Een goede nachtrust heeft een positief effect op onze mentale en fysieke gezondheid. Dat is een ervaring die heel wat Vlamingen met elkaar delen, zo blijkt uit onafhankelijk onderzoek in opdracht van slaapspecialist Swiss Sense. Een overgrote meerderheid van de ondervraagden vindt dat een goede slaapkwaliteit een positief effect heeft op het mentaal welzijn (82%) en op de fysieke gezondheid (81%). 81% van hen ervaart bovendien een grotere productiviteit en een beter concentratievermogen na een goede nachtrust.
Uit onderzoek blijkt wel dat Vlamingen nog worstelen met het vinden van een goed slaapritme, en dat zij in 2022 slechter sliepen dan het jaar ervoor. Meer dan de helft van de Vlamingen (55%) heeft moeite met doorslapen en voor maar liefst 27% van de ondervraagden is er zelfs nooit sprake van een uitgerust gevoel bij het ontwaken. Ook al zijn Vlamingen ervan overtuigd dat slaap belangrijk is, toch zijn hun gewoontes voor een goede nachtrust toe aan verbetering.
Lees ook: Lip slugging: of de ultieme tip voor hoe je je lippen gehydrateerd houdt
1: Stop met snoozen
Een kleine 10% doet het vrijwel dagelijks: op de snoozeknop duwen. Nochtans heeft snoozen een negatief effect op het slaapritme. Het is beter om telkens op een vast moment op te staan, doorheen de week én het weekend. “Idealiter word je uit jezelf op een natuurlijke manier wakker, en niet door de wekker. Toch kun je er in sommige gevallen niet omheen om een wekker te gebruiken. Als je dat doet, is het niet aan te raden om te snoozen nadat de wekker is afgegaan. Als je de tijd hebt om te snoozen, zet je wekker dan simpelweg later. Je hersenen hebben namelijk het liefst een ononderbroken nachtrust en dan profiteer je het meest van alle voordelen van slapen. Dus: gaat de wekker af, sta dan direct op.”
2: Lukt in slaap vallen niet na een half uur? Stap even uit bed
Duurt het langer dan 30 minuten om in slaap te vallen? Ga dan even uit bed. Meer dan een kwart van de Vlamingen (26%) doet dit al. Het is een goede gewoonte waarbij je jezelf even mentaal kan resetten en nadien opnieuw kan proberen om de slaap te vatten. Dr. Els van der Helm legt uit: “Als je ’s nachts wakker wordt, kun je best eerst rustig blijven liggen. Probeer prikkels en stressvolle gedachtes dan zo veel mogelijk te vermijden. Pieker je ergens over? Schrijf het dan van je af. Wanneer je na een half uur nog wakker ligt, sta dan even op of ga een boekje lezen. Met gedimd licht om prikkels te voorkomen en het liefst in de woonkamer. Dit voorkomt dat je de slaapkamer gaat associëren met iets vervelends als ongewild wakker liggen.”
3: Los je slaaptekort op
Overdag slaap inhalen kan soms een oplossing zijn, maar let op wanneer je zulke momenten inplant. Kies een kort moment voor de middag voor een powernap of kruip in de avond gewoon wat vroeger onder de wol. 31% van de Vlamingen probeert 1 of 2 keer per week overdag slaap in te halen. Wanneer je die inhaaltijd op het juiste moment inplant, verstoor je jouw nachtritme niet. “Wanneer je last hebt van een slaaptekort, je een fitter gevoel wil hebben en je beter wil presteren overdag, kan een middagdutje vaak wel helpen. Hierbij maken we onderscheid tussen een powernap van 20 minuten en een recovery nap van 90 minuten, waarbij je de hele slaapcyclus doorloopt. Om je biologische klok niet te verstoren, doe je dit bij voorkeur tussen 12.00 en 15.00 uur in de middag. Later op de dag kun je beter geen dutje meer doen. Het is dan beter om de dag vroeg af te bouwen en op tijd naar bed te gaan”, tipt dr. Els van der Helm.
4: Vermijd blootstelling aan blauw of te fel licht voor het slapengaan
Voor het slapengaan zit 28% van de Vlamingen nog op de smartphone. 26% kijkt nog graag even naar series en films via de smartphone, laptop of tv. Door die blootstelling aan veelal fel of blauw licht onderdrukken we nochtans het slaaphormoon melatonine. “Door het gebruik van digitale schermen in de avond ga je vaak later slapen”, vertelt de dokter. “Dat heeft simpelweg te maken met prikkels en afleiding. Maar daarnaast heeft ook het vaak felle, blauwe licht invloed op je hersenen. Het zorgt ervoor dat slaperigheid afneemt doordat de aanmaak van het slaaphormoon melatonine wordt afgeremd. Ook zorgt het ervoor dat je alertheid toeneemt, al verschilt dat wel per medium.”
5: Jouw eigen slaapritueel
“De verlichting dimmen, tandenpoetsen, nog wat lezen in een boek of een korte meditatie. Een vast slaapritueel kan helpen om gemakkelijker in slaap te vallen. Zoek daarom een alternatief slaapritueel dat helemaal bij je past”, vult de neurowetenschapper aan. “Met een aantal algemene slaaptips ben je natuurlijk al goed op weg om je slaapgewoontes op te krikken, maar sta zeker ook stil bij wat voor jou persoonlijk werkt. Wat deed je vroeger als kind om in slaap te vallen? Met welke bezigheid beland je in een natuurlijke flow waardoor je stopt met piekeren? Met een paar kleine ingrepen in je dagelijkse leven kan je zo het effect van een goede slaaptip nog meer laten meetellen. Weet ook dat het voor iedereen anders is: wat bij de ene werkt, slaat niet altijd aan bij de andere. Blijf dus dicht bij jezelf. Van mediteren tot een favoriete luisterapp beluisteren of je gedachten even neerschrijven: het zijn allemaal kleine en persoonlijke signalen waarmee je jouw lichaam laat weten dat het tijd is om te gaan slapen.
Lees ook: Copencore: De Kopenhagen ‘cool girl’-stijl verovert de wereld
