden, zo veel we maar wilden. En met 4G en smartphones is het vandaag nog erger.”
Nicolas vindt van zichzelf niet dat hij pornoverslaafd is. Hij noemt het eerder een slechte gewoonte. Want in tegenstelling tot Maarten, voelt hij er zich niet slecht bij en had hij nooit relatieproblemen of ruzie met zijn partners. “Ik weet dat het niet oké is, maar ik heb het onder controle. Ik beschouw mezelf als heel seksueel, omdat ik, met drie tot vier nieuwe veroveringen per week en uren porno op het scherm, veel actiever ben dan gemiddeld.”
Lees ook: De beste podcasts over seks en relaties.
Gevaarlijk spel
Heel weinig vrouwen geven toe dat ze pornoverslaafd zijn. Maar ze zijn er wel. Anna is 42 en, hoewel ze er geen geheim van maakt, zegt ze toch met enige schaamte: “Ik was een pornaddict. Ik denk dat ik tien jaar geleden nooit had ingestemd met dit interview. Nu relativeer ik het. Toch is het duidelijk een probleem.”
Valérie L’Heureux legt uit dat ze in vijf jaar tijd slechts één pornoverslaafde vrouw ontmoette, tegenover tientallen mannen. Volgens haar “is de drang bij vrouwen even groot als bij mannen, maar zij drukken zich anders uit. Voor vrouwen is het internet niet de eerste plek om zichzelf te uiten.”
Elke avond stond in het teken van seks. Soms masturbeerde ik 5 keer per dag.
Anna bekent dat ze, tot kort voor haar veertigste, ultraklassiek was op het vlak van seks. Na haar scheiding kwam daar verandering in. Ze ging aan het chatten op traditionele datingsites. Dan bezocht ze iets pikantere sites, om zich later tegen kleine bedragen bloot te geven voor de camera. Een van haar minnaars was candaulist (een man die seksueel genot beleeft als zijn vrouw het doet met andere mannen), waardoor ze op een bepaald moment zowel in het echt als virtueel hyperseksueel werd.
“Bij het ontbijt zat ik al te verlangen naar mijn pornomomentje van ‘s avonds, als een soort beloning na de werkdag. Elke avond stond in het teken van seks. Soms masturbeerde ik 5 keer per dag.”
‘Homemade’ porno
Ook Nicolas was overmatig met seks bezig. Al heeft hij nooit afkickverschijnselen of minderwaardigheidsgevoelens, toch geeft hij toe dat porno zijn kijk op seks en zijn relaties met anderen heeft veranderd. “Ik nam de ene vrouw na de andere mee naar huis. Ik bootste na wat ik in bepaalde films had gezien.” Klaarkomen in het gezicht, sodomie… Nicolas beseft dat hij in een neerwaartse spiraal zat, tot hij zijn stoeipartijen zelfs begon te filmen.
“De eerste keer was in een vlaag van opwinding, met mijn smartphone. Daarna werd het in mijn ogen normaal. Ik heb nu pornovideo’s met een vijftigtal vrouwen.” Nicolas zwijgt even. “Als ik er wat dieper over nadenk, is het best wel triest. Ten eerste omdat ik zo’n dingen nodig had om klaar te komen. En vooral, dat zoveel vrouwen aanvaardden om gefilmd te worden. Sommigen hadden een belangrijke job, of jonge kinderen. Ik had het vuil kunnen spelen en de video’s delen, maar dat heb ik uiteraard niet gedaan.”
Nicolas doet zijn verhaal met een mix van trots en schaamte. Sinds enkele maanden maakt hij zich zorgen. Door zo intens met porno bezig te zijn, heeft hij steeds vaker visuele stimuli nodig om klaar te komen. “Veel pornoverslaafden krijgen problemen met laattijdige ejaculatie. Ik krijg redelijk wat vrouwen over de vloer die klagen over vrijpartijen die uren duren en slecht aflopen”, besluit Valérie L’Heureux.
Lees ook: Seksspeeltjes voor beginners: hoe kies je je eerste vibrator uit?
Hoe geraak je ervan af?
Net zoals voor andere verslavingen, bestaan er therapieën. Anna heeft het beetje bij beetje afgebouwd. Nu kijkt ze zo goed als nooit meer naar porno. “Ik vind het bijna vies.” Praten met een arts, een psycholoog of een seksuoloog is een andere manier om komaf te maken met de verslaving. Maarten deed het, en nu is hij gelukkig in zijn relatie en op seksueel vlak. “Ik zat vier tot vijf uur per dag op pornosites, zelfs op het werk. Ze hadden me kunnen ontslaan. Je sociale contacten brokkelen af. Soms zat ik drie uur onafgebroken vastgekluisterd aan mijn scherm.”
Met de patiënten doet Valérie L’Heureux oefeningen in mindfulness, waarbij je elk moment in het leven intensief en bewust beleeft. “Mijn patiënten leren opnieuw hoe belangrijk de kleine dingen zijn.” En Nicolas? Die is nog steeds actief op datingsites.
Twee websites voor meer informatie:
- www.seksuologischehulpverlening.info/pornoverslavingcyberseksverslaving
- www.afkickkliniekwijzer.nl/seks-pornoverslaving
