Op een dag bereikt je lichaam de menopauze, maar dat gebeurt niet zomaar. Tussen een normale menstruatie en de menopauze zit de perimenopauze. Deze overgangsfase duurt volgens gynaecoloog Besnard-Chavet gemiddeld zeven jaar. Tijdens deze fase werken de eierstokken steeds minder goed. De perimenopauze is de voorbereiding op het volledig stopzetten van de werking van de eierstokken. De gemiddelde leeftijd waarop de echte menopauze van start gaat is 51 jaar. “Er is sprake van een echte menopauze nadat de menstruatie minstens een jaar gestopt is”, aldus gynaecoloog Besnard-Chavet.
Lees ook: ‘All Fours’, over een 45-jarige vrouw die haar leven omgooit
Wat zijn de symptomen van de perimenopauze?
Hoewel de menopauze en de perimenopauze een aantal gelijkenissen delen wat de symptomen betreft, zijn ze niet allemaal hetzelfde. Gynaecoloog Besnard-Chavet stelt daarnaast vast dat de symptomen kunnen verschillen van vrouw tot vrouw: “Sommige vrouwen hebben een hele reeks aan symptomen die voor een lange tijd aanhouden, anderen hebben er dan weer amper last van.”
“Een veelvoorkomend symptoom is een onregelmatige cyclus”, stelt gynaecoloog Besnard-Chavet, “Dat kan dus een lange cyclus zijn van twee maanden, maar ook een korte van vijftien dagen. Verder ervaren sommige vrouwen afwisselend korte en lange cycli. Daarbij kan de hoeveelheid bloed variëren, zo kan het zijn dat je opeens veel meer bloed dan normaal.” Maar ook buiten de menstruatie zelf manifesteren zich volgens de gynaecoloog een aantal andere symptomen: “Opvliegers, stemmingswisselingen, slaapproblemen, vaginale droogheid, migraine, gewichtstoename en ga zo maar door zijn allemaal symptomen van de perimenopauze.”
“Spier- en gewrichtspijnen zijn dan weer geen vaak voorkomende symptomen, die zien we eerder bij de effectieve menopauze voorbijkomen”, stelt de gynaecoloog vast. Daarnaast is er volgens haar ook geen sterke link tussen een zogenaamde midlifecrisis en de perimenopauze: “Hoewel hormoonschommelingen er wel mee te maken kunnen hebben zijn er nog veel andere factoren waar je rekening mee moet houden. Zo ontstaat er vanuit de maatschappij een grote druk om jong te blijven. Mensen moeten actief zijn en meekunnen, dat kan ook leiden tot de drang om je leven plotsklaps om te gooien.”
Bepalende factoren
Volgens Besnard-Chavet bepalen een aantal factoren mee de manier waarop vrouwen de perimenopauze ervaren: “Over het algemeen zien we dat het mentale aspect een grote rol speelt. Vrouwen die het moeilijk hebben met het aantreden van de menopauze kunnen meer symptomen ervaren. Dat zijn bijvoorbeeld vrouwen die nooit kinderen hebben gekregen en nu beseffen dat dat ook niet meer zal komen.”
Maar ook roken heeft een negatieve invloed: “Tabak heeft een grote invloed op je lichaam. Roken kan het aantreden van de echte menopauze wel drie jaar vervroegen. Daarnaast beschadigt het je lichaam zodanig dat je symptomen intenser en veelvuldiger zullen zijn”, aldus Besnard-Chavet.
Toch is er ook goed nieuws, want zo zou een gezonde levensstijl de symptomen kunnen verzachten: “Voldoende fysieke activiteit is belangrijk. Zo kan dagelijks een kwartier tot een halfuur wandelen al een groot verschil maken. Het is ook waardevol om evenwichtig en gezond te eten. Een glas wijn bij de maaltijd kan je dus maar beter vermijden. Alcohol werkt namelijk temperatuur verhogend wat onder andere leidt tot meer opvliegers. Tot slot is ook stressbeheer heel belangrijk. Zoals eerder vermeld brengt de aantocht van de menopauze veel spanning met zich mee voor sommige vrouwen. Die extra stress kan de symptomen alleen maar intenser maken. Het is dus een goed idee om aan ademhalingsoefeningen of yoga te doen.”
Zo ga je het beste met de perimenopauze om
Een remedie tegen de perimenopauze bestaat niet, toch zijn er een paar manieren die het proces makkelijker te maken. “Hormonale medicatie, zoals voor de menopauze, is minder van toepassing aangezien de eierstokken nog een beetje werken tijdens de perimenopauze. Symptomen kunnen wel gericht worden aangepakt. Zo kan men progesteron nemen om de menstruatie te activeren of antidepressiva toedienen om een verminderd humeur te verbeteren”, vertelt gynaecoloog Besnard-Chavet.
“Daarnaast ben ik een grote fan van homeopathie omdat het globaler werkt. Met homeopathische middelen wordt het mogelijk om een verdunning van hormonen toe te dienen en zo de cyclus te optimaliseren en ervoor te zorgen dat de eierstokken beter werken. Met homeopathie is het ook mogelijk om vrouwen een individuele behandeling te geven en zo hun specifieke klachten te minimaliseren”, vertelt de gynaecoloog. Zelf merkt ze dat vrouwen die homeopathische middelen namen in de perimenopauze ook minder last hebben van symptomen in de daadwerkelijke menopauze.
Informeer jezelf
Tot slot benadrukt gynaecoloog Besnard-Chavet het belang van jezelf informeren over deze overgangsperiode: “Dokters hebben vaak niet genoeg tijd met de patiënt om alles in detail uit te leggen. Het is dus belangrijk om ook zelf research te doen door er boeken over te lezen en op te volgen wat er in de media over voorbijkomt. Daarbij is het ook een goed idee dat je je leven even op pauze zet om eens goed na te denken. Evalueer je levensstijl en bekijk welk dingen je kan veranderen. Zo kan je bijvoorbeeld stoppen met roken of meer activiteit in je dagen integreren.”
“Stel bovendien je omgeving op de hoogte”, aldus de gynaecoloog. “Vaginale droogheid is bijvoorbeeld een veelvoorkomend symptoom van de perimenopauze en dit kan invloed hebben op je seksleven. Heb het er dus over met je partner. Gynaecoloog Besnard-Chavet wil vrouwen die met de perimenopauze te maken krijgen op het hart drukken dat een ‘miraculeuze oplossing’ helaas niet bestaat maar dat bepaalde dingen de situatie wel kunnen verzachten.