Wie jarenlang de anticonceptiepil nam en daar plots mee stopt, kan er al eens mee te maken krijgen: hormonale acne. Maar hoe ontstaat het nu juist en wat valt eraan te doen? Wij gingen erover in gesprek met dermatologen.
Of je nu aan kinderen denkt, last hebt van de bijwerkingen van de anticonceptiepil of het verhoogd risico op trombose wil vermijden, er zijn genoeg redenen om de pil links te laten liggen. Toch blijft dat niet altijd zonder gevolgen. Maanden nadat je gestopt bent, kan je last krijgen van hormonale acne. Om beter te begrijpen hoe het ontstaat, wie er last van krijgt en wat eraan te doen valt schakelden we de hulp in van experts. Dermatoloog Annelies Stockman van het AZ Delta in Torhout en dermatoloog Samira Baharlou van het UZ Brussel geven tekst en uitleg.
Hoe ontstaat hormonale acne?
“Eigenlijk is acne altijd een beetje hormonaal beïnvloedt. Zo heb je vrouwelijke hormonen, oestrogenen, maar ook mannelijke hormonen. Die laatste zorgen ervoor dat er meer talg geproduceerd wordt waardoor poriën verstopt geraken en je dus mee-eters krijgt. Die worden dan besmet met bacteriën en zo ontstaat acne”, legt dermatoloog Stockman uit. “In de pil zitten ook oestrogenen en deze houden de vorming van talg tegen. Als je dus stopt met het nemen van de pil valt die bescherming weg en krijg je opnieuw te maken met je eigen hormonaal onevenwicht wat ervoor kan zorgen dat je acne krijgt.”
Het belang van oestrogeen en progestageen
Volgens dermatoloog Stockman zitten er ook verschillen in de soorten en concentraties van hormonen die in de verschillende variaties van de pil zitten. Deze zorgen op hun beurt voor een grotere of kleinere kans op acnevorming. Hoe veel kans je hebt op acne hangt af van hoeveel oestrogeen er in je pil zit, zo geldt: hoe meer oestrogeen, hoe meer acnevorming wordt tegengehouden. Toch is het daarnaast ook belangrijk om naar het andere hormoon te kijken, progestageen.
“Naast oestrogeen zit er ook steeds een progestageen in de pil. De aard van dit progestageen zal bepalen of de acnevorming al dan niet wordt tegengehouden. Zo zijn er progestagenen die acne-veilig zijn. Voorbeelden hiervan zijn cyproteronacetaat, chloorgmadinon, drospirenon en dienogest. Maar er zijn ook progestagenen die een pro-acne-effect hebben zoals levonogestrel. Dit vind je bijvoorbeeld ook terug in een hormonaal spiraal wat dus betekent dat je met een hormonaal spiraal meer kans hebt op acne”, vertelt dermatoloog Stockman. Het type progestageen dat je pil bevat kan je altijd terugvinden op de verpakking.
Wie krijgt er last van?
Het is nooit met zekerheid te zeggen wie nu wel en geen last zal krijgen van hormonale acne na het stoppen met de pil, maar toch zijn er een aantal zaken die het kunnen voorspellen. Zo is het enerzijds belangrijk om te kijken naar de periode voordat je de pil nam. “Als je huid totaal niet geprogrammeerd is om acne te krijgen zal je er na het stoppen met de pil ook niet opeens last van krijgen“, vertelt dermatoloog Stockman. “Toch is dit niet altijd makkelijk te weten. Veel meisjes beginnen al met de pil op hun 15 à 16 jaar. Op dit moment is het hormonale aspect nog niet volledig tot rijping gekomen. Dan kan je denken dat je er geen aanleg voor hebt, maar wanneer je jaren later stopt met de pil kan je dan toch last krijgt van hormonale acne”, legt ze uit.
Verdwijnt hormonale acne vanzelf?
Dermatoloog Baharlou geeft aan dat het belangrijk is om geduld te hebben tot je huid weer in balans is. “Post-hormonale acne verdwijnt vaak in de loop van de tijd, maar dit kan maanden duren. Soms blijft de acne aanhouden als er bijvoorbeeld onderliggende hormonale disbalansen zijn”, legt ze uit.
Toch geeft dermatoloog Stockman aan dat de kans groot is dat het niet vanzelf weggaat. “Je hormonale systeem zal niet opeens veranderen. Daarom zal hormonale acne ook niet plots weggaan. Er staat dan ook geen leeftijd op acne, zo zijn er ook vrouwen van 50 die er nog last van hebben. Er zal in de meeste gevallen wel een behandeling nodig zijn”, verwittigd ze.
Wat doe je tegen hormonale acne?
Het meest voor de hand liggende wat je kan doen tegen deze vorm van hormonale acne is opnieuw beginnen met de pil. Ben je bijvoorbeeld gestopt omwille van bepaalde bijwerkingen dan kan je veranderen van pil. Maar toch is dit niet de enige optie om van de acne af te geraken. Zo vertelt dermatoloog Baharlou dat ook een antibioticakuur opstarten een oplossing is en raadt ze het gebruik van milde huidverzorging aan die niet-comedogeen is. Dat wil zeggen dat de producten de poriën niet verstoppen.
Ook dermatoloog Stockman wijst op het belang van milde huidverzorging: “Een huid die te maken krijgt cleansers die de huid uitdrogen of die te vaak gescrubd wordt, zal geïrriteerd raken en dat zal de acne verergeren.” Daarnaast geeft ze nog aan dat ook een behandeling met spirolactonen een optie is. Dit is een geneesmiddel tegen hoge bloeddruk dat de mannelijke hormoonreceptoren zal bezetten waardoor deze niet tot uiting kunnen komen en dus minder acne veroorzaken. “Ook supplementen met zaagpalm kunnen gebruikt worden omdat ze een bepaalde vorm van het mannelijk hormoon blokkeren. Daarnaast kan er gewerkt worden met actieve ingrediënten zoals fruitzuren, niacinamide en alzaleïnezuur. Tot slot kan er ook nog roaccutane worden voorgeschreven, maar hierbij is het belangrijk om te weten dat je hiermee in geen geval zwanger mag worden”, waarschuwt ze.
Dermatoloog Baharlou sluit nog af door te wijzen op het belang van een gezonde levensstijl. Zo is het belangrijk om voldoende te slapen, aan stressmanagement te doen en gebalanceerd te eten. Dermatoloog Stockman vult hierbij aan dat voedingsmiddelen die de bloedsuikerspiegel omhoog halen ook acne veroorzaken. Maar ook melkproducten zoals yoghurt en kaas kunnen acne triggeren.
Shop hier onze favoriete producten voor acnegevoelige huid
Lees ook: Centella asiatica: alles wat je moet weten over het populaire skincare-ingrediënt
